ХАКАС ТІЛІ КӰНІ ХАЙДИ ИРТЕРГЕ КИРЕК?
25.08.2017
Хабарлар
Піс республика чуртағҷылары аразында сурастырығ иртірчебіс. Чуртағҷылар ӱртӱн айының 4-ҷі кӱнінде чарлалған Хакас тілі кӱні хайди иртерінеңер паза нименең танығлығ поларға киректеңер сағыстарынаң ӱлесчелер. Таныхтапчабыс, Хакас тілі кӱнінеңер закон пӱӱл алыл парған.
Агния Фёдоровна ЧАПТЫКОВА, Валентина Моисеевна ШАДРИНА, Елизавета Григорьевна ЧАПТЫКОВА, ууҷалар:
- Пістің кӧрізібіснең, Хакас тілі кӱнінде чон пос тілінең чоохтазарға кирек. Хакас тілі радиода, телевидениеде тузаланыларға кирек. Культура тураларында хакас сарыннар концерті, театрда ойын турғызылзын. Городта уламох кӧп тоғазығлар иртірілзін, чонның пос тілінең чоохтасчаң оңдай ползын.
Аграфена Фёдоровна ЧЕПАШЕВА, Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейнің методизі:
- Мин сағынчам, ол кӱнде, 4 сентябрьда, городта чуртапчатхан кізілер пос тілінең чоохтассыннар. Троллейбуста, автобуста паза пасха орыннарда 11.00 - 12.00 часта хакас тілінең чоохтазарға чарир. Библиотекаларда хығырығҷыларға хакас тілліг литератураны, «Хабар» газетаны хығырарға сӧлезіннер.
Хомзыныстығ, піс, городта чуртапчатхан улус, пос тілін ундутчабыс. Кӧбізін орыстасчабыс, пос тілін хайда-да соонда артызып. Мин сағынчам, Хакас тілі осхас танығлығ кӱннер кирек. Ол пос тілін ундударға пирбес. Тіл чох, культура чох халбасха кирекпіс. Мин позым даа орыс тілліг чон аразында тоғынчам, чуртапчам, аннаңар пос тілінең тузаланҷаң оңдай табарға кирек: ибде чоохтазарға, хакас тілінең литература хығырарға паза даа пасха ниме идерге.
Сергей ТЮКПИЕКОВ, чиит идінҷек:
- Пістің республикада хакас тілі, культура мероприятиелері илееде иртірілчеткенін сизінерге чарир. Че олох туста ӧнетін хакас тіліне чарыдылған ӱлӱкӱн чох полған. Минің кӧрізімнең, республикабыста Хакас тілі кӱні иртірілчеткені - ол пос тілін хайраллирынҷа улуғ хаалағ. Ол иң пастап піске, чииттерге, паза пістің палаларыбысха кирек. Пос чирі, тӧреен тілі ӱчӱн сағыссырапчатхан кізее пу кӱн олаңай ла иртпезін. Кем-де піске ӱлӱкӱн иртір пирерін сахтабин, позыбыс аны пайрамнирға кирекпіс. 4 сентябрь прай хакас чонға сынап таа ӱлӱкӱн чіли иртсін, полған на сӧбіреде хакас чооғы истілзін!
Шенне МАЙНЫ, Тува чуртағҷызы:
- Ирткен чылда піс республикабыста ідӧк пастағызын на Тува тілі кӱнін таныхтаабыс. Ол уғаа алғым иртірілген. Ӱгредіг учреждениелерінде тува тіліне чарыдылған аймах мероприятиелер азынада иртіріліп пастааннар, ӧӧн ӱлӱкӱн, тізең, 1 ноябрьда ирткен. Анда «Тува тілі - чонның пайы» пастағы республика форумы полған. Анда республика пазы Шолбан Кара-оол араласхан. Форумда кӧп ағырсымнығ сурығ кӧдірілген паза оларны пӧкчең оңдай ӱзӱрілген. Че чииттернің аразында Интернет пастыра тува тілінең кибеліс хығырары марығ ӱндезіг тапхан, хайзын чарлаан Тува пазы Шолбан Кара-оол. Тува тілі кӱні алнында республика пазы позының Интернет страницазында марығ чарлабысхан. Анда тува тілін пілчеткен чуртағҷылар социальнай сеть пастыра тува тілінең кибеліс хығырғаннар. Чииттер марыға матап ӱндескеннер. Анда Тувада, Хыдатта, Новосибирскте паза пасха даа городтарда чуртапчатхан тувалар, тиксі 150 азыра кізі, араласхан. Артыхтарны чуртағҷылар ідӧк Интернет пастыра ӱн пиріп тапханнар. Іди финалға 10 кізі сығып алған, кибелісті иң артых хығырған 3 кізі, тізең, чиңіс тутхан. Оларға 1 ноябрьда Тува пазы Шолбан Кара-оол Аарластығ пічіктер паза сыйыхтар читірген. Мындағ оңдайнаң, Тува тілі кӱні чииттернің аразында хынығ паза тузалығ ирт парған. Пӱӱл піс ідӧк пу кӱнні таныхтирға тимненчебіс. Хакасияда ідӧк Хакас тілі кӱні иртірілчеткені уғаа чахсы тіп сағынчам. Ізенчем, ол чииттерге, саарбахтарға ідӧк тузалығ ирт парар.
Автор :
Сурастырығ иртіргеннер Наталья СУБРАКОВА, Оксана СУНЧУГАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде