ЧАЙААЧЫЗЫН ЧОНҒА ЧАРЫТХАН
16.10.2018
Хабарлар
Культура. Хакасияның ӧӧн библиотеказында поэт Валерий Майнашевтің пайрамнығ тӧреен кӱніне чарыдылған иир ирткен.
Пӱӱл саблығ кибелісчі Валерий Гаврилович Майнашевке 70 час толарӌых. Чир-суғӌыбыстың пайрамнығ тӧреен кӱнін таныхтап, Н.Г.Доможаковтың адынаң национальнай библиотекада аның хумартхызына чарыдылған иир иртірілген. Мероприятиеде хакас поэттің сӧбірезі, туған-чағыннары, хада тоғынған арғыстары, Чайаачылар туразының тоғынӌылары, Хакас гимназияның ӱгренӌілері паза хабарӌылар араласханнар.
Чалахай иирні библиотека тоғынӌызы Эльвира Торокова апарған. Ол чыылған чонны саблығ поэттің чуртас чолынаң хысхаӌахти таныстырған. Валерий Майнашев 1948 чылда Ағбан пилтірі аймаандағы Аххол аалда тӧреен. 1966 чылда чиит кізі Ағбандағы ӱгретчілер институдынзар ӱгренерге кірібіскен. Аны тоосхан соонда хакас оол А.М.Горькийнің адынаң литература институдында пілістерін алғытхан. Мында Валерий Майнашев узын саблығ поэт Лев Ошаниннің холында таптаан. Хакас кибелісчінің чайаачы тоғыстары «Ленин чолы», «Советская Хакасия» газеталарда, «Ах тасхыл» альманахта, «Смена», «Юность» журналларда сыхханнар. 1990 чылда Валерий Гавриловичті РСФСР-ның Писательлер пірігізінің орындағы пӧлиинің нандырығлығ хачызына турғысханнар. Ах чарыхтаң хакас чонның саблығ оолғы 1992 чылда декабрьда парыбысхан. Ағаа 44 час ла полған.
Валерий Майнашевтің чайаачы ис-пайы илбек. Аның «Ирбен от», «Кӧӧк саңнары», «Сырлалған халсарығ», «Крашеные ковыли», «О вечности» кибелістер чыындылары чарыхха сыхханнар. Саблығ чир-суғӌыбыс хакас тіліне А.С.Пушкиннің, М.Ю.Лермонтовтың, Г.К.Суворовтың произведениелерін тілбестеен. Валерий Майнашевтің кибелістері орыс паза хырғыс тіллеріне тілбестелгеннер.
Хакас поэттің лирика тоғыстарын пістің чон хынып хығырча, че кинделер иргіленче. Ол читпесті тӱзедерге пӧгініп, Чайаачылар туразы пӱӱл В.Г.Майнашевтің таллама кибелістерінің чыындызын сығарарға пӧгінче. Методист Ирина Юсупованың искіриинең, амды ол тоғыс хыызында парча. Чыындының презентациязы декабрьның пастағы кӱннерінде иртер. Анда прайзына аралазарға чарир. Ирина Николаевнаның хабарын кӧрігӌілер ізіг айа сабызынаң удурлааннар.
Кӧп чылығ сӧс чир-суғӌыбыстаңар Татьяна Черпакова чоохтаан. Татьяна Романовна писательлер пірігізінің орындағы пӧлиинде илееде чыл санӌы полып істенген. Аның таниинаң, Валерий Майнашев тирең пілістіг, изебі чох таланттығ, ах сағыстығ кізі полған. Кӧрігӌілерге поэттің ипчізі, Россияның саблығ артизі Зинаида Аршанованы истіп аларға уламох хынығ полған. Зинаида Семёновна пічіктер хоостыра Майнашева полтыр. Ол чоохтаан: «Валерий Гаврилович час чазирҷых. Че 1990 чылларда полған хатығ алызығларны чӱрекке чағын алып, ол сыдаспаан». Кибелісчі ӱреенде, аның сӧбірезіне хатығ чухтыр, ипчізіне паза хызыӌаана писательлер пірігізі чахсы хабастыр. Аның ӱчӱн Зинаида Семёновна чайаачыларға улуғ алғызын читірген. Алина Майнашева поэттің чалғыс хызы. Ол «Читіген» театрда артист полча, хакас тілінең матлама чоохтанча.
Чиит артист іӌезінең хада кӧрігӌілерні улуғ нимес концертнең ӧріндірген. Олар Валерий Майнашевтің кибелістерін хығырғаннар паза аның сӧстеріне пазылған сарыннарны толдырғаннар. Зинаида Аршанова «Мӧге чуртастаңар» ырнаң кӧрігӌілерні сағысха тӱзірген. Поэттің сағызынаң, кізі ах чарыхтаң саңайға парбинчаттыр. Аның ады, иткен тоғызы чонға халча. Алина Майнашева «Нанӌымнаңар сарыннаң» кізілер кӧңнін кӧдірген.
«Кӱннің мин аалҷы сағыпчам, Хаҷан даа азых ізиим» сӧстер хоостыра сизінерге чарир Валерий Майнашев кӧӧлбек кӧңніліг кізі полғанын. Мероприятиенің халғанҷызынзар Зинаида Семёновнанаң Алина «Кӱмӱс тӱстер» сіліг ырны толдырғаннар. Чоохтирға кирек, пу концерт программазын абахайлар сӧбіре пазының пайрамына ӧнетін тимнептірлер. Аның алнында Майнашевтер Чарков аалдағы школаның ӱгренҷілеріне концерт кӧзіткеннер. Зинаида Семёновнаның чооғынаң, пу тоғыс мыннаң мындар узарадылар. 2019 чылда часхызын олар кӧрігҷілерні наа программанаң ӧріндірерге пӧгінчелер.
Валерий Майнашевтің хумартхызына чарыдылған иир уғаа чылығ ирткен. Кізілернің чир-суғҷыбыстың сіліг кибелістеріне паза сарыннарына кӧңні толған.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде