ПАЛЫХ ӦСКІРЧЕТКЕН ХОНЫХТАРНЫҢ СИДІКСІНІСТЕРІ
29.03.2019
Хабарлар
Хакасияның аал хонии министрi Сергей ТРУФАНОВ (оң саринда)
«Тегілек стол». Хакасияның правительство туразында республикада палых ӧскірчеткен хоныхтарның сидіксіністеріне чарыдылған чыылығ ирткен.
Хакасия пазының пастағы орынҷызы Андрей Асочаков, аал хонии министрі Сергей Труфанов, ис-пай паза чир хайызығлары министр Евгений Тарасов, Ӧӧркі Чӧптің депутады Пётр Воронин паза палых ӧскірчеткен хоныхтарның пастары «Тегілек столда» араласханнар.
Сергей Труфанов Хакасияда палых ӧскірері хайди тиліпчеткеннеңер искірген. 2018 чылда пістің регионда тиксі 869 тонна палых ӧскірілген. Оларның кӧбізі - 642 тонна - Майнадағы тулғорда ӧскірчеткен хоныхтарға килісче. Ол санда «Саянская форель» ООО.
- Форель Хакас Республиканың «визитнай карточказы» пол парған. Ол хонҷых регионнарзар садыға апарылча. Пылтыр 13 идінҷек Хакасия аймахтарының 18 кӧлінде 117 тонна палых ӧскіріп алған. Мындағ оңдайнаң карп, ах амур, пелядь паза пасха даа палыхтар ӧскірілче. Пылтыр пис хоных 110 тонна палых, тулғорда ӧскіріп, садыбысхан.
Амғы туста палых ӧскірчеткен хоныхтарның сидіксіністері кӧп: оборудованиенің, палых азииның, чир арендазының паазы ӧсчеткені. Че іди дее полза, форель садии хызырылбинча, - таныхтаан Сергей Труфанов.
Палых ӧскірчеткен хоныхтарның ахча чидіспинчеткенінең пасха, ідӧк палыхты оғырлап тутчатханнарны хатығлап полбинчатханы полча. Шира аймаандағы «Экологические просторы» ООО-ның директоры Сергей Шифманның чооғынаң, 2016-2017 чылларда чон палыхты оғырлап тутчатханнаңар право хайраллаҷаң органнарзар 150 хати айланған. Идінҷек палыхтирға чарадылбинчатханнаңар искіріглер Айраннығ кӧл ибіре пас салған даа полза, анда палыхчылар тол парчалар. Чайғыда оларның саны 50-ге чит парча.
- Айраннығ кӧлзер пис тонна палых позыдыбысхабыс. Чылда 2,5 - 3 тонна сатчабыс. Кӧлзер килген чон піске улуғ ӱрег ағылча. Ала пуғанаң, сортаннаң хада ідӧк піс ӧскірчеткен карп паза ах амур палыхтарны тутчалар. Уламох ачырғастығ, хаҷан иң чоон палыхтарны дайверлер тут парыбысчатсалар. Пір палыхчы 50-ер карп тудып алча. Оларның тиксі кӧдірімі 700 - 900 граммға чит парча. Ӧскіріп алған палығыбыстың 80 процентін чон оғырлап тутча. Анаң ол палыхты Ширадағы рынокта сатчалар. Палыхчыларға журналда пазын саларға кирек тіп чоохтанзам, «Мин мында пастағызын на палыхтапчам. Пазынарға кирек тіп пілбеем» нандырығны полған на палыхчыдаң тӧреміл истерге килісче, - теен Сергей Шифман.
Пии аймаандағы Хызыл кӧлде палых ӧскірчеткен идінҷек Дмитрий Головашевтің чооғынаң, пу сидіксіністең пасха, ағаа ідӧк кӧл ибіркізін похсахтаң арығлирға килісче. Пір чыл аразына идінҷек 5-6 КамАЗ сӧп-сап тӧк салча.
Боград аймаандағы Знаменка аал хыринда орныхчатхан тулғорда идінҷек Александр Нехорошкин палых ӧскірерінең айғасча. Тулғор федеральнай собственностьха кірчеткеннеңер, пу чағында идінҷекке пос киреенең айғазарын тохтадарға килізер. Амғы туста тулғорда палых ӧскірер ӱчӱн, арендаа алған чирде тулғорны посха хазып аларға кирек. Ағын суғның тулғоры федеральнай собственностьха саналча. Амды Боград аймааның устағ-пастаа Сергей Нехо-рошкиннең алында иділген чӧптезігні чарғы пастыра чох идібізерге пӧгінче. Пуох сылтағнаң палых ӧскірчеткен тӧрт хоных чабыл парған.
Сергей Труфанов адаан сидіксіністернің санында - Алтай паза Пии аймахтарындағы кӧллерде суғ соолчатханы. Чоох парған Хызыл, Хара паза Харахазылығ кӧллердеңер.
- Пии аймаандағы соолчатхан кӧллерзер хыраларны суғлаҷаң иргі коптарҷа суғ пирер сурығны читіре пӧгібізерге кирек. Ол хорадығларны хара тас аныпчатхан разрезтер тӧлирге киректер, - таныхтаан Сергей Труфанов.
«Тегілек столның» араласчылары мындағ салтарларға килгеннер: хара тас аныпчатхан разрезтерні суғ синчеткен кӧллерзер суғ пирерінҷе хорадығларны тӧлеттірерге, право хайраллаҷаң органнар идінҷектернің сидіксіністеріне хайығ айландырарға кирек тіп. Андрей Асочаковтың таниинаң, амғы туста Хакасияның правительствозы разрезтернең хада тоғынар оңдайларны тілепчелер паза лицензия кирексіністері толдырылчатханын сыныхтапчалар. Амғы туста правительство пӧгіннерінің пірсі - Хакасия чуртағҷыларының кирексіністерін арачылиры паза чир-чайаан ис-пайынаң орта тузаланарын сыныхтағда тудары.
Автор :
Оксана ЧЕЛТЫГМАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде