ХАРАХ ОДЫН ОЙНАТЧАЛАР
29.01.2019
Хабарлар
С.П.Кадышевтің адынаң культура кінiнiң методизі Клара КАРАМАШЕВА кӧзідіг тузында
Чайаачы тоғыстар. Республиканың С.П.Кадышевтің адынаң культура кінінде пір саңай ӱс кӧзідіг азылды. Ол 26 февральға теере тоғынар. Кӧрігҷiлер кӧңнілеріне кірген чайаачы тоғыстарны садызып алар оңдайлығлар.
ХАЙДИ ПОЛАРҒА, ХАЙДАР КІРЕРГЕ, НИМЕ КӦРЕРГЕ? СЫНАП ТАА ПАС АЙЛАНЫСТЫҒ. МАҢ ТУСТА КӦЗІДІГЛЕРНЕҢ ӦКЕРСІНІП АЛАРҒА САҒЫНЧАТХАН УЛУС ХООСТАР ХЫРИНДА ТОХТАБЫСЧА. ПІРЕЕ ЧАЗАНҶЫХ АЛЫП АЛАРҒА КИЛГЕННЕР КӦЗІДІГ-САДЫҒ ПАРЧАТХАН ЗАЛЗАР КӦНІ ПАСТЫРЧАЛАР. ОРАЙЛАТ САЛЗАҢ, КӦҢНІҢЕ КІРЧЕТКЕН ЧАЙААЧЫ ТОҒЫСТЫ ХОЛҒА КИРЕРГЕ МАҢНАНМАССЫҢ. АНДАҒ ТУСТА ТЫҢ НА ХОМЗЫНАРҒА ЧАРАБАС, ПОЛЫС ПИРЕРЛЕР.
Пірее сіліг чазанҷыхты алай кип-азахты чайаачы устарға чахыбыс турарға чарир. Алай ба, ус холлығлар кӧрігҷілерге мастер-класстар иртірчетсе, ӱгреніп алчалар, - чоохтапча кӧзідіг залының тоғынҷызы Клара Карамашева.
Аның чооғынаң, пу кӧзідігде ус холлығ 30 артиинаң кізінің чайаачы тоғыстары кӧрігҷілер хайиина сығарылғаннар. Мында ниме ле чоғыл: оох-теек чазанҷыхтардаң пасти хакас кӧгенектеріне читіре. Олар харах одын ойнатчалар - прайзы даа сіліг кӧрімніг, постарын алып аларға сурынчатхан чіли чатхлапчалар. Чайаачы устар, оларны тимнепчеткенде, парчан кӧңнілерін салған осхастар. Аннаңар даа аалҷылар, сизінмин дее халып, аны-мыны алғлапчалар, ӧрінісчелер.
Паза мындағ сіліг, хазых хайраллапчатхан чазанҷыхтарны хайда табарзың.
- Сыйыхха поғоларны хынып алчалар. Олар мында аймах-пасха кӧрімніглер. Пурба-ызырғалар, монҷыхтар тың ӱр тудылбинчалар, хырығ озаринзар даа парғлабысчалар, - кӱлімзірепче Клара Васильевна.
Анаң хакас кӧгенектерін махтап сыхча. Иреннерге дее, ипчілерге дее тігілген кӧгенектерні, сигедектерні ӧӧнінде улуғ частығлар алчатхан осхас. Пілдістіг, тойға алай піреезінің пайрамнығ тӧреен кӱніне парарға тимненчелер. Амды род тоғазиина даа пос чонының кип-азаанаң чӧрер чахсы кибір чалбах тарапча. Уламох кічіг палалар, аймах ӧңніг торғы кӧгенектіг пастырыс-чӱгӱріс чӧрчетселер, арығли тіріг кӧклӧҷектерге ле тӧӧйлер, чӱрек хайылдырчалар.
Мына кӧзідіг залының тоғынҷызы хоостардаңар чоохтап пастабысты. Чайаачы усты тың махтапча. Вера Кабанова хоосчы поларға ӧнетін ӱгренминдір. Хаҷан кӧңні-чӱрее кӧглеп пастабысса, позының ӧрінізін хоостар пастыра пасхазына кӧзіт пирерге харасча. Аннаңар аның кӧзідіге сығарылған чайаачы тоғыстары чарых ӧңніг. Вераның кӧңні живопись паза графика кӧрімнеріне чатчатханы харахха тасталча. Чир-чайаанның сілии, кізілер омалары кӧрігңілер хайиин тартчалар. Оларның піреезіне ӱр ӧкерсінерге чарир. Чайаачы тоғыстарында орта полчатхан ол-пу алҷаастарға хайығ салбинчазың, хоосчынаң хада чуртастың сілиине ӧрінчезің.
Хоостар кӧзідіг залының фойезінде, аннаң сығара РДК-ның улуғ залының фойезінзер кірчебіс. Мында чон толдыра. Кічіг частығ чайаачы устар даа, оларның іҷе-пабалары даа сомнар кӧзідии хыринда чыылыс партырлар. Пірее хати хызыҷахтың алай оолағастың чітіг ӱні прайзының хайиин тартча: «Кӧріңер, кӧріңер, пістің туғаныбыс харбасча!» Сах андох хысхырчатхан палаҷахсар кізілер іділізе тӱсчелер: хайдағ туғаныбыс кибіске сыххан полңаң? Чох-а, оларның туғаны полбиндыр, таныбас оол харбасча.
Сомҷы Олег КОВАЛЁВ
- Константин Гаврилович, Максим мындағ кӧзідіглерде удаа аралазып пастабысты, я? - сурчам пістің редакцияда сомҷы полып тоғынған Максим Ахпашевтің пабазынаң.
- Пу кӧзідігде таллағ хазыр парған осхас. Мында аның тӧрт ле сомы сығарылтыр. Ол кӧп тимнеен полған, - ӱндесче пабазы.
Сынап таа, наа сомнарны таллирға сидік полғанын киречілепчелер чайаачы тоғыстар. Пірсі пірсінең артыхха тӧӧйлер. Аннаңар Хакасияның тилізін, культуразын, спорт марығларын пасха-пасха саринаң чарытчатхан сомнарны таллап аларға харасханнар. Пірдең пу сомнар кӧзідігде пастағызын на араласчалар. Анзынаң олар прайзына чапсых пілдірчелер, ӧрініс сыйлапчалар.
- Минің нанҷы-арғыстарым аймах кӧзідіглерде хынып араласчалар, пӧзік устары ӱчӱн махтатчалар, сыйыхтар алчалар. Анзы прайзын уламох нандырығлығ тоғынарға, сыбыра чорыхта поларға кӧӧктірче, - улуғ поғдархаста чоохтапча кӧзідіг араласчызы Олег Ковалёв, позының ачых-чарых кӧңніліг сомнарға кізілер хайығ айландырчатханына ӧрінчеткенін чазырбинчатхан туста.
Автор :
Анатолий СУЛТРЕКОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы