ЫР-КӦГЛЕРІНДЕ - ЧИР-СУУНА ХЫНЫЗЫ
01.12.2017
Хабарлар
Пӱӱл саблығ композитор Георгий Челбораковха 80 час толарҷых. Кӧгҷінің пайрамнығ чазын таныхтап, В.Г.Чаптыковтың адынаң Хакас филармониязы «Арығ сағыстар» хайхастығ концерт иртірген.
Ойынны Вячеслав Инкижековтың устаанынаң симфоническай оркестр асхан. Музыканттар композиторның «Тун пайрам» операның увертюразын толдырғаннар. Чалахай музыка, улуғ залға чайылып, корігҷілернің кӧңнін кӧдірген. Чоохтирға кирек, Георгий Челбораков аймах жанрларда узын сынаан. Ол «Абахай Пахта» балетті, «Ӧңнен, минің Хакасиям» кантатаны, «Таежная быль» симфоническай поэманы, «Хайҷыдаңар кип-чоох» музыка-драма произведениезін паза пасха даа чайаачы тоғыстар пас салған.
Ідок саблығ ус чатханға улуғ хайығ салҷаң. Георгий Челбораков Ағбандағы музыка училищезінде, чатхан клазын азып, студенттерні хакас чонның ког тириинең ойнирға ӱгреткен паза 1979 чылда «Чатханда ойнир уроктар» методика чоптерін сығарған. Хайҷы Евгений Улугбашев композиторның ӱгренҷізі полча. Ол, чатхан хағып, чон коглерін толдырған, хайзыларын Георгий Иванович пір произведениее піріктірібіскен. «Чазыда пайрам» композиция ачых-чарых кӧӧнең танығлығ. Аны истіп, кізінің чӱреенде ӧрініс торіпче.
Георгий Челбораков кӧп спектакльларға кӧглер пас салған. «Хызамастың ыры» М.Кильчичаковтың «Хулғалар» пьесазына чайалған, «Порчоның ыры», тізең, А.Топановтың «Алаахтыртхан Хорхло» ойынына пазылған. Пу сарыннарны саблығ устың чир-суғҷызы Нина Идимешева толдырған.
Че Георгий Челбораковтың сарыннары иң позік паалалча. Оларны чайап, композитор чонның кӧңнін, сағызын читірҷең, аннаңар аның ырларына іди хынадырлар. Артисттер кӧгҷінің иң артых сарыннарын таллап алтырлар. Зинаида Аршанова, «Іҷенің часказы», «Сын киртініс», «Алтын чӱстӱгім» ырларны сарнап, кӧрігҷілерні аптаан. Артур Марлужоков «Хыныстың ыры» паза «Іҷем чирі» сарыннарны морсымнығ толдырыбысхан. Аның ӱні тирең, хыри-пазы чох чіли пілдірген. Залдағы чон Артур Викторовичті тынмин даа исчеткен. Хакасияның чон артизі Владимир Терешков композиторның ырларын хаҷаннаң сығара толдырча. Саблығ ус И.Котюшевтің паза Н.Тиниковтың кибелістеріне чайалған сарыннарны прай кӧңнін салып ырлаан. Владимир Дмитриевич чиит тузын, композиторнаң хада тоғынғанын сағысха кирген полбас па.
Екатерина Кыштымова, Мария Янгулова паза Людмила Артыштаева пір ӧмее пірігіп сыхханнар. Чайаачы устар «Аалдағы иир» ырны музыка чох сарнааннар. Анзы уғаа чапсых полған. Ідӧк олар саблығ «Ах хазыңны» толдырғаннар. Хакасияның чон артисттері Владимир Чаптыковнаң Клара Сунчугашева, пу ырны сарнап, тилекейні ибіргеннер. Ол республиканың визитказы полған.
«Арығ сағыстар» концерт тузында клара Сунчугашеваа сӧс пирілген. Ол Георгий Челбораковнаң хайди танысханын, тоғынғанын, аның сіліг ырларына аптаттырғанын сағысха кирген. Хакасияның культура министрі Татьяна Чаптыкова чооғында, хакас чонның оолғын композиторлар Л.Бетховеннең, Э.Григнең, А.Дворжакнаң пір синде турғызып, аны пістің культураа паалап полбас хозым иткенін таныхтаан. Ідӧк сценазар Георгий Челбораковтың хызы Ейла Торточакова сыххан. Ол республиканың культура министерствозына, Хакас филармониязына, ырҷыларға, музыканттарға паза кӧрігҷілерге композиторның адын аарлапчатхан, ундубинчатхан ӱчӱн улуғ алғызын читірген. Чоохтирға кирек, Хакасияның город-аймахтарында Георгий Иванович Челбораковтың пайрамнығ чазына чарыдылған мероприятиелер кӱскӱ тооза ирткеннер.
Хакас филармониязының ырҷылары оменең «Чирім хустары» паза «Арығ сағыстар» ырларны толдырғаннар. Корігҷілер оларны турып искеннер. Георгий Челбораковтың 80 чазына чарыдылған иир позік синде ирткен. Полған на номер соонаң кізілер чайаачы устарға «Браво!» хысхырғаннар паза матап айа сапханнар. Георгий Иванович аллығ чӱректіг кізі полған, кӧглер пастыра ол тӧреен чиріне, чонына прай хынызын читірген. Аның ыр-кӧглері чонда чуртир, ӧрініс сыйлир.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде