«ЧИЛ ХАЙЫ» - ХЫНЫСТАҢАР КӦГ
21.11.2017
Хабарлар
Ирткен неделяда А.М.Топановтың адынаң Хакас драма театры 86-ҷы чайаачы сезонын асхан. Артисттер кӧрігҷілерні «Чил хайы» наа ойыннаң ӧріндіргеннер. Аның премьеразы пӱӱл «Чир Чайаан» фестиваль тузында ирткен.
Спектакльны режиссер Баатр Колаев чайаан. Ол «Орфей паза Эвридика» пурунғы гректернің саблығ кип-чооғы хоостыра турғызылған. Ӧӧн матыр Улан пайрам тузында абахай Молханаң танызып алча. Чииттер кӧӧленісчелер, мыннаң мындар часкалығ чуртирға пӧгінчелер. Че кинетін Молха ах чарыхтаң парыбысча. Улуғ чобаға пастыр салып, Улан хайди поларын пілбинче. Хайда даа чӧрзе, хынғанының омазын сағызында ал чӧрче. Сыдаспин, махачы Улан чир алтындағы чирлернің ээзі Ирлік Ханзар чидіп, аннаң Молханы позыдыбызарға сурынча.
«Чил хайы» - сӧс чох спектакль. Ӧлімні дее тобырчатхан хыныстаңар артисттер теелбектер паза пластика пастыра чоохтап пиргеннер. Мындағ ойын Хакас драма театрында пастағызын на турғызылған. Спектакльда рольларны чиит устар толдырчалар. Ӧӧн матырның омазын Анат Быдышев чайаан. Хореограф ӱгредігліг артист Уланның хылиин толдыразынаң кӧзіт пирген. Пу аның пастағы ӧӧн рольы. Акробатика элементтерін толдырып, Анат Быдышев залдағы чонны саңай аптаан. Чоохтирға кирек, «Чил хайын» кӧріп аларға кӧп кізі килген, оларның чарымызы студенттер паза ӱгренҷілер полғаннар.
Молханы таланттығ Александра Сукало ойнаан. Чиит ипчінің узы чылдаң чылға ӧсче. Ол кӱлкістіг дее, драма даа рольларны толдырыбызарға оңдайлығ. Молханың хынызын паза хомзынызын хайди чахсы ол читір пирген. Сынап таа, мындағ хыстың соонҷа чир алтынзар даа тӱзерзің.
Ойында айналар, хуу хаттар кӧп. Оларның омаларын чайаан артисттерге ідӧк кӧп теелбектенерге киліскен. Прай теелбектерні хореограф Менгилен Сат турғысхан. Чайаачы ус театрның ӧмезінең пастағызын на тоғынминча. Пылтыр ол «Мин - Маугли» ойынға теелбектер тимнеен.
«Чил хайы» спектакльның ӧӧн сағызын композитор Татьяна Шалгинованың хайхастығ кӧӧ читірерге полысча. Тиктең нимес музыка ол ойынның тыны тидірлер, уламох сӧс чох спектакльда. Пастап піс кӧгліг музыканы исчебіс, пайрам парча нооза. Уланнаң Молха кӧӧленісчеткен сценаларда пасха кӧг. Аны истіп, кӧрігҷілернің піреезі пастағы хынызын сағысха кирген, неке. Че мында ӧӧні чил хайы полча. Ол Молханы чідір салған Уланның кӧңнін кӧзітче. Кӧӧленісчеткен хызы ах чарыхтаң парыбысханда, чиит оолның чӱреенҷе соох ойлабысхан, ол чалахай часхыны паза сахтабинча.
Минің кӧрізімнең, Татьяна Шалгинованың музыказы полбаан полза, кирек пу чирде алай Ирлік Ханның чирінде парчатханын піліп аларға сидік поларҷых. Ойынның пастағы сценаларын чарых ӧңнернең чазабызарға кирек полған. Кип-азахтаңар паза гримнеңер чоохтаза, хоосчылар тӱзімніг тоғыныбысханнар. Хоосчы-гримёр Надежда Кокова, артисттернің сырайларын сырлап, прай кӧңнін салған. Уғаа чапсых Чил Хутнаң (Николай Бельтреков) Хаср (Валентин Ульчугачев) кӧрінгеннер. Артисттерге кип-азахты Влада Чапты-кова сағын тапхан. Ирлік Ханны (Андрей Тюкпиеков) паза хуу хаттарны ол матап чазаптыр.
Тиксі алза, «Чил хайы» ойын пӧзік синде турғызылған. Прай артисттер рольларны чахсы толдырчалар. Кӧрігҷілер аны уғаа чылығ удурлааннар. Минің кӧрізімнең, «Чил хайы» спектакль ӧӧн сағызынаң даа, пӱдізінең дее «Мин - Маугли» ойынға тӧӧй. Аны Баатр Колаев ідӧк саарбахтарға турғысхан полар. Халғанҷы туста Хакас драма театрының ӧмезі оларға улуғ хайығ салча. Артисттернің тоғызы тикке парбаан. «Мин - Маугли» спектакльны Ағбандағы ӱгренҷілер чахсы пілчелер, анда ойнапчатхан артисттерні таныпчалар, «Чил хайы» даа оларның кӧңніне кірер тіп ікінҷілес чоғыл.
Улуғларнаң чоохтасханда, ойынны олар пӧзік паалааннар. Кізілернің таниинаң, сӧс чох спектакльны кӧрерге таңнастығ. Аның тирең сағызын оңарып аларға пілістер кирек. Ойын кӧрігҷілерні туған-чағыннарын хайраллирға, удур-тӧдір пілізерге ӱгретче. Алынҷа олар композитор Татьяна Шалгинованың тоғызын таныхтааннар. Соох кӱннерде ол кізінің чӱреен амыратча.
«Чил хайы» ойынны театрның ӧмезі тӧреміл кӧзідер. Пістің хығырығҷыларны аны кӧріп аларға хығырчабыс. «Хабар» газетада сыхчатхан театр афишазын кӧріңер.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде