ӰГРЕНҶӀЛЕР ПАРЛАМЕНТТЕ ААЛЛАДЫЛАР
31.03.2017
Хабарлар
Пётр ВОРОНИН ӱгренҷілерге депутаттың тоғыс орнын кӧзітче.
Хаҷан тӧстелген Хакасияның Ӧӧркі Чӧбі? Хайди тоғынча республиканың закон сығарҷаң ӧӧркі органы паза аның депутаттары? Хайди республиканың ӧӧн танығлары тӧстелгеннер? Хайдағ оңдайларда тоғынчалар депутаттар? Пу паза пасха даа сурығларға пирілген нандырығ М.И.Чебодаевтің адынаң Асхыстағы лицей-интернаттың 10-ҷы класстың 20 ӱгренҷізіне парламент урогында.
Аны иртірердеңер чарадығда хол салған Хакасияның Ӧӧркі Чӧбінің кнезі Владимир Штыгашев, парламенттің 25 чылына чарыдылған мероприятиелерні чаратчатханда. Полған на город-аймахтаң нинҷе-де депутат парламентсер табылған: кем-де - пір мандаттығ округтаң, кем-де - партия пастыра. Олар постарының чирлерінең хығыртылған ӱгренҷілерге парламент уроктарын иртірчелер. Пу наада теес читкен асхыстағыларға. Асхыстағы олғаннарға парламент урогын тимнирінде ӧткін араласханнар Пётр Воронин, Роман Челтыгмашев паза Дмитрий Василиади - прайзы Асхыс аймааның депутаттары.
Чорых пастағыох тустаң сығара хынығ полған. Олғаннарны Ағбанзар, автомобиль чолынҷа апарбин, тимір чолҷа ағылғаннар. Тимір чолда піс электричкаа ӱгрен парғабыс, олғаннарны, тізең, мотрисанаң ал чӧргеннер. Тимір чол вокзалында олғаннарны Ӧӧркі Чӧптің депутады Дмитрий Василиади удурлаан. Ӱгренҷілер тимір чол музейінең танысхан соонаң Хакасияның ӱлгӱлер туразынзар килгеннер. Мында чыылығ залында оларны парламенттің аграрнай политикаҷа, ас-тамахча паза чирнең тузаланарынҷа комитет кнезі Пётр Воронин удурлаан, ол олғаннарға парламент хаҷан тӧстелгеннеңер, аның пастағы сессиязынаңар, танығлығ чарадығларынаңар чоохтаан.
- Сірер пілчезер бе нинҷе кӱн ирткен Ӧӧркі Чӧптің пастағы сессиязы? - айланған хызыҷах-оолахтарзар депутат. - Ол тоғыс кӱн ирткен! Сағынчазар, ноға ол іди ӱр ирткен? Пастағы хығыртыға 100 депутат табылған, оларның полғанының на позының кӧрізі, прайзының кӧрізінең таныс кӧр!
Олғаннар хысхаҷахти піліп алғаннар пастағы сессияның ӧӧн сурығларынаңар, алылған чарадығлардаңар, ідӧк пӱӱнгі кӱнге теере парламенттің чуртазынаңар. Парламент аппарадының пӧлік пастығы Денис Воронин олғаннарға Хакасияның флагы, гербі паза гимні хайди тӧстелгеннеңер чоохтаан. Че иң не чапсых полған полар парламент кнезі Владимир Штыгашевтің тоғыс орнын кӧріп аларға. Аның кабинедінде чуртағҷыларға поларға килісчеӧк, пірее сурығны пӧгерге полызығ сурап айланза. Асхыстағыларға Штыгашевнең тоғазарға ӱлӱс тӱспеен дее полза, олар чапсых искіріг чыып алғаннар, ол санда устағҷының кабинедінде 1964 чылдох сығарылған одырчыхтар турчатханнаңар.
Ідӧк ӱгренҷілер Ӧӧркі Чӧптің аппарат устағҷызы Нина Шейерманнаң танысханнар, ол олғаннарға аппарат тоғызынаңар чоохтаан. Экскурсияа парламенттің орындағы пос устанысча, халыхтар пірігістерінҷе паза нациялар аразындағы хайызығларҷа комитет кнезі Михаил Саражаков хозылған. Ол аппараттың пос тоғыс орнынзар тоғынҷы хайди даа марығ пастыра табылчатханына ӱгренҷілернің хайиин тартхан. Пу кабинеттер прайзы ӱлгӱ туразының ӱзінҷі хадылында орныхчалар.
Тӧртінҷі хадылында улуғ зал, хайда азых ӱзӱріглер паза сессиялар иртчелер. Мындох улуғ холл пар, пӱӱнгі кӱнде анда Михаил Саражаковтың хоостар кӧзідии иртче. Депутат пос туста хоостирға хынадыр, ол натюрморттар паза чир-чайаанны хоостапча. Олғаннар анзына чапсаанға тӧӧй полғаннар. Олар хоосчы-депутатха кӧп сурығлар пиргеннер.
Анаң ӱгренҷілер залзар ирткеннер. Мында оларға хынған на орынны таллап аларға чаратханнар. Кӧбізі алнындағы рядтарда одырыбысхан, хайда депутаттар одырчалар.
Полған на орында депутаттың ады пазылых. Мында оларға парламент паза правительство кнестерінің орыннарын кӧзіткеннер, ӱн пирері хайди иртчеткеннеңер, кӧзідіп, чоохтааннар. Полған на сессия гимннең пасталча, олғаннар ідӧк Россияның паза Хакасияның гимннерін турып искеннер. Анаң олар ӱгредіг салтарларынҷа хазна сыныхтаан ЕГЭ оңдайынаң иртірерінеңер сурыға ӱн пиргеннер, андағ оңдайнаң олғаннар законнар хайди алылчатханынаң танысханнар. Хынығ даа полған салтарларны кӧрерге: кӧбізі пу сурығнаң чарасхан.
Хаҷан, тізең, олғаннарға сомға суурынарға чаратханнар, прайзы пос тудынып пастаан. Хызыҷахтар паза оолахтар, хынған орынны таллап, сомға суурынғаннар, депутаттардаңар ундутпааннар, оларны ортызынзар турғысханнар. Прайзын, ипти турғызып, сомға суурған парламенттің сомҷызы Равиль Дзязько.
Ӱгредіг учреждениезі чорыхха иң артых олғаннарны таллаан, хайзылары чахсы ӱгренчелер, олимпиадалар чиңісчілері полчалар, ол санда школа президенті Архип Спирин. Ӱгренҷілерні хынығ чорыхха ӱдескеннер хакас тілі ӱгретчізі Юлия Майнагашева паза педагог-психолог Мария Кичеева. Ӱгретчілернің чооғынаң, парламент урогы олғаннарға даа, оларға даа хынығ паза тузалығ ирткен. «Олар закон сығарҷаң тоғыс хайди апарылчатханын учебниктер пастыра ла ӱгренчелер нооза, - тіпче Юлия Майнагашева. - Парламент урогында олғаннар пос хараанаң кӧріп алдылар хайдағ оңдайларда тоғынчалар депутаттар, оларнаң таныстылар. Сағынчам, пу чорых оларның сағызында ӱрге халар». Мария Кичееваның кӧрізінең, парламентче экскурсия паза депутаттың азых урогы ӱгренҷілернің пілізін алғытча.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде