ТӦРЕЕН ТІЛІБІСТІҢ ПІЛІГӋІЛЕРІ
16.10.2018
Хабарлар
Пірге диктант. Н.Г.Доможаковтың адынаң национальнай библиотекада Хакас тілі кӱніне чарыдылған тиксі республиканың пірге диктантының чиңісчілері сыйыхтарнаң таныхтатханнар.
ПӰӰЛ ІКІНҶӀ ЧЫЛЫ РЕСПУБЛИКАДА ХАКАС ТІЛІ КӰНІ ТАНЫХТАЛҒАН. АНЫ ХООСТЫРА ЧУРТАҒҶЫЛАР «ТӦРЕЕН ТІЛІМ - ХАКАС ТІЛІМ!» ТИКСІ РЕСПУБЛИКАНЫҢ ПІРГЕ ДИКТАНТЫН ПАСХАННАР. ТАНЫХТИРҒА КИРЕК, МЫНДАҒ ДИКТАНТ ПАСТАҒЫЗЫН НА ИРТІРІЛГЕН. АНЫ ХАКАСИЯНЫҢ КУЛЬТУРА МИНИСТЕРСТВОЗЫ ПОЛЫЗИИНАҢ Н.Г.ДОМОЖАКОВТЫҢ АДЫНАҢ НАЦИОНАЛЬНАЙ БИБЛИОТЕКА ТӦСТЕЕН.
Іди сыныхтағлығ тоғысты 398 кізі толдырған. Олар - республиканың аал-городтарындағы ӱгренҷілер, студенттер, ӱгретчілер, наука, ӱгредіг паза культура тоғынҷылары, ӱлгӱдегілер. Прайзы олар Н.Г.Доможаковтың «Ыраххы аалда» романынаң алылған ӱзік хоостыра тӧреен тілінҷе пілістерін сыныхтааннар.
Амды толдырылған тоғыстар сыныхтал парғаннар, чиңісчілер ідӧк табылғаннар. Оларны Н.Г.Доможаковтың адынаң национальнай библиотекада алғыстас сӧстерінең библиотека директоры Юлия Костякова удурлаан. Ол чыылған чонны Тӱрк пічии паза культуразы кӱннерінең паза диктант салтарлары иділ парғанынаң алғыстаан. Аның чооғынаң, диктант иң пурун чоныбыстың пос тілінче пілізін паза ағаа улуғ хынызын кӧзітті. Аннаңар тілібістің таңдағызы парында ікінҷілес чоғыл тіп таныхтаан Юлия Викторовна.
Диктант тӧстегҷілері араласчыларны нинҷе-де ӧмее чарғаннар. Аны хоостыра сыйыхтығ орыннар ӱгренҷілерге, студенттерге, наука тоғынҷыларына паза улуғларға алынҷа пирілгеннер. Іди ӱгренҷілер аразында диктантты иң чахсы пас салғаннар: Лада Саражакова (Кызлас аал), Регина Ултургашева паза Малена Боргоякова (Асхыстағы лицей-интернат). Студенттер аразында: Елена Сагатаева, Екатерина Спирина, Анна Аёшина. Прайзы олар Хакас хазна университедінде ӱгренчелер. Улуғлар аразында: Марина Идимешева (Ағбан г.), Олеся Боргоякова (Пуланнығ кӧл аал), Людмила Куюкова (Чоғархы Киндірліг аал). Наука тоғынҷылары аразында: Артём Кызласов (ХакНИИЯЛИ), Инга Кызласова паза Мария Черты-кова (ХГУ). Че иң чахсы салтарларны ХакНИИЯЛИ тоғынҷызы Лариса Челтыгмашева, Ӱс чулдағы школаның имнег тоғынҷызы Елена Таначакова паза Ӱс чулдағы ӱгренҷі Анастасия Бурнакова кӧзіткеннер.
- Чиңісчілер санына кір парарбын тіп сағынмаам даа, - тіпче Лариса Челтыгмашева. - Минің ӧӧн пӧгінім позымны сыныхтабызары полған. Мағаа тоғыс хоостыра хакас произведениелерінең тӧреміл тоғынарға килісче. Аннаңар пу чиңісті минің тоғызымның салтары тиирге чарир.
Ідӧк ХакНИИЯЛИ-ның наука тоғынҷызы халғанҷы чылларда тіл суриинда чахсы алызығлар полчатханын таныхтапча. Аның кӧрізінең, амды городта чуртапчатхан чииттерібіс тее пос тілінең чоохтазарға кӱстенчелер.
Чоох чоғыл, учёнай кізі диктантты алҷаас чох пазыбысханы пілдістіг, че хайхатча паза морсындырча ікінҷі чиңісчі - Елена Таначакова. Ол имнег киреенде тоғынча. Аның чооғынаң, школа тузында ол хакас тілінең чахсы ӱгренген. Амды, чыллар ирт парғанда, ол пілістерін сыныхтирға чаратхан. Чоох чоғыл, салтары ӧріндірген! Итсе-де, Ӱс чул аалдағы школа ам даа ӱгренҷілеріне матлама пілістер пирчеттір. Тиктең нимес ӱзінҷі чиңісчізі аннаңох.
- Николай Георгиевич Доможаков минің хынчатхан писательлерімнің пірсі. Аның «Ыраххы аалда» романын мин уғаа хынып хығырғам. Аннаңар диктант пазарға даа мағаа ниик полған, - тіпче 10 класс ӱгренҷізі Анастасия Бурнакова.
Хайди ол таныхтаан, тӧреен тілінің грамматиказы ағаа ниик пирілче. Аннаңар ол, школа тоозып, хакас тілі ӱгретчізі специальнозын алып аларға пӧгінче.
Ол кӱн чиңісчілерге улуғ хайығ айландырылған. Оларны Хакасияның аймах организацияларының паза пірігістерінің кізілері алғыстааннар.
- Хакас тілі пӱӱл алғым таныхталды. Анзы уғаа ӧріндірче. Ол пістің республикабыстың танығлығ кӱннеріне пик кір парарына ізеніс пирче, - чиңісчілерні алғыстап, таныхтаан Хакас тілі кӱнінің пастағҷызы, «Хабар» газета редакциязының ӧӧн редакторы Радион Сунчугашев.
Ідӧк иң улуғ частығлар алынча сыйыхтарнаң таныхтатханнар. Олар: 80 частығ Анна Паткачакова, 73 частығ Зинаида Кидиекова, 72 частығ Екатерина Аткнина. Улуғ частығлар сыйыхтығ орынға турыспаан даа ползалар, тӧреен тіліне хынызынаң чииттерге чахсы кӧзідім полғаннар. Иң кічіг араласчы, тізең, Индіркі Пазада чуртапча. Диктант кирексіністері хоостыра анда 14 час толдыр салғаннар ла араласханнар, че 13 частығ хызычах Ангелина Чертыкова сыныхтағлығ тоғыс толдырарында пос кӧңнінең араласхан. Аннаңар ағаа ідӧк ӧнетін сыйых читірілген.
Таныхтирға кирек, толдырылған тоғыстарны ХакНИИЯЛИ, ХГУ паза Хакасияның ӱгредіг тилізі паза квалификация кӧдірчең институт тоғынҷылары сыныхтааннар.
- Чон чахсы, матлама чоохтазарға ла нимес, че ідӧк алҷаастар чох пазарға кирек. Аннаңар пос тілінең пасчатхан кізілернің тоғыстарын холда тударға уғаа поғдархастығ полған, - теен поликультурнай ӱгредіг кафедра тоғынҷызы Надежда Толмачёва.
Сыйыхтарзар айланза, оларны чиңісчілерге республиканың аймах организациялары тимнееннер. Олар - «Хабар» паза «Хакасия» газеталар редакциялары, республиканың ӱгредіг паза наука министерствозы, социальнай арачыланыс министерствозы, Хакас книга издательствозы, Н.Г.Доможаковтың адынаң национальнай библиотека, республиканың Улуғлар чӧбі, Доможаковтар роды.
Автор :
Екатерина ИНДЫГАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде