ТИЛІҶЕҢ ОҢДАЙЛАР ПАР
28.02.2018
Хабарлар
Тоғыс чорығы. 26 февральда Россия президентінің Сибирьдегі федеральнай округтағы полномочиеліг кізізі Сергей Меняйло Хакасияда ааллады.
СЕРГЕЙ МЕНЯЙЛО СИБИРЬДЕГІ ФЕДЕРАЛЬНАЙ ОКРУГТАҒЫ РЕГИОННАРҶА ТОҒЫС ЧОРЫҒЫНАҢ ТӦРЕМІЛ ЧӦРЧЕ. АНЫҢ АЛНЫНДА ОЛ ИРКУТСК ОБЛАЗЫНДА ПОЛ КИЛГЕН.
ХАКАСИЯДА СЕРГЕЙ МЕНЯЙЛО ТӦРТ ОРЫНДА ПОЛҒАН: «АҒБАНДАҒЫ» КӰН ЭЛЕКТРОСТАНЦИЯЗЫНДА, АҒБАНДАҒЫ ТЭЦ-та, МАЙРЫХТАҒЫ РАЗРЕЗТЕ, СИБИРЬДЕГІ ФЕДЕРАЛЬНАЙ УНИВЕРСИТЕТТІҢ ПӦЛИИ - ХАКАС ТЕХНИЧЕСКАЙ ИНСТИТУТТА.
«АҒБАНДАҒЫ» КӰН ЭЛЕКТРОСТАНЦИЯЗЫ ІКІНҶІ ЧЫЛЫ ТОҒЫНЧА ПАЗА СИБИРЬДЕ ИҢ КИЛКІМ КӰН СТАНЦИЯЛАРЫНЫҢ ПІРСІ ПОЛЧА. ӦӦН ДИРЕКТОР МИХАИЛ АБРАМИЧЕВТІҢ ИСКІРИИНЕҢ, АНЫҢ ПӰДІРИИНЕ 600 МИЛЛИОН САЛКОВАЙ ХОРАДЫЛҒАН. ОЛ АХЧАНЫ АЙЛАНДЫРАРЫНА СТАНЦИЯНЫҢ 15 ЧЫЛ ТӰЗІМНІГ ТОҒЫЗЫ КИРЕКТЕЛЕР. ЧЕ РЕСПУБЛИКАДА КӰННІГ КӰННЕР КӦПТЕҢЕР, ЧАРЫТХЫ ІДӦК ЧАХСЫ АЛЫЛЧА.
- Кӧбізі Хакасия чарытхыны Сойан-Сус ГЭС-таң алча сағынча, сынында ӧӧн чардығын Ымайдағы ГЭС, Ағбандағы ТЭЦ паза пу станция пирчелер, - чарытхан республика пазы Виктор Зимин президенттің полномочиеліг кізізіне. - Ағаа хоза, чардығы экспортха парча.
Кӱн станциязы сығарған чарытхы опт рыногында садылчаттыр. Чылда ол 6,5 миллион кВт чарытхы сығарча. Че мыннаң мындар сығарысты алғыдар оңдайлар пар. Ибіре тузаланылбинчатхан чирлер парох. Республика пазы, тізең, кӱн модульларын орында тимнеҷең оңдай поларына ізенче. Пастыхтар кӱн электростанцияларының чахсы сариларын ӱзӱргеннер, ол санда аның полызиинаң алынҷа тураа чарытхы пирерін.
Чарытхы паза чылығ пирчеткен паза пір предприятие - ол Ағбандағы ТЭЦ. Пастыхтар наа энергоблокта паза операторлар пӧлиинде полғаннар. Энергоблокта тоғынчатхан аймах-пасха оборудование, насостар уғаа кӧп. Прай ол ниме-ноолар тоғызын пис кізі сыныхтағда тутча: ікі оператор компьютер пастыра тоғысты сыныхтапча, ӱс кізі оборудованиелерні тӧреміл сыныхтап чӧрче.
Пӱӱнгі кӱнде ТЭЦ-тың оңдайлары уғаа улуғ. Сибирьдегі генерирующай компания, хайзының холында тоғынча ТЭЦ, чыл сай тоғызын чахсыландырчатханнаңар искірген техническай директор Олег Петров. Халғанҷы пис чыл аразына предприятие городтағы 10-ҷа котельнайын чабысхан. Ӱр ниместе, тізең, Ағбандағы чылығ пирҷең сетьтерні позына алып алған. Амды оларны тиксі тыхтирынаң айғасча. Ағбандағы сетьтерні паалаза, ол Сибирьде иң чахсыларның санында полтыр. Улуғ хайығ экологияа айландырылча, ӧӧнінде киизер сығарылчатхан ниме-нооларға. Олар ыс сығарбинчалар, котеллардаң оор ла сыхча теен устағҷы. Экологияа улуғ хайығ айландырылчатханы республика пазы Виктор Зиминні дее, президенттің полномочиеліг кізізі Сергей Меняйлоны даа ӧріндірген.
- ТЭЦ-тың тузаланылбинчатхан кӱзі илееде, -таныхтаан Олег Петров. - Предприятие республикада наа промышленность сығарыстарына чарытхы пирерге тимде паза мыннаң мындар Харатасха, Ағбан пилтіріне, ідӧк Ағбанның паза оларның аразындағы аалларға чылығ пирерге пӧгінче. Мындағ пӧгінні республика ӱлгӱлері турғысханнар.
Республиканың андағ кирексінізі сынында пар. Ағбан паза Харатас городтар хыринда чон уғаа чахсы пӱдірінче. Городтарда кӧп квартиралығ даа туралар саны чыл сай хозылча. Ағаа хоза, Харатастағы чылығ пирҷең система иргілен парған, полған на хысхы саайлығ иртче.
Чорых, тізең, Майрыхтағы разрезсер узарадылған. Предприятие тоғызынаң таныстырған директор Виктор Козьмин. Майрыхтағы разрезте хара тасты анирынҷа тоғыс чапчаң парча: разрез пӱӱл ӱс миллион тонна хара тас аныбызарға пӧгінче. Тоғынҷаң оңдайлар аар нимес - хара тас тирең нимес чатчатханнаңар. Хара тас чыындызы, тізең, 100 чылға чидерге кирек.
Хакасия пазы Виктор Зимин пу разрезтің республика паза орындағы бюджеттерзер налог чахсы тӧлепчеткенін таныхтаан. Аннаң пасха, разрез устағ-пастаа чонға кирек сурығларны пӧгерге хаҷан даа тимде. Виктор Козьмин предприятиеде Хакасия чуртағҷылары ла істенчеткеніне хайығ айландырған. Ол республикаа ідӧк чахсы хабазығ.
Разрез экологияа хайди хайчатханынаңар сурған Сергей Меняйло. Директорның искіриинең, поралалған суғлар трубаларҷа арығлаҷаң пӱдірігзер тартылча, анда ол артых ниме-ноолардаң арығлалча, анаң Ағбан суғзар позыдылча.
Пастыхтар ідӧк хара тас чыыпчатхан орында полғаннар. Анда хара тастың концентрадын паалапчалар, чарчалар, анаң, таарлағ вагоннарына таарлап, садыға ысчалар, ӧӧнінде хара тас экспортха парчаттыр.
- Хара тас аниры кӧп чылларға кӧріл парғанда, тимір чолның оңдайларын хайди даа тилідерге кирек, - чарытхан Виктор Зимин. - Ол сурығнаң піс федеральнай синзер, Россия президентінзер сыххабыс, хайда пістің проекттер чахсы паалаға турысханнар. Ол, тізең, республиканың ла тилізі нимес, тиксі Сибирьнің тилізі.
Ағбан городта Сергей Меняйло паза Виктор Зимин Сибирьдегі федеральнай университеттің пӧлии - Хакас техническай институтта чаа тимненізінің кафедра тоғызынаң танысханнар. Аалҷылар институтта чааҷыларны тимнирінде тузаланылчатхан техниканы, ол санда СПН-30 нааҷылалған станцияны, кӧргеннер, анаң кафедраның оңдайларынаң паза студенттернең танысханнар. Студенттер Россияның Тирігліг Кӱстерінде аймах кӧстегліг специалисттер поларға тимненчелер.
- Студенттерге чаа тимненізiн алар оңдай пирген ӱчӱн, Россияның арачыланыс министрі Сергей Шойгуны алғыстапчабыс, аның чарадии полызиинаң студенттер сержант ат алчалар паза, ӱгреністерін тоозып, мобилизация запазына алылчалар, - айланған кафедра устағҷызы, полковник Максим Анакин пастыхтарзар.
- Амғы армия - ол саңай пасха армия, пӱӱнгі кӱнде анда школа соонаң служба иртерге сидік, профессиялығ ооллар, специалисттер кирек. Минзер аймах институттар чаа тимненізінің кафедразын азардаңар сурыныснаң удаа айланчалар, че піс оларны киректелчеткені хоостыра ла асчабыс, -чарытхан Сергей Меняйло. - Чиит оолларға чаа тимненізі хайди даа кирек санапчам. ХТИ студенттерінің андағ оңдай пары ӧріністіг.
Институттың чаа тимненізінің кафедразы пары аны пілдірте кӧдірібіскен. Пеер ӱгренерге кірерге сағынчатханнар саны ідӧк ӧс парған: пір орынға ӱс кізі. Студенттернің піреезі институт соонаң чааҷы службазын аннаң андар апарарға тимде, кӧзідімге, контрактча даа. Сергей Меняйлоның кӧрізінең, оолларның контрактча служба иртчең оңдай пар полза, аннаң хайди даа тузаланарға кирек.
Тиксі чорых салтарларын идіп, Россия президентінің Сибирьдегі федеральнай округтағы полномочиеліг кізізі Сергей Меняйло таныхтаан:
- Хай пірее регионнарның хыринда Хакасияда киректер сала тӱзімніг парчалар. Істіндегі политиканы даа, социальнай чуртасты даа алза. Экономикада даа ӧзіс пар. Пӱӱн піс кӧп сурығны ӱзӱргебіс, ол санда энергетикадағы, республика экономиказындағы паза социальнай чуртазындағы, ол санда Россия президентінің чахығлары толдырылчатханын.
Сергей Меняйло тоғыс чорығын, республика устағ-пастаанаң тоғазып, узаратхан.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы