«Наа чыл хайхастары» сағыпча
08.12.2023
Хабарлар
«Наа чыл хайхастары» кӧзідіг-марыға сығарылған чайаачы тоғыстар
Кӧзiдiг. С.П.Кадышевтiң адынаң чон чайаачызының национальнай кiнiнде ус холлығларның кӧзiдiг-марии иртче
Кӧзiдiгнiң пӧгiннерi – Хакасияда декоративнай паза прикладной искусствоны, чонның хоос узын хайраллиры, сабландырары, чонны Наа чыл ӱлӱкӱнiн пайрамнир кибiрлерге тартары.
Пӱӱл «Наа чыл хайхастары» кӧзiдiг марығ оңдайынаң пис номинацияҷа иртiрiлче: «Хайхас», «Аарлығ паарсас», «Nеw», «Наа чыл матыры», «Чыл тании-2024».
С.П.Кадышевтiң адынаң чон чайаачызының национальнай кiнiнiң хоос искусствозынҷа паза кӧзiдiг тоғызынҷа методизi Клара Карамашева кӧзiдiг араласчыларынаңар паза оларның чайаачы тоғыстарынаңар чоохтап пирген:
– Пӱӱл кӧзiдiгде Ағбан, Харатас, Сорығ городтарның, Орджоникидзе, Асхыс, Шира аймахтарының чуртағҷылары араласчалар. Прай 200 азыра чайаачы тоғыс сығарылған.
Килер чыл хыдат мӱчелi хоостыра Дракон чылы полар. «Чыл тании» номинацияа аймах нимелердең тимнелген драконнарны ағылғаннар.
Таныхтирҷыхпын Орджоникидзе аймааның Копьёвтағы культура кiнiнiң тоғынҷылары паза тынағдағы ипчiлер, олғаннар тимнеен тоғыстарны. Олар фоамираннаң сыбы ойнаҷахтарын – хар хызыҷахтар, ангеллер, харыҷахтар, пряниктер – чайап салғаннар. Копьёвтағылар амғы тустағы наа материаллардаң чайирға кӱстенчелер. Оларның тоғыстары «Nеw» номинацияда араласча. Пу номинация пӱӱнгi кӱндегi оңдайларҷа иділген сыбы ойнаҷахтарын тимниріне кӧрiл парған.
Сорығдағыларның тоғыстары iдӧк пӧзiк синде. Олғаннарның чайаачы кiнiнiң ӱгретчiзi Надежда Приминина тойдаң сыбылар, тӱлгӱҷектер паза светильник тимнеп салтыр. Аның ӱгренҷiлерi крючокнаң ах киик палғап салтырлар, истең дракон, кииктер, хар кiзiҷектер тiгiбiстірлер. Алында Александр Сергеевич Пушкиннiң нымахтарына чарыдылған кӧзiдiг ирткенде, сорығдағылар iдӧк чапсых композициялар тимнееннер.
Ағбандағы Чайаачы олғаннар кiнiнiң араласчылары кӧп тоғыс чайап салтырлар. Кӧзiдiмге, папье-маше оңдайнаң тимнелген хар хызыҷахтар.
Чайаачы тоғыстарның хай пiреезiн садызып аларға чарир. Ағбан чуртағҷызы Ирина Белошапкина чыл сай кӧзiдiгде араласча. Прай тимнеен нимелерiн туғаннары, таныстары аразында тарадыбысча. Кӧзiдiге алынҷа тоғыстар ағылча. Ус холлығ ипчi чыл таниин чайапча. Пӱӱл драконнар палғап салтыр, – теен Клара Васильевна.
Кӧзiдiге сығарылған чайаачы тоғыстар аразында iдӧк чуртты чазаҷаң ниме-ноо паза чазанҷыхтар кӧп. Пуланнығ кӧл аалдағы ус холлығ Вероника Топоева уғаа иптiг чазанҷыхтар тимнеп салтыр.
80 час алтабысхан ууҷа Валентина Заливаха жилеттер, ус холлығ ипчi Валентина Панасюк носкилер хоости палғааннар. Галина Носкова чылтырах паза хой тӱгiнең ирiлген чiптердең палғаан уғаа сiлiг паза чылығ палантиннер ағылған.
Кӧзiдiг залының ортызында чазалған сыбы турча. Анда iлiлген прай ойнаҷахтарны кӧзiдiг-марығ араласчылары тимнееннер. Сыбы ибiре наа чылның матырлары паза танығлары турғлапчалар. Кӱрең ӧңнiг дракон кiзi хайиин тартча. Ол толғалған чаҷыннаң ӱрiлген. Шира аал чуртағҷызы Татьяна Пивоварова мындағ хайхастығ дракон ӱчӱн хайди даа сыйыхтығ орынға турызар тiп iкiнҷiлес чоғыл.
Пу кӧзiдiгнiң ӧӧн матыры дракон полча. Ол аймах материаллардаң тимнелген: чаҷыннаң, тойдаң, истең, чiптердең, киистең паза пластиктең. Прайзы даа кiзi хайиин тартча.
Клара Карамашеваның таниинаң, пӱӱл «Наа чыл хайхастары» кӧзiдiг пӧзiк синде иртче. Анзы тиктең нимес – аның араласчылары iдӧк удур-тӧдiр марығласчалар. Кӧзiдiгде 16 час толдыр салған чииттер паза улуғлар, чайаачы ӧмелер дее, алынҷа кiзiлер дее араласчалар. Кӧзiдiг-марығ iкi чардыхти иртiрiлче. Пастап араласчылар таллағны ирткеннер. Олар кiчiг хырлас айының 23-ҷi кӱнiне теере сурыныс пiчiктерiн паза тоғыстарын пиргеннер. Iкiнҷi чардығы, тiзең, улуғ хырлас айының 1 – 29 кӱннерiнде кӧзiдiг оңдайынаң иртче.
Полған на номинацияның ҷиңiсчiлерiне I, II, III степеньнiг Дипломнар паза сыйыхтар читiрiлер. Иң чахсы чайаачы тоғыстарны С.П.Кадышевтiң адынаң чон чайаачызының национальнай кiнiнiң сайтында кӧрiп алар оңдай полар.
Улуғ хырлас айының 22-ҷi кӱнiнде С.П.Кадышевтiң адынаң чон чайаачызының национальнай кiнiнде «Наа чыл хайхастары» кӧзiдiг-марығның чиңiсчiлерiн таныхтирлар. Кӧзiдiг улуғ хырлас айының 27-ҷi кӱнiне теере иртер.
Сом Альбина Чистогашевани
Автор :
Оксана Челтыгмашева
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 1 | 2 | 3 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде