ЧОННЫ ПАЗА АНЫҢ ИС-ПАЙЫН АРАЧЫЛИРЫ - ӦӦН ПӦГІН
05.12.2017
Хабарлар
ХАКАС РЕСПУБЛИКАДА ГРАЖДАНСКАЙ АРАЧЫЛАНЫСЧА (ГО), ЧОННЫ САҒЫБААН СААЙЛАРДАҢ ПАЗА ӦРТТЕРДЕҢ АРАЧЫЛИРЫНҶА ПӰӰЛ АПАРЫЛҒАН ТОҒЫС САЛТАРЛАРЫН КӦРЕР УЛУҒ МЕРОПРИЯТИЕ ИРТКЕН. АНЫҢ ТОҒЫЗЫНДА ХАКАСИЯНЫҢ ПАЗЫ ВИКТОР ЗИМИН, ОРЫНҶЫЗЫНЫҢ ТОҒЫЗЫН ТОЛДЫРЧАТХАН, САҒЫБААН СААЙЛАРҶА КОМИССИЯ КНЕЗІ ВЛАДИМИР КРАФТ, МЧС-тың ХАКАСИЯҶА ӦӦН УПРАВЛЕНИЕЗІНІҢ УСТАА ПАЗА ТОҒЫНҶЫЛАРЫ, ХАКАСИЯНЫҢ ГО, ЧС ПАЗА ПБ УПРАВЛЕНИЕЗІНІҢ, ӦРТТЕРДЕҢ ТОҒЫР СЛУЖБАЗЫНЫҢ УСТАҒҶЫЛАРЫ, ГОРОД-АЙМАХТАР ПАСТАРЫ ПАЗА ГОРОД-АЙМАХТАРДАҒЫ САҒЫБААН СААЙЛАРҶА КОМИССИЯЛАРНЫҢ КНЕСТЕРІ АРАЛАСХАННАР.
ТЕХНИКА КӦЗӀДИИ
Ағбандағы Пастағы май площадьында иртеннең МЧС-тың ӧнетін техниказы кӧзідіге турғызылған. Полған на транспорт техниказы хыринда аның экипажы позының тоғызынаңар чоохтирға паза техника тоғызын кӧзідерге тимде. Анда ӧрт ӱзірҷең улуғ автомобильлер, автовышкалар, саайланған кізілерге табырах имнег полызиин пирҷең имҷілер, аймах лабораториялар, арачылағҷылар постарының ӧнетін оборудованиезінең паза пасха даа кӧп техника полған. Ідӧк ачыхта прай тоғыстарнаң устаҷаң, чыылығлар иртірҷең штабтың улуғ палатказы турғызылған. Че прайзының хайиин тартхан ӧрт ӱзірҷеңнернің 50 метрге пӧзік кӧдірҷең пасхыстығ автомобильі. Ол, пасхызын кӧдір салып, площадьта улуғ турна ла чіли турған. Аның экипажының искіриинең, городтағы иң пӧзік 16 хадыллығ тураның халғанҷы хадылынзар сығарға пасхыстың пӧзии читче.
Правительство туразынаң МЧС тоғынҷыларынзар Хакасияның пазы Виктор Зимин сыххан. Ол кӧзідіг араласчыларын паза аалҷыларны алғыстаан:
- Мында республикадағы прай службалар чыылыс парғаннар: арачылағҷылар, ӧрт ӱзірҷеңнер, арачыланыс министерствозының кізілері, инженернай арачыланыс службазы. Пу кӧзідіг ідӧк сыныхтағ полча. Сірернің тоғызыңар чуртасха хорғыснаң палғалыстығ. Постарыңның пӧзік профессионализмiн сірер сидік туста кӧп хати кӧзіткезер. Че сірерге постарыңның матырын кӧзідер оңдайлар асхынах поларға алғапчам. МЧС-тың республикадағы подразделениелерінде сыбыра нап-наа техника ползын. Россия МЧС-ына пістің регионның хорғыс чох чуртазына улуғ хозым итчеткен ӱчӱн алғызым читірчем. Прай техника ӱр паза ізестіг, сайбалбин, тоғынзын. Чонға техниканы кӧзідерге кирек, кізілер служба парын, ол полызарға килерге тимдезін кӧрзіннер. Мин прайзын постарының тоғызын чахсы толдырчатхан ӱчӱн алғыстапчам, - теен регионның устағҷызы.
Мындағ кӧзідіг чыл сай иртірілче, полғанында ла техника саны ідӧк кӧптелче. Ам даа кӧзідіг пасталар алнында МЧС-тың ӧрттердең тоғыр федеральнай службазының ікінҷі отрядының (Харатаста орныхча) пастығы Сергей Якунинге наа «Исудзу» автомобильнің клӱзі читірілген. Ол машинаның ӧрт ӱзірҷең прай оборудованиезі Россияда иділген.
Анаң Хакасияның пазына паза аалҷыларға площадьта турғызылған техниканы паза оборудованиені кӧзіткеннер. Специалисттер кӧзіділчеткен автомобильлернің, аппаратураның тоғызынаңар искіргеннер. Арачылағҷылар техногеннай саайда хайди тоғынчатханнарын кӧзіткеннер. Сценарий хоостыра чара чачыраста бетон плитазы кізі ӱстӱне тӱс парған полча, аны олар плита алтынаң сығарып, пастағы полызығ пирчелер. Пасха саайда аммиактығ цистернадаң газ сыхчатхан полча. Анда арачылағҷылар, ӧнетін кип-азах кизіп, саай салтарларын чох итчелер.
Кӧзідігліг мероприятие тоозылғанда, Виктор Зимин журналисттернің сурығларына нандырған.
- Піс мында прай киректернең устапчатхан штабтың палатказынзар кіргебіс. Аннаң полған на муниципальнай пӱдіснең видео пастыра кӧні палғалыс тудар оңдай пар. Мындағ кӧзідіглерні сыбыра иртірерге кирек тіп санапчам, ол кізілерге пик, хада тудынарға хабасча. Пу чылны піс сала ниик чуртап парыбыстыбыс, улуғ саайлар полдыртпаабыс, тыхтағ тоғыстарын апарғабыс. Аалларны суғлар чайыларынаң арачылап, халғанҷы чылларда 600 миллион салковай хоратхабыс. Ам хайдағ даа аалзар суғ кірбинче. Пу чылда ӧрттердең арачыланар кӧп тоғыс апарылған. Арачыланыс министерствозынан 500 техника алғабыс, муниципальнай службаларны аннаң тиріндіргебіс. Тоғыс тӧреміл апарылча. Чонны арачылирын толдырығ ӱлгӱнiң ӧӧн пӧгініне санирға кирек, - таныхтаан республика устағҷызы.
Техника кӧзідии Хакасияның сағыбаан саайлар полдыртпас пірге системазының тоғыс салтарларын кӧрерінің пастағы чардығы полған.
САН ПИРІСТЕР, СЫЙЫХТАР...
Площадьта техника кӧзідии тоозылғанда, мероприятие Хакас техническай институттың актовай залында узарадылған. Анда улуғ чыылығ ирткен, устағҷылар тоғыс салтарларынаңар сан пиріс тутханнар, город-аймахтар кізілері постарының опыдынаң ӱлескеннер, кирек чӧптер пирілген. Чыылығның тоғызын Владимир Крафт апарған.
Хайди Владимир Александрович искірген, пу чыл сала амыр ирткен, че чир-чайаан республикаа хай пірее сыныхтағлар ағылғанох. Іди хазыр чиллер полған, алтынзархы аймахтарда хар ирте чаап парыбызып, аал хониина улуғ ӱрег иткен. Шира аймаанда мӱндӱр, чаап, пазох тура хырларын оотхан. Андағы тура хырларының шифері иргілен парған сылтаанда, олар мӱндӱрге сыдаспааннар. Шифер тузында алыстырылған, нааҷылалған полза, андағ даа сидіксіністер сығыспасчых.
Чазыларда пазох ӧрттер сыххан. Соохтар пасталыбысханда, кізілер пестернең, электроприборларнаң кӧп тузалан сыхханнар, оларнаң орта тузаланар правилолар сайбалза, ідӧк ӧрттер сыхча. 2015 чылда улуғ ӧрттер полған соонда кізілернің сағызында хорғыс халған, аннаңар отнаң сибер тузаланғаннар. Пылтыр ӧрттерде 29 кізі ӱреен, пӱӱл ол сан 32-е тиңнелче.
Пӱӱл город-аймахтарда пірге дежурнай диспетчер службаларын (ЕДДС) тӧстиріне, оларға тоғынар чахсы орыннар пиреріне, штаттарына читкіҷе тоғынҷылараларына кӧп хайығ айландырылған. Муниципальнай пӱдістер пу кӧстегҷе улуғ тоғыс апарғаннар. Ам ЕДДС-тарны паалаза, кӧбізі ам даа кӧрілген синге киліспинче. Иң чахсы ЕДДС-ха Саяногорсктағы службаны санирға чарир. Муниципалитеттер ам ахча чидіспинчеткеніне тың сылтанминчалар, ол службалар кирек полчатханын орта оңарчалар. Чахсы саринаң таныхтирға чарир Саяногорскты, Ағбанны, Абазаны, Таштып паза Алтай аймахтарын. Пии аймаан даа оларзар хос саларға чарир.
Республикада «112» система чуртасха кирілче, ол тоғыс Россия президентінің чахиинҷа апарылча. Сағам пу номерге Ағбанда сотовай телефоннаң сығдырадарға чарир. Системаны Хакасияда тузаланысха киреріне 60 миллион салковай позыдылча, ол ахчаның 2/3-ҷі чардығы Хакасия бюджедінең пирілче.
- Пӱӱл Забайкальскай крайда, Бурятияда арығлар кӧп кӧйген. Хызылчар крайында даа андағ ӧрттер таныхталған. Пістң республика арығларда сыххан ӧрттер санынҷа пӱӱл пылтырғызынаң ас парыбысхан. Че анзы саннарҷа ла. Ол ӧрттернің синін кӧрзе, піс оларны кӧп чирлерге тарадарға пирбеебіс, ӧрт пасталзох, ол андох ӱзірілчеткен. Пістің кӧп аалыбыс арығлар аразында орныхча нооза, оларзар ӧрттер чағдабаан. Арығлардағы, тайғалардағы ӧрттерні, тузында таап, ӱзіреріне муниципалитеттер чахсы хабасханнар, - таныхтаан Владимир Крафт.
МЧС-тың Хакасияҷа Ӧӧн управление пастығы Александр Муул, В.Крафттың чооғын санға алып, управление хайдағ тоғыс апарғаннаңар искірген. Аның чооғынаң, пӱӱл республикада 561 техногеннай саай полған, ол сан пылтырғызынаң тың пасхалалбинча. Анда 219 кізі арачылалған, пылтыр - 252 кізі. Чолларда полған 407 саайда МЧС тоғынҷылары кізілерні, техниканы арачылирында араласханнар. Андағ саайларда 40 кізі ӱреен, 586 кізі палығлатхан. Суғларда 22 кізі саайланған. Арачылағҷылар чарылған пус кизектеріндегі палыхчыларны арачылир тоғыс апарчалар. ЖКХ системазында 122 саай полған, че анда улуғ сайбағлар таныхталбаан.
Хакасияда хорғыс ағылчатхан 36 объект саналча, 84 гидротехническай пӱдіріг сыныхтағда тудылча. 42 аал ибіре ӧрттердең арачыланҷаң хыра тартылған, тиксі алза, аның узуны 140 километрге тиңнелер. Гражданскай арачыланыс системазынҷа пірее хорғыс полза, чонны кӧзірҷең 21 орын тимнелген, оларзар прай 3,5 муң кізі кір полар. Пу сфераҷа чахсы тоғыс апарғаннар РусГидроның, РЖД-ның подразделениелері. Коммунальнай предприятиелер аразында Ағбандағы ТЭЦ-ты таныхтирға кирек. Чонның чуртазына хорғыс чох оңдайлар пирерінҷе (ОБЖ) чахсы тимненіс кӧзіткеннер НФ.Катановтың адынаң Хакас хазна университеді паза Харатастағы тағ-пӱдіріг тоғыстарына ӱгретчеткен техникум.
Профилактика тоғызына улуғ хайығ айландырылча. МЧС тоғынҷылары план хоостыра даа, планға кирілбеен дее сыныхтағлар иртірчелер. Мында ідӧк ӧӧн пӧгін тудылча - чонны, аның ис-пайын арачылиры. Аалларда ам ӧрт ӱзірҷең посттар азылча, іди пылтыр алты аалда посттар азылған, пӱӱл хоза тӧрт пост азылар. «Хорғыс чох город» программаны чуртасха кирер тоғыс толдырылча. Аалларда старосталар институды кирілчеткені чонға хорғыс полбазына чахсы хабазар. Ідӧк город-аалларда сағыбаан хорғыстығ кирек полғаннаңар искіріг читірер система тоғындырарына улуғ хайығ саларға кирек.
Хакасияның ГО, ЧС паза ПБ управлениезінің пастығы Николай Старков паза Ағбанның ГО, ЧС паза ПБ пӧлиинің устағҷызы Андрей Клюев ідӧк чонға искіріглер пирҷең системалардаңар чоох апарғаннар. Н.Старковтың чооғынаң, искіріг пирҷең системалар турғызарына 575 муң салковай позыдылған, прай аалларда олар ам даа турғызылбааннар. Іди Асхыс аймаанда андағ система пис ле аалда тоғынча, Боград аймаанда - ӱс ле аалда, Пии аймаанда - 24 аалда, Таштып аймаанда -10 аалда. Аймахтар пастары постары ол тоғысха читкіҷе хайығ айландырған ползалар, президенттің чахии толдырыл парған поларҷых. Аалларда чонға искіріглер читірҷең аймах оңдайларнаң тузаланарға кирек.
А.Клюев Ағбандағы киректердеңер искірген. Аның чооғынаң, городта искіріглер пирҷең 15 автобус пар, ідӧк искіріглер телевидение, радио пастыра пирілче. Кирек полза, иблеп чӧріп, хорғыстаңар искірчедерлер. Городта ӧрт ӱзірҷең 490 гидрант пар, прайзы тоғынча, пӱӱл хоза 18 наа гидрант алылған. Ағбандағы ЕДДС-сар 4847 хати сығдыратханнар, анзы пылтырғызынаң ікі хати кӧп. ЕДДС-тың штадында сигіс кізі тоғынған, амды 12 кізі тоғынча.
Сан пирістер тоозылғанда, Владимир Крафт, пӱкӱлее алза, пу чыл хомай нимес тоозылчатханын таныхтаан. Анаң чыылығның чапсых чардығы - сыйыхтар читірер мероприятие - пасталған. Іди тоғыстың аймах сфераларында иртірілген марығларның алынҷа номинациялар чиңісчілеріне Аарластығ пічіктер паза дипломнар читірілген. Сыйыхтар алған тоғынҷылар аразында полғаннар Таштып аймааның паза Абазаның ӧрттердең тоғыр служба отрядының пастығы, істіндегі службаның отставкадағы полковнигі Александр Кужаков паза аның оолғы - кризистегі киректернең устаҷаң кіннің улуғ оперативнай дежурнайы, істіндегі службаның подполковнигі Вадим Кужаков. Іди оолғы, пабазының чолын пазып, улам пӧзік чидіглерге чидеріне ізенербіс.
Автор :
Николай СУЛТРЕКОВ, Сомнар Максим АХПАШЕВТИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде