ЧИР-СУУБЫСТЫҢ ТАРХЫНЫНАҢ ТАНЫСЧАБЫС
08.02.2017
Хабарлар
Ирткен неделяда «Музейдегі суббота» сӧбіре клубының теестегі чыылии ирткен. Пу клуб Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейде 2014 чылдаң сығара тоғынча.
Аны музейнің культура-ӱгредіг пӧлиинің тоғынҷылары тӧстееннер. Пу проекттің кураторы методист Аграфена Фёдоровна Чепашева полча. Ол чоохтапча: «Хакасияның ӧӧн музейінің чыындызынзар кӧп хайхастығ экспонат кірче. Піс оларның полызиинаң олғаннарны кічігдең сығара хакас чонның тархынынаң, культуразынаң, кибірлерінең таныстырчабыс. Клубтың чыылығлары мастер-класс паза урок оңдайынаң иртчелер. Пастап клубсар олғаннарның пір ӧмезі чӧрген, амды, тізең, палаларны ікі ӧмее чарыбысхабыс.
5-8 частығларға клубтың мастер-класстары айда ікі хати позырахта иртірілче, 9 - 12 частығ оолағастар паза хызыҷағастар музейзер субботада килчелер.
Кічіглер музейзер хайди даа іҷе-пабаларынаң алай аға-ууҷаларынаң хада чӧрчелер. Ноғадаңар? «Музейдегі суббота» - ол сӧбіре клубы. Амғы туста улуғлар, маң чохха тӱзіп, ибде дее палаларынаң чоох алыспинчалар. Минің кӧрізімнең, анзы саба. Клубта мастер-класстар тузында іҷе-пабалар палаларына пирілген тоғыстарны идерге полысчалар. Андағ оңдайнаң «Музейдегі суббота» клуб улуғларны паза кічіглерні удур-тӧдір пілізерге ӱгретче.
Полған на урокты экскурсиянаң пастапчабыс. Кӧзідімге, пу наада палалар хакас ибіҷегін кӧріп алғаннар. Олар хакастарның кип-азаа, ідіс-хамызы хайдағ полчатханын піліп алғаннар. «Музейдегі суббота» клубтың тоғызында Хакасияның саблығ кізілерін аралазарға хығырчабыс. Ирткен чылда клубсар чӧрчеткен олғаннарны хакас кӧг тиріглерінең Россияның паза Хакасияның саблығ артизі Евгений Улугбашев таныстырған. Евгений Александрович палаларға чатханнаңар, хомыстаңар, тӱӱрдеңер, хобырахтаңар, ыыхтаңар чоохтаан. Анаң хайҷы ӱгренҷілерінең хада хакас сарыннарын толдырған. Пӱӱл, тізең, піс музыкант паза чон узы Сергей Чарковты хығырып алғабыс. Ізенчем, Сергей Трофимович олғаннарға кӧп чапсых ниме чоохтап пирер».
Таныхтирға кирек, ӱс чыл аразына «Музейдегі суббота» клубтың позының кибірлері тӧстелген. Кӧзідімге, клубтың араласчылары Чыл пазын тӧреміл таныхтапчалар. Пӱӱл аны 19 мартта ӱлӱкӱннирге тимненчелер. Майда чылығ кӱннер пасталыбысса, Аграфена Фёдоровна олғаннарны іҷе-пабаларынаң хада тигір алтындағы музейлерзер экскурсияа апар килче. 2016 чылда олар «Хуртуйах тас» музейде пол килгеннер.
Пастап клубтың тоғызын Аграфена Чепашева чалғызан апарҷаң полтыр. Пӱӱл ағаа музей тоғынҷылары Кунари Тюндешева паза Мария Окунева хозылғаннар. Кунари Викторовна 9 - 12 частығ олғаннарға тархын уроктарын иртірче, Мария Егоровна, тізең, оларны биологиянаң таныстырча.
Ирткен субботада, 4 февральда, Мария Окунева клубсар чӧрчеткен ӱгренҷілерге микроскоптаңар чоохтаан. Музей тоғынҷызы ӧнетін микропрепараттар, сомнар, мультимедиа презентациязын тимнеп салтыр. Оларның полызиинаң чиит хыс палаларны пастап микроскоптың пӱдізінең таныстырған. Анаң олғаннар пу приборнаң орта тузаланарға ӱгренгеннер. Микроскоп тӱс парбазын тіп, аны стол хырынаң 10 см оортах турғысчаттырлар. Уроктың ікінҷі чардығында палалар сӱлейкеде ӧнетін тимнелген микропрепараттарны істескеннер. Мында муксун ӧзімінің, хазың пӱрінің, хас паза хой тӱктерінің кічіг чамдыхтары полғаннар. Оларны клубтың араласчылары микроскоп полызиинаң на танып алғаннар.
Уроктың халғанҷызында Мария Егоровна ӱгренҷілерге приборның окуляры пастыра істескен препараттарны телефонға хайди орта суурып аларын кӧзіт пирген. Музей тоғынҷызының таниинаң, микроскопха чарыдылған хоза пір урок иртер, анаң ол олғаннарны ибдегі чахайахтарны одыртарға ӱгредер.
Чоохтирға кирек, «Музейдегі суббота» сӧбіре клубының уроктары 1 июньға теере иртірілер. Кӧңнілерің пар полза, палаларнаң хада киліңер, аралазыңар. Чыл тоозылза, прай кічіг араласчыларға сертификаттар читірілче.
Мария ОКУНЕВА олғаннарны микроскопнаң таныстырча
Автор :
Айара ЧЕБОДАЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде