ОКӀС ПАЛА ӦСКӀРЧЕТКЕННЕРГЕ АХЧА ХОЗЫЛАР
20.03.2020
Хабарлар
Оӧркі Чӧп. Хакасияның Оӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев 18 мартта президиумның теестегі чыылиин иртірген. Депутаттар чыылығда республиканың алынҷа законнарынзар алызығлар кирчеткен закон проекттерін ӱзӱрібіскеннер
Закон проекттерінің пірсі ӧкіс палаларны ӧскірчеткен іҷе-пабаларға теелген. Хакасияның пазы кирген закон проектінең республиканың ӱгредіг паза наука министрінің орынҷызы Юрий Сагалаков таныстырған. Хайди ол таныхтаан, закон проектінің ӧӧн кӧстее ӧкіс палаларны ӧскірчеткен іҷе-пабаларға тӧлег синін паза ӧкіс палаларға хазна саринаң толдыра хабазарына, социальнай хабазығ пирҷең хоза гарантиялар пиреріне кӧрілген ахча синін ӧскірері полча. Закон проектінде ол тӧлеглер 3%-ке ӧскірілер тіп кӧріл парған.
- Кӧзідімге, амғы туста ӧкіс палаларны ӧскірчеткен іӌе-пабаларға тӧлелчеткен ахча сині 7800 салковай полча, - чарытхан Юрий Сагалаков. - Закон проекті алыл парза, ол тӧлег 8034 салковай пол парар.
Окістерге паза оларны ӧскірчеткен іҷе-пабаларға социальнай хабазығның ахча синіне 2017 чылның январьынаң индексация иділбеен полтыр, ӧкіс палаларны ӧскірчеткен іҷе-пабаларға тӧлег синіне - 2018 чылның январьынаң сығара. Аннаңар пу закон проекті тимнелтір.
Хакасияның Оӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев министр орынҷызынаң республика бюджедінде пу кӧстеге ахча кӧріл парған ма тіп сурған. Юрий Сагалаковтың нандыриинаң, республика бюджедінде пу закон проектін чуртасха киреріне ӱс чылға 516 миллион 596 муң салковай кӧріл парған.
Че Владимир Николаевич ноға-да ол нимее тың на киртінмеен. Аннаңар Юрий Сагалаковты бюджетте пу кӧстегҷе ахча сынап салыл парғанын ситкіп сыныхтабызарға сурынған.
- Пу закон проектінӌе социальнай тӧлеглерге ахчаны азынада кӧр салары киректелче, - таныхтаан Оӧркі Чӧп устағҷызы. - Тиңнестір кӧріңер ікі санны: ирткен чылнин паза пӱӱлгізін. Ирткен чылда піске олаңай тӧлеглерге дее ахча чидіспин турған. Аннаңар мин ахча парына тың на ізенминчем.
Ікінҷі закон проекті Хакасия пазының администрациязы чох иділчеткенінең палғалыстығ. Амды администрация орнына «Хакас Республика пазының - Хакас Республиканың правительство кнезінің паза Хакас Республика Правительствозының аппарады» полар.
Хакасияның юстиция киректерінңе министрінің пастағы орынҷызы Елена Кудинова, закон проектін чарыдып, Хакасияның хазна ӱлгӱзінің толдырығлығ органнары системазында алызығлар полчатхан сылтаанда республиканың алты законынзар алызығлар кирерге кирек тіп таныхтаан.
Паза пу чыылығда чадыхты (валежник. - Ред.) теерердеңер ікі дее закон проектін ӱзӱргеннер. Оларның пірсін Ӧӧркі Чӧптің экологияҷа, чир-чайаан ис-пайынҷа паза чир-чайааннаң тузаланарынҷа комитедінiң кнезі Валерий Старостин паза Ӧӧркі Чӧптің сессиялар секретариадының устағҷызы Андрей Филягин тимнептірлер. Закон проектінің кӧстее - чуртағҷыларға чадыхты одыңа теерер оңдай пирері. Россияның Арығлар кодексі хоостыра 2019 чылның январьынаң пасти кізілерге андағ право пирілче, че анзына регион синінде чарадығ аларға кирек.
- Хакасияда амғы тусха теере чадыхты теерердеңер оңдай чарадыға алылбаан, - чарытхан Андрей Филягин, закон проектінен таныстырып. - Аннаңар «Хакас Республика чирінде ағаснаң тузаланӌаң пірее сурығларҷа оңдайны турғызардаңар» республика законын федеральнай законодательстваа килістіре ит салары кӧрілче, андар чадыхты теерерінең палғалыстығ чардыхты киріп.
Филягиннің чооғынаң, закон проекті алылғаны аалдағы чуртағҷыларға пестерін одынарына хорадығларны хызырарға оңдай пирерінең пасха, арығ-тайғаларны арығлир. Иргі, хуруғ ағастар ӧрттер сығарына паза хазых ағастарны ӱретчеткен хурт-хоос тарирына хорғыс ағылчалар нооза.
Пуох сурығҷа паза пір закон проектін Шира аймааның депутаттар чӧбі тимнептір. Шира депутаттары чарадиинаң закон проектінең Пораҷах аал чӧбінің пазы Андрей Голышкин таныстырған - ол ӱр чыллар аңҷылар хониинда істентір, аннаңар ағас суриинаң чахсы таныс осхас. Ширадағылар чуртағҷыларға аалдаң пис километр ибіре полған прай чадыхты теерерге чарадығ пирерге чӧпнең сыхчалар.
Ағаа хоза, чилге саптырып аңдарылған хазың ағастарны ідӧк чадыхха санирға чӧптепчелер. Мында чарыдарға кирек, чилегезінең хада аңдарылған ағастар чадыхха саналбинчалар, олар «чилге саптыртханнарға» (ветровал. - Ред.) саналчалар. Республикада ол хазыңнаң промышленнай кӧстегҷе тузаланминчалар даа тіп таныхтаан Голышкин. Чирде чатчатхан хазың, тізең, табырах іріктеп парчаттыр - ікі-ӱс чыл пазынаң ол ағас одыңа даа чарабас пол парча. Ӧӧн сылтағлар андағох - чадыхты теерерге чаратханы чуртағҷыларға одыңнаң сидіксіністі пӧгерге оңдай пирер паза ӧрттер сығызарынаң арачылир.
Владимир Штыгашев пу закон проекттері ікізінең дее тузалығ, че оларҷа читіре тоғыныбызарға кирек полча тіп таныхтаан.
- Закон проекттерін ікізін чахсаан хати кӧрерге кирек, - салтарлар иткен Ӧӧркі Чӧп кнезі. - Ағас отрасльының специалисттерін тартып ӱзӱрерге, паза оларны пір закон проектіне піріктірңең оңдайны кёрібізерге. Иң ӧӧні - ағаснаң закон хыйыстыра тузаланарға сағынчатханнарға ара кірізеріне оңдай пирбеске.
Автор :
Альберт ТОЛМАШОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 1 | 2 | 3 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде