ЫЗЫҒДАҒЫ ТУС САҒЫЗЫҢДА ХАЛҒАН
15.04.2020
Хабарлар
Піске пасчалар. Ольга Самуиловна Жульминадаңар паза аның сидік олған тузынаңар пасча «Сакура» ЦСО АНО-ның ӧӧн специализі Таисия Сагалакова
Асхыстағы «Сакура» социальнай полызығ кіннің тоғынҷызы Наталия Витальевна Чанкова пу амыр нимес туста улуғ частығ чалғыс чуртапчатхан Ольга Самуиловна Жульминазар неделяда 2-3 хати пар килче. Ол, Асхыс аалдағы хабарларнаң ӱлезіп, чоох-чаах апарып, ідӧк садығ, им сатчатхан тураларзар чӧр килерге, ибні арығлап саларға маңнанча. Социальнай тоғынҷыларның тоғызына мындағ полызығ кірче: социально-психологическай патронаж, алай олаңай тілнең «чоохтазығ» адалча. Хайығдағылар прайзын постарынзар чағын кирбинчелер. Мында улуғлас, чӱрексініс кирек. Кӱннің кӱнге чағын полып, чоох алызып, ынағлас, паарсас пасталча. Наталия Витальевна - частан парған апсах-инейлернең чоох алызарға чайалған кізі. Кӱлӱк ипчідеңер чылығ, паарсастығ сӧстер ле истерге чарир.
Чоох аразында Ольга Самуиловна олған тузын сағысха кирче. Хайдағ ла чобағ кӧрбеен ол чуртазында: репрессиялар, чаа тузы, ӧзӧгіс, чағыннарны чідіргені. 1930 чылларда пик чуртапчатхан кізілер пайға саналҷаңнар. Пай кізі ол туста хомай кізее саналҷаң, оларны «эксплуататор» тіҷеңнер. Пос хониинда, тізең, пір адыҷах, ікі інек, нинҷе-де хойыҷах. Андағ даа полза, ол «чон ыырҷызына» саналҷаң. Іди чуртас хоостыра Самуил Яковлевичнең Татьяна Петровна Майнагашевтер, алты палалығ ирепчі, «чон ыырҷызы» санына кір парғаннар. Пис палазын, азах аар чӧрчеткен хонғанын хаңааға таарлап алып, сӧбіре пазы Самуил Яковлевич, ызыға ыстырып, Аба Тура облазындағы Северсктегі тоозылбас-парбас тун тайға чирінзер чол тутхан.
Иң пастап оларны, Асхыссар ағылып, тигіриб туразында сигіс кӱн пиктегде тутханнар. Анаң на сигіс хаңаалығ соон сӱрістіре улуғ чолға сыхтырлар. Ольга Самуиловна пис-алты частығ полған. Сағысха кирче, хайди іҷезі чолда оолах пала таап алған, аны Ильдар адаптырлар. Таныбас чирзер килгенде, сидікті матап кӧртірлер. Іҷе-пабазы, палаларын тасти, орайға теере ағас узурарға чӧрҷең. Соонаң, ағас кискен чирні арығлап, яблах одыртар чир идіп алтырлар. Анаң інектер сӱр килтірлер. Ипчі чон інек саған, ир чон ағас узурған. Олғаннарны, айабин, ідӧк тоғысха тартырлар.
Іди тӧрт чыл изере ӧзӧгіп, соохха тооп, чайғыда тайға сеектеріне чииртіп хыйалланғаннар. Часхы читкендӧк, іде-пабазы, улуғ хызыдаа Таисиянаң чӧптезіп, палаларын тӧреен чирінзер чазағ ызыбысхан. Туңмаларының пиҷезіне ам даа улуғ алғыс читірерлері килче. Хайди парасхан, тайғаны тайға тібин, ағын суғны суғ тібин, хорыхпин, туңмаҷахтарын ибзер читірген.
Казановта оларны іҷезінің туңмазы, удурлап, кӧртір. «Ол пісті пір дее астатпин, соохха тоортпин кӧрерге кӱстенген», - сағысха кирген иней. Олох постаң хысты 1943 - 1945 чылларда педучилищезер кирерге полысхан. Ӱгренерге Таштыпсар чӧрҷең полтырлар. Ол туста Ағбандағы ӱгретчілер училищезінің туразында аар палығлат салған чааҷыларның госпитальы орныхтыр.
Чыллар ирт тее парза, чуртаста хомзыныстығ ла ниме полбаан. Сӧбіре тӧстеп, позының хонғанынаң ынағ, часкалығ чуртап парыбысхан. Жульминнер родына ӱс пала, тӧрт парха, ӧскіріп, кӧдір пирген. Ольга Самуиловна Казановтағы школада, олғаннарны чахсы чолға кӧстеп, 33 чыл істен салған. Хаҷан-да ӱгренген кибелістерні ам даа туртухпин чоохтап пирче. Оларның кӧбізі чаа тузынаңар паза пос чиріне хынызынаңар. Ольга Самуиловнаа узах чуртас, пик хазых, амыр хоных алғапчабыс.
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде