ХООСТАР ПАСТЫРА ХАКАСИЯДАҢАР «КӦГЛЕПЧЕ»
04.06.2019
Хабарлар
Кӧзідіг. Хоосчы Софья Асочакова-Шалгинованың тоғыстарының наа кӧзідии чапсытча, сағысха тӱзірче
Пу кӱннерде «Хакасия» газетаның редакциязында «Арығ тигір» хоостар кӧзідии пайрамни азылған. Тоғыстар авторы - Д.И. Каратановтың адынаң олған хоос школазының ӱгретчізі Софья Асочакова- Шалгинова.
Софья Анатольевна Алтай аймаандағы Хойбал аалда ӱгретчілер сӧбірезіңде тӧреен. Кічігдең ол хоостирға хынҷаң. Искусствода пастағы хаалағлар Софья саблығ хоосчы Александр Викторович Доможаковтың холында иткен. Чайаачы ус сағысха кирче:
- Пасталығ класстар тоосхан соонаң пабамнаң іӌем мині ңациональнай школазар кир саларға чаратханнар. Анда олған хоос школазының пӧлии орныххан. Александр Викторович пісті, пленэрлерге ал чӧріп, чир-чайаанға ӧкерсінерге, тӧреен чирібіске поғдархирға ӱгреткен.
Хызылчардағы В.И. Суриковтың адынаң хоосчылар училищезінзер ӱгренерге кірібіскен. Саблығ ӱгредіг учреждениезінде хоосчы-бутафор пӧлиинде узын таптаан. Специальнозы хоостыра хакас хыс ӱс чыл «Нымах» кӧклӧ театрында істентір. Анда ол аймах ойыннарға кӧклӧҷектерні чайаан. Чир-суғҷыбыс таныхтапча:
- Театрда киректерім хомай нимес парған, че пілістерімні алғыдарға сағынып, Хызылчардағы хоосчылар институдынзар ӱгренерге кірібіскем. Аны тоозыбысханда, реклама сферазында тоғынғам, сувенирлер чайаам, пӱӱнгі кӱнде Д.И.Каратановтың адынаң олған хоос школазында ӱгретчі полып істенчем.
Софья Асочакова-Шалгинованың чайаачы ис-пайы улуғ. Андар ойнаҷахтар, сувенирлер, графика тоғыстары кірчелер. Че «Арығ тигір» кӧзідіге ол ӧӧнiнде живопись кӧстегҷе чайалған хоостарны, эскизтерні сығарарға чаратхан.
Тиксі алза, экспозицияа 30 артиинаң хоос сығарылтыр. Оларның илеедезі - пейзажтар. Чайаачы ипчінің тоғыстарын кӧріп, кізінің чӱреенде тӧреен чирі ӱчӱн ӧрініс паза поғдархас тӧріпче. Хоосчының таниинаң, Хакасиябыс абахай ипчее тӧӧй. Хысхызын ол хар тонынаң «чабыныбысча», чайғызын, тізең, от кӧгенегіне «чазаныбысча». Пейзажтарның кӧбізін чайаачы ус адабиндыр, че пӧзік тағларыбысты, ағын суғларыбысты сомнап, ол Хакас чирінеңер «кӧг толдырча» тиирге чарир.
Живописьтең пасха «Арығ тигір» кӧзідігде Софья Аңатольевнаның графика тоғыстарын кӧрерге чарир. Олар «Ах пӱӱрнің сыйыхтары» чыындызар кірчелер. Чоохтирға кирек, чир-суғҷыбыс хакастарның фольклорын паза чозахтарын тирең істесче. Анзын «Хомыс», «Чатхан» паза даа пасха хоостар киречілепче. «Хомыста» таланттығ ипчі хакас чонның кӧг тириин, ир кізінің паза паланың холларын кӧзіт салтыр. Ир кізі улуғларыбысты таныхтапча, олар ӧсчеткен тӧлге пілістерін читірерге, кибірлернең таныстырарға киректер. Андада ла тӧллер палғалызы ӱзілбес, чоныбыс чуртир, хакас тілі хаҷан даа тузаланыста полар.
«Охсанызаң ма?» триптих минің кӧңніме кірген. Пу тоғыс ӱс хоостаң пӱткен. Пастағызында оолағаснаң хызыҷахты кӧрерге чарир, ікiнҷізiнде - кӧӧленiсчеткен оолнаң хысты, халғанҷызында чалахай кӧңніліг апсахнаң иней кӧзіділ партырлар. Ачых-чарых хоос кізінің чӱреен кӧӧретче, таңдағызына ізеніс пирче.
Софья Асочакова-Шалгинованың «Арығ тигір» кӧзідии 30 майда пайрамни азылған. Мероприятиеде хоосчының туған-чағыннары, ӧӧрелері, Д.И. Каратановтың адынаң хоос школазының ӱгретчілері араласханнар. Олар чайаачы усха кӧп чылығ сӧс читіргеннер. Чалахай мероприятиенің халғанҷызында Софья Анатольевнаның хызы Маша, улуғ нимес концерт иртіріп, хомыснаң чалахай кӧглер толдыр пирген.
«Арығ тигір» хоостар кӧзідии 30 июньға читіре тоғынар.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде