ПӰӰНГІ ЧИДӀГ ТАҢДАҒЫЗЫНА ІЗІК АСЧА
18.01.2019
Хабарлар
Пістің чииттерібіс. Ӧсчеткен тол аразында чайаачы паза хыйға оол-хыстар коп,че, хомзынысха, оларның чидіглерінеңер удаа искірілбин халча. Пӱӱн піс айдас ӱгренҷілердеңер чоох апарарбыс.
Полған на наа чыл пылтырғы салтарлардаң пасталча. Ирткен чыл, тізең, піреезіне уғаа тӱзімніг ирткен. Іди Хакасиядағы чииттерге Россиядағы чоннарның паза СНГ-ның тӱрк хазналарының литератураларынҷа чоннар аразындағы фестивальында аралазарға оң полған. Ол мероприятие Казаньда ирткен. Анда 11 национальнай республикадаң паза СНГ-ның тӧрт хазназынаң 130 ӱгренҷі паза студент араласхан.
Хакасиядаң фестивальға 7 кізі чӧр килген. Олар, анда чахсы салтарлар козідіп, ибзер сыйыхтығ айланғаннар. Ол ӱгренҷілер паза студенттер. Мин, тізең, айдас ӱгренҷілерде тохтирға сағынчам. Оларға прайзына даа пу пастағы ыраххы чорых полған. Аннаңар олар тың чӱрексееннер. Че, андағ даа полза, постарын пасха чоннар аразында чахсы саринаң кӧзіт пиргеннер.
Іди Асхыс аймаандағы Калинин аалдағы школаның 10-чы класстың ӱгренҷізі Алина Кутукова Казаньда ирткен фестивальда III степеньніг дипломға турысхан. Ол фестиваль араласчыларына тимнелген сыныхтағлығ тоғыстарны матлама толдырыбысхан. Пастағы чардығында национальнай писательлер произведениелерінің кизектерін орыс тіліне тілбестирге кирек полған полза, ікінҷізінде - пос тілінең кибеліс хығырарға. Алина «Алтын Арығ» алыптығ нымахтың кизегін кӧрбин хығырған. Тиксі аның тоғызын чарғыҷылар пӧзік паалааннар.
Ідок Таштып аймаандағы Пыдырах аалдағы 11-ҷі класстың ӱгренчізі Есения Токоякова Казаньнаң дипломнығ паза сыйыхтығ айланған.
- Пу фестивальның региондағы чардығында араласчатханымда, Казаньзар парарбын тіп сағынмаан даа полғам, - Ӧрінізінең ӱлескен Есения. - Пу марығда аралазарға мині хакас тілі паза литература ӱгретчізі Лидия Максимовна Султрекова чӧптеен. Аннаңар пу чорыхха пар килген ӱчӱн ағаа улуғ алғыс. Мин Казаньзар Валерий Майнашевтің «Пос тілінеңер» кибелізін тимнеп парғам. Анда ол кибелісті ікі дее хати хығырарға киліскен, пастап хакас тілінең, анаң орыс тіліне тілбестелгенні. Пу минің пастағы чорығым, андар пар килгеніме тың ӧрінчем.
Хайди хызыҷах таныхтапча, мындағ чорых ағаа ӱгредігліг паза тузалығ полған. Ол чон аразында посты хайди тудынардаңар чахсы піліп алған, аймах-пасха республикалардаң килген чииттернең танызып алған. Амды аның наа арғыстары прай тилекейҷе тарас парғаннар тиирге чарир.
Есения ӱгренізіне улуғ хайығ салча. Че ол орыс паза хакас тіллерін улам на хынып ӱгренче. Хайди ӱгренҷі таныхтапча, тіл уроктары ағаа ниик пирілчелер. Че анзы тиктең нимес, Есения пос туста кӧп хығырча. Хакас писательлері аразында, тізең, ол драматург Валентина Шулбаеваның ойыннарын таныхтапча.
Пӱӱл Пыдырахтағы ӱгренҷі школа тоозар. Аның алнында кӧп чол азылар, ол хайдағ вузсар кірерінеңер ам даа сағынча, че филология факультедінзер кірерін чахсы пілче.
Чоғархы Асхыстағы школа ӱгренҷізі Алина Бурнаковаа, тізең, пу сурығны пӧгерге Казаньзар чорых полыс пирген. Ол ідок Россиядағы чоннарның паза СНГ-ның тӱрк хазналарының литератураларынҷа чоннар аразындағы фестивальында араласхан. Аның таниинаң, анда ол Казаньдағы федеральнай университет хайдағ кӧстеглер хоостыра тоғынчатханын, хайдағ оңдайнаң андар ӱгренерге кіріп аларға чарирын піліп аларға кӱстенген. Ӱр ниместең школа тоозар кізее, тізең, ол уғаа туза. Ӱгренҷі чазырбинча, аның Казаньда ӱгренер кӧңні пар. Ол экономика алай педагогика кафедразынзар кірерге пӧгінче. Че анзы соонаң корінер тіпче Алина.
Итсе-де, ікінҷілеске сылтағ чоғыл даа, неке. Кӱстенҷік ӱгренҷіні Чоғархы Асхыстағы прай ӱгретчілер махтапчалар. Оларның таниинаң, Алина прай даа предметтерҷе чахсы ӱгренче. Аннаңар, чыл сай аймах марығларда паза олимпиадаларда аралазып, чахсы салтарлар козітче. Іди 2016-2017 ӱгредіг чылында хызыҷах писче предмет хоостыра олимпиада чиңісчізі полыбысхан. Ирткен чылда даа ол нинҷе-нинҷе олимпиадада араласхан. Че ӧӧн мероприятие аны чыл тоозылчатханда сағаан.
- Пу чорых минің сағызымда ӱрге халар, - тіпче Алина. - Фестиваль тузында прайзы даа пос тілінең кибелістер хығырған. Мин Валерий Майнашевтің «Алғыс» кибелізін тимнеем. Чон аразында чоох тударға тың чӱрексеем. Ол саринаң калмыктар кӧңніме кіргеннер. Олар кибелістерні тыыда, ӧтіг хығырчалар, истігҷее кибелістің прай коңнін читір пирчелер. Ідӧк пасха тіллер истіп аларға чапсых полған. Сах андох ол тіллерні хакас тілінең тиңнестір сыхчазың. Я, хай пірее тіллер пістине тӧӧйлер.
Таныхтирға кирек, прай пу хызыҷахтар ӱгреніске улуғ хайығ салчалар. Олар пілчелер, пӱӱнгі чидіглері таңдағызына чахсы хабазығ поларлар. Ӱр ниместең олар, школа тоозып, наа чуртас пастирлар. Че минің ікінҷілес чоғыл, олар, хайда даа ӱгрензелер, пос тілін паза чирін ундубастар, іче-пабаларын паза чонын сабландырарға кӱстенерлер.
Алина БУРНАКОВА
Есения ТОКОЯКОВА
Автор :
Екатерина ИНДЫГАШЕВА, Сомнар Елена САГАТАЕВАНИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде