КИБІСТЕ ХАРБАЗЫҒ ХАЗЫР ПАРҒАН
27.10.2021
Хабарлар
Спорт. Ағбанда 20-21 октябрьда Олимп ойыннарының хола призёры С.З.Карамчаковтың хумартхызына чарыдылған олаңай кӱресче тиксі Россия марии ирткен
КИБІРЛІГ ТУРНИР
Саблығ кӱресчінің хумартхызына чарыдылған марығ - кибірліг турнир. Пӱӱл ол 19-ӌы хати иртірілді. Алында анда ооллар ла кӱстерін сынаӌаңнар, амды абахайлар хозылғаннар. Спортсменнер Пермь, Хызылчар, Хабаровск крайларынаң, Новосибирск, Иркутск, Кемеров областьтарынаң, Бурятия, Хакасия, Тыва, Саха-Якутия республикалардаң, Еврей паза Ханты-Мансийск автоном округтарынаң полғаннар. Тиксі алза, марығда 241 кізі араласхан: 183 оол паза 58 хыс. Хакасияның ӱчӱн 48 кӱресчі турысхан.
Турнир 20 октябрьда 18.00 часта пайрамни азылған. Пастап чыылған чонны «Алтыр» мода театрының ӧмезі чайаачызынаң ӧріндірген. Хакас абахайлар, «Кӱстер» ойынны кӧзідіп, чыылған чонның чӱреен кӧӧреткеннер. Оларның соонда «Ынархас» ансамбль сыххан.
Кічіг артисттер «Минің Хакасиям» теелбек композициязынаң спортсменнернің паза тренерлернің кӧңнін кӧдіргеннер. Марығны пайрамни азарында Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев, Хакасия пазының орынӌызы Юрий Курлаев, спорт министрі Сергей Кочан, істеніс паза социальнай арачыланыс министрі Владимир Чебодаев паза пасхазы араласханнар.
Владимир Николаевич, чыылған чонзар айланып, теен:
- Оӧркі Чӧп адынаң прай араласчыларны турнир азылчатханынаң алғыстапчам. Ол саблығ чир-суғҷыбыс Сергей Карамчаковтың хумартхызына чарыдылған. Спортсменнерге, сіліг кӱрес кӧзідіп, чиңістер тударға алғапчам.
В.Н.Штыгашевтің чылығ сӧстеріне Юрий Курлаев хозылған. Хайди таныхтаан Юрий Николаевич, Хакасияда олаңай кӱрес ӧӧн спорт кӧрімнері санына кірче. Сергей Карамчаков чиңістерінең тӧреен чирін ырахха сабландырған. Спортсменнер марыға 12 регионнаң чыылысханы ӧріндірче.
КӰСТІГ ООЛЛАР
Пайрамнығ чардых соонда азах меетке сыххан кӱресчілер аразында харбазығ пасталыбысхан. Хакас ооллардаң финалға Геннадий Штыгашевнең Михаил Болганов сығып алғаннар. Гена Штыгашевке 19 час, ол Ағбандағы олимп резерві училищезінде 4 курста ӱгренче. Чиит кізі Таштып аймаандағы Мадыр аалдаң. Пастағы тренері - Юрий Кусургашев. Амғы туста Денис Карамчаковтың холында узын таптапча. Пӱӱл Сибирьдегі федеральнай округ синіндегі марығларда чир-суғӌыбыс хола медаль холға кирген. Пос чирінде хайди харбазыбызар ни? Азах меетте хакас кӱресчі Кежик Седеннең тоғасхан. «Ыырӌы» ікі часха улуғ, пылтыр Украинаның Азых кубогында чиңіс тутхан. Спортсменнер кибісте ӧткін хайынғаннар. Ікізі дее чапчаң, маң пирбеске кӱстенген. Че салтарында тыва кӱресчізі утып алған. Геннадий Штыгашев матап удурласхан даа полза, кӱзі читпиндір. Спортсмен 61 кг кӧдірімде Хакасияның командазына кӱмӱс медаль ағылған.
29 частығ Михаил Болганов 79 кг кӧдірімде харбасча. Олаңай кӱреснең 17-ӌі чылы айғас парир. Тренері Владимир Чучунов полча. Чидіглердеңер чоохтаза, 2014 чылда студенттер аразындағы Россия чемпионадында ікінӌі орынға сыххан. Азах меетте ағаа Эртине Мортуй-оолнаң харбазарға ӱлӱс тӱскен. Спортсменнердең ікізі дее - Россияның спорт узы. Марығларда тӧреміл тоғасчаттырлар. Олар удур-тӧдір китезіп харбасханнар. Че турнирде Михаилнің «ыырӌызына» оң полған. Ідӧк ооллардаң марығның пастағы кӱнінде Виталий Канзычаков командаа медаль ағылған. Ол 70 кг кӧдірімде хола призер полыбысхан.
АБАХАЙ ХЫСТАР
Олаңай кӱресче марығларда Хакасиядаң 19 хыс араласхан. 20 октябрьда азах меетке Карина Барашкова сығып алған. Абахай хысха 21 час, ол Хакас хазна университедінде ӱгренче. Чир-суғӌыбыс Индіркі Ибіг аалдаң. Тренер Михаил Сагалаковтың холын
да харбазарға пастаптыр. Пӱӱнгі кӱнде Марат Кичеевтің устаанынаң узын таптапча. Финалда пістің хыс Чойгана Туматха утыр салған. Пу спортсменні алынӌа таныхтирға кирек. 2021 чылда тыва хызы Россия первенствозында чиңіс тутхан, тилекей первенствозында (ол августта Уфада ирткен. - Авт.) ӱзінӌі орынға сыххан. Амды Хакасияда иртчеткен тиксі Россия марығларының чемпионы полча.
Пістің тренерлерге Анжелика Фёдорованың чиңізі улуғ ӧрініс ағылды. Чиит хыс Кемеров облазы ӱчӱн турысчатса даа, спортта пастағы хаалағлар мында иткен. Анжеликаның тӧреен-ӧскен чирі - Мадыр аал. Олаңай кӱреске Юрий Никитович Кусургашев кӧӧктірген. Спортсменнең чоохтасханда, ӧбекелерінің аразында орыстар, немецтер паза хакастар пар. Пӱӱл Анжелика Фёдороваа танығлығ чыл. 50 кг кӧдірімде ол Россия чемпионадында паза «Иван Ярыгин» чоннар аразындағы турнирде хола призеры полыбысхан. Тренері Виталий Казимирский чиит хыс 2023 чылда тилекей чемпионадында чиңіс тударына ізенче.
Турнирнің пастағы кӱнінде Хакасияның спортсменнері тӧрт медаль утып алғаннар: ӱс кӱмӱс паза пір хола. Кӱресчілерні аарлығ аалӌылар сыйыхтааннар. Кӧзідімге, 50 кг кӧдірімде хыстарға медальларны Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев читірген. Хакасия пазының орынӌызы Юрий Курлаев 61 кг кӧдірімде харбасхан оолларны чиңіснең алғыстаан. Спорт кӱрезі федерацияның президенті, олған хирургы Геннадий Канзычаков ідӧк оолларға медальлар читірген. Геннадий Степановичнең чоох алысханда, ол теен:
- Пу марығ Хакасияа уғаа танығлығ. Ол Сергей Карамчаковтың хумартхызына чарыдылған. Хакастарның аразында ол Олимп ойыннарының чалғыс призеры. Сергей Захарович час чазабаан даа полза, чоныбыстың адын тилекей синіне кӧдірерге маңнанған. Аны ундударға пір дее чарабас. Сидік туста спортсменнер турнирге чахсы чыылыстылар. Анзы махтағлығ.
ПИК ХУЙАХТЫҒ ДЕНИС
Ікінӌі кӱнінде спортсменнер ідӧк он кӧдірімде кӱстерін сынааннар. Орындағы улустың пір ле сағыс: «Алтын медаль полар ба?» 57 кг кӧдірімде пӧзік устығ кӱресчі Денис Карамчаков харбасча. Арса, ол чиңіс тудар? Чир-суғӌыбыс, пу турнирде аралазып, тӧреміл сыйыхтығ орыннарға сыхчаң. 2012 чылда чиңіс тутханда, ол ниикке чӧрӌең машинанаң сыйыхтатхан. Итсе-де, Денис Олеговичке 32 час, марығ араласчылары аразында часха прайзынаң улуғ полар.
Кізілер тиктең нимес сағыссырааннар. Азах мееттің тӧртінӌі чардығында хакас ирен, мике ит париғанда, тал парған. «Ыырӌызы» ах-тик, кӧрігӌілер алаң ас парып турчалар. Харбазығ тузында кӱресчілер урыныс партырлар. Нашатырь чыстаттырғанда, Денис оңар килген. Аннаң андар харбазып, чиңіс тутхан. Чарым финалдағы хабысты чир-суғӌыбыс 15 секунда аразына тоос салған, таң. Ол, хуюн чіли учух киліп, «ыырӌызын» 10:0 саннаң чиңіп алған. Азах мееттегі харбазығ сидік арах парған. «Ағырчатхан» улус тынминыбысхан тиирге чарир. Денис Карамчаковха алай Жаргал Баяндуевке оң полар? Ікінӌі спортсмен - пӱрӱт чонның оолғы, ағаа 19 час. Аны Геннадий Штыгашевке тӧӧй кӧр салғам. Андағох чиит, маң пирбеске кӱстенче. Анзы орта, кибіске сыххазың - харбас. Жаргал, Гена чіли, ибзер кӱмӱс медальлығ айланған. Денис Карамчаковтың чиңізін залдағы чон айа сабызынаң удурлаан.
Марығ соонда Денис Олеговичнең хысхаӌахти чоохтазып алғабыс. Хайди ол таныхтаан, тал парғанын сизінмин дее халтыр. Оңар килзе, кибісте чатча. Марығдаң сығыбызарға сағыс чох полған. Командаа алтын медаль кирек. Турнирде паза аралазар ба, пілбинче. Аның ӧӧн тоғызы - тренер полары. Ӱгренӌілерінең амғы туста Геннадий Штыгашевнең Роман Астанаев маңнаныстығ харбасчалар. Иң чағынғы тиксі Россиядағы турнир декабрьда Кемеров облазында иртер. Спортсменнер анда аралазарға пӧгінчелер.
НАТАША ПУДОВА
Кӱресчі хыстарның чидіглеріне піс ӱгрен тее парғабыс. Аннаңар пастағы кӱнінде абахайларыбыстаң Карина Барашкова ла сыйыхтығ орынға сыхханда, таңнастығ даа пілдірген. Пӱӱн піреезі чиңізінең ӧріндірер ни? Чоохтирға кирек, 21 октябрьда пістің хыстар ікі ле кӧдірімде - 53 кг паза 57 кг - араласханнар. 62 кг, 68 кг паза 76 кг кӧдірімнерде харбасчаң кізі чох полтыр. Пис хакас кӱресчідең азах меетке Наталья Пудова сығып алған. Ол Асхыс аймаандағы Ылырсы пилтірі аалдаң. Кӱреснең Асхыстағы лицей-интернатта Евгения Карамчакованың устаанынаң айғазарға пастаптыр. Ағаа 19 час, ол Ағбандағы олимп резерві училищезінде 4-ӌі курста ӱгренче. Пӱӱл Россия первенствозында Наташа Пудова хола призер полыбысхан. Финалда чир-суғӌыбыс Александра Карамзинанаң (Якутия) тоғасхан. Аны ол 6:2 саннаң утып алған. Хакас хыс, чиңіс тудып, Россияның спорт узы нормативін толдырыбысты.
Салтарлар итсе, пӱӱл С.З.Карамчаковтың хумартхызына чарыдылған турнирде Хакасияның кӱресчілері алты медаль холға киргеннер: 2 алтын, 3 кӱмӱс, 1 хола. Кибір хоостыра марығларда пастағы алты орынға сыххан спортсменнерні санға алчалар. Ооллардаң Сергей Бельчиковты (57 кг), Михаил Кулагашевті (74 кг), Исмаилжан Кадыровты (79 кг) хоза таныхтирға кирек. Олар постарының кӧдірімнерінде пизінӌізі полыбысханнар. Олох чидіге Надежда Саражакова (50 кг), Нина Абрамова (53 кг), Долаана Достай (55 кг), Ольга Абрамова (57 кг), Дарья Токоякова (59 кг) читкеннер.
Пазағы чылда Хакасия саблығ кӱресчі Сергей Карамчаковтың пайрамнығ чазын таныхтир. Хазых полған полза, спортсмен 60 чазын толдырарӌых. Аның хумартхызына чарыдылған турнир 20-ӌі хати иртірілер.
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы