ӦТКІННЕР СИДІК СУРЫҒЛАРНЫ ОРНЫНАҢ ТИБІРЕТЧЕЛЕР
01.11.2017
Хабарлар
Кемнер ол - халых тоғызын апарчатхан чон? Сидік сурығны пӧкчең оңдай таппаанда, тыс пілбес, хараазын узубас, сағыссырир, оңдай табар. Чуға чуртапчатхан, чуртастың сидік оңдайларына кір парған сӧбірені, саарбахты, тынағдағы улусты - пірдеезін хайығ чох артыспас. Ибіре чирде сӧп-сап полза, амыр кӧр полбас, тӧӧй сағыстығларнаң хада, пірігіп, ол чирні арығлир. Аллығ чӱректіг, ырах кӧрістіг, кӱстенҷік, пос тузын айабас - мындағ ла чахсы сӧстернең чоохтирға чарир олардаңар.
Олар чонның сағыс-кӧрізін ӱлгӱ органнарына читірерге полысчалар, город-аалларның чуртазын чахсыландырарына чахсы чӧлег полчалар. Че иң улуғ тоғыс - чуртастың сидік оңдайларына кір парған кізілерге, сӧбірелерге полызығ чыыры паза ибіркі чир-чайаанны сӧп-саптаң арығлиры!
Хакасияда коммерческай нимес пірігістернің форумын чыл сай иртірері кибірге кір парған. Че пӱӱл ол НКО-ларның на форумы нимес, ідӧк ӧткіннернің Форумы. Ноға ӧткіннерні алынҷа таныхтирға чаратханнар? Олар халых тоғызын постары алынҷа апарчалар, пір дее халых пірігізіне хозылбин, ӧӧн тоғыста істеніп, чонға кирек сурығларны пӧгерінең айғасчалар.
Че хайдағ даа тоғысты орта паалирға, тузында махтирға киректелче. Аннаңар «Халыхтар пастағлары гражданскай обществоны тилітчең оңдай» форумда Хакасия пазы Виктор Зимин, Ӧӧркі Чӧп депутады Михаил Саражаков, федеральнай инспектор Николай Сайбараков паза пасхазы халых пірігістерінің устағҷыларын паза ӧткін араласчыларын Аарластығ паза алғыстас пічіктерінең таныхтааны пос кӧңнінең халых тоғызын апарчатханнарның кӧңнін уламох кӧдірді.
- Халыхтарның паза ӱлгӱнің азых чоохтазии сидік сурығларны пӧгерге, орнынаң тибіредерге полысча, - таныхтаан Виктор Зимин, чыылысхан чонзар айланып. - Сірер, пу чуртаста ӧткін тудынып, чонға улуғ туза ағылчазар. Сағынчазар, кічіг паза ыраххы аалларны хайраллирынҷа программа хайди тӧреен? Андар прай халых пірігістерінің паза ӧткін чуртағҷыларның чӧптері кирілген. Мин позымның паза Хакасия правительствозы адынаң сірерге улуғ алғызым читірчем, халых тоғызын апарчатхан ӱчӱн, аймах пастағларнаң ӱлгӱ органнарынзар сыхчатхан ӱчӱн.
форум араласчылары
Алғыс сӧстері соонаң Виктор Зимин Хакасия правительствозының Аарластығ пічіктерін паза Хакасия пазының алғыстазын читірген. Сыйыхтарға турысханнарның аразында Максим Опалинский полған. Чиит оол 2011 чылда тӧстелген «Право арачылаҷаң кін» потребительлер праволарын арачылаҷаң халых пірігізінең устапча.
Хакасияның Ӧӧркі Чӧбінің кнезі Владимир Штыгашевтің адынаң форум араласчыларына алғас сӧстерін читірген парламенттің орындағы пос устанысча, халых пірігістерінҷе, нациялар аразындағы хайызығларҷа комитет кнезі Михаил Саражаков. Ідӧк ол Хакасияның Ӧӧркі Чӧбінің алғыстас пічіктерін читірген.
Хакасияның Халыхтар палатазының кнезі Ольга Левченко, тізең, Россия президентінің Сибирьдегі федеральнай округтағы полномочиеліг кізізі Сергей Меняйлоның алғыстас пічиине турысхан. Хакасияның национальнай паза территориальнай политика министрі Михаил Побызаков ідӧк халых пірігістері паза ӧткін чуртағҷылары полызиинаң тиксі чон чуртазы чахсыланчатханын таныхтаан. Чоохтирға кирек, оларның пастағларын чуртасха кирерге полысча Россия президентінің паза орындағы ӱлгӱ органнарының гранттары.
Республиканың НКО форумында араласхан Омск облазының Халыхтар палатазының кнезі Лидия Герасимова. Форум тоозылғанда, Хакасияның паза Омск облазының халыхтар палаталары хада-пірге тоғынардаңар чӧптезігде хол салғанннар.
Хакасияның Халыхтар палатазының кнезі Ольга Левченко ирткен чылның салтарларын искірген. 2017 чылда республикада 697 халых пірігізі санға алылтыр. Пӱӱл халых тоғызын апарчатханнарға ікі танығлығ закон алылған: «Халыхтар сыныхтағларының ӧӧні» паза «Халыхтар палатазынаңар». Чарадығлар халых пірігістеріне тоғысты сидіксіністер чох апарарға полысчалар.
Республикадағы халыхтар пірігістері Россия президентінің гранттар мариинда ӧткін аралас сыхтырлар. 2014 - 2016 чылларда 22 пірігіс проект сығарған полза, пӱӱл - 36 пірігіс. 2014 чылда тӧрт проектті чуртасха кирерге 1 миллион 265 муң салковай пирілген, 2015 чылда ӱс проектке - 5 миллион 370 муң салковай паза 2016 чылда ӱс проектке - 3 миллион 895 муңҷа салковай.
Пӱӱл гранттар марии часхызын ирткен, ӱс проектке 2 миллион 942 муң азыра салковай пирерге чарадылған. Че Ольга Левченконың таниинаң, кӱскӱзін хоза ахча пирілер. Ізеніс пар республикадаң хоза нинҷе-де проект хабазығ аларына.
Форумның ӧӧн чардығы соонаң аның араласчылары алынҷа площадкаларзар тарасханнар. Прай алты площадка тоғынған, хайда нациялар аразындағы хайызығлар, культурада, социальнай полызығларда, хазых хайраллирында паза ӱгредігде тиксі халыхтарның сыныхтаа, экология сурығлары, ӧткін чииттернің тузазы, социальнай халых пірігістерінің чидіглері, пос кирее тилізі социальнай сурығларны пӧгерге полысчатханы ӱзӱрілген. Полған на площадка форумның резолюциязына позының чӧптерін тимнеен.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА, Сомнар Максим АХПАШЕВТИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде