ЧЕМПИОННАРНЫ ТИМНЕПЧЕЛЕР
26.05.2021
Хабарлар
Спорт. Хакасияның спорт министерствозының холында тоғыс организация. Оларның пірсі - кӱрес корімнерінің олимп резервінің спорт школазы
ШКОЛАНЫҢ ТАРХЫНЫ
Республиканың кӱрес кӧрімнерінің олимп резервінің спорт школазы Хакасияның пастағы спорт организацияларының санына кірче тізе, саба полбас, неке. Аны грек-рим кӱрезінҷе тренер Михаил Боргояковтың ӱгренҷілерінiң чидіглері ӱчӱн 1969 чылда асханнар.
Саннар хоостыра 1969 чылдаң школада 24 артиинаң муң спортсмен спорт тимненізін ирттір, оларның пис кізізі чоннар аразындағы класстығ спорт узына читкен, 71 оол - СССР-ның паза Россияның спорт узына. Амғы туста школада 22 тренер істенче, оларның холында 641 кізі узын таптапча. Учреждениенің устағҷызы, Россияның саблығ тренері Андрей Карамчаковтың таниинаң, школаның тархынын ікі чарыбызарға чарир. Андрей Алексеевич чоохтапча:
- Пістің учреждение, олған-чииттер спорт школазы (ДЮСШ) тіп адалып, 45 чыл Хакасияның ӱгредіг паза наука министерствозының холында полған. ДЮСШ-тың чидіглер илееде. Хайди даа РСФСР-ның саблығ тренері Михаил Игнатьевич Боргояковты таныхтирға кирек. Ол коп оолға спортсар чол асхан. Аның устаанынаң хакас кӱресчілер аймах-пасха синде ирткен марығларда чиңіс тӧреміл тутчаңнар. Саблығ тренернің тоғызын ӱгренӌілері Геннадий Михайлович Боргояков, Василий Егорович Чичинин паза пасхазы узаратханнар. Грек-рим кӱрезінең пасха, мында олаңай кӱресче, самбоча, боксча секциялар тоғынчаңнар. ДЮСШ-та кикбоксинг апарылтырох. 2014 чылның декабрьында республика ӱлгӱлері чарадиинаң школаны спорт министерствозына пирібіскеннер. Ол тустаң учреждениенің наа тархыны пасталча.
НАА СТАТУС
ДЮСШ спорт министерствозының холында пол парғанда, аның тоғызына коп алызығ кирілген. Саблығ тренер чооғын узаратча:
- Ӱгредіг министерствозы ӧӧнінде секцияларға чӧрчеткен палаларның санын хайығда тутчаң. Спортсменнер коп полза, тренерлер тӱзімніг тоғынчалар тіп саналӌаң. Марығларға, мероприятиелерге чон чахсы чыылысса, школаның ӧмезі махтаға сыхчаң. Спорт министерствозы, тізең, кӱресчілернің, боксерларның чидіглеріне хайығ айландырған. Ведомство, пістің тоғызыбысты паалап, нинҷе спортсмен Россияның піріктірілген командазына кірчеткенін, Сибирь паза хазна синінде иртчеткен марығда сыйыхтығ орынға сыхчатханын сыныхтапча.
ДЮСШ-тың тоғызына алызығлар директор Андрей Карамчаковтың устаанынаң кирілгеннер. Чир-суғыбысты 2015 чылда школазар тоғынарға ол туста спорт министрі полған Валерий Денщиков хығыртыр. Алында Андрей Алексеевич Спорт тимненіс кінінде ипчілер кӱ-резінче ООн тренер полып істенген. Пеер тоғынарға килгенде, ол кӱресчі хыстар полиин азып алған. Аның Озені тренерлер А.А.Карамчаковтың паза М.С.Кичеевтің ӱгренҷілері полғаннар.
2015 чылдох учреждениенің устағ-пастаа ДЮСШ-ты олимп резерві школазына айландырарынҷа тоғысты апарған. Ол кирекке ікі чылча парыбыстыр. Россияның спорт министерствозы чарадығ пирер алнында спортсменнернің санын, чидіглерін, тоғыс оңдайларын сыныхтаптыр. Салтарында, 2016 чылның декабрьынаң учреждение «Кӱрес кӧрімнерінің олимп резервінің спорт школазы» тіп адалча. Андрей Алексеевич сағыстарынаң ӱлесче:
- Олимп резерві школазы полары - нандырығлығ ниме, тӧреміл сыныхтағлар иртерге килісче. Россияның піріктірілген командазына кірчеткеннернің саны ікі-ӱс кізідең асхынах полбасха кирек, алындағы чидіглер саналбинча. Халғанӌы сыныхтағ 2019 чылда ирткен. Андада піріктірілген командаа кӱресчілер Алёна Асочакова, Камила Кузнецова, Олимпия Чебодаева паза боксерлар Сергей Слободяннаң Виолетта Бондаренко кіргеннер. Килер чылда пазох пічіктер тимнирбіс, неке. Школаның статузын кӧдіріп алғанда, аны тӱзірбеске кирек.
ТРЕНЕРЛЕР ПАЗА СПОРТСМЕННЕР
Пӱӱнгі кӱнде школада 641 кізі саналча. Кічіглері пасталығ класстарда ӱгренчелер, иң улуғ спортсмен 40 часха чит парир. Палаларны секцияларға 7 частаң алып пастапчалар. Итсе-де, тренерлер, олғаннарның тыып парарын сағып, пастағы чылларда оларны сӱмелерге ӱгретпинчелер. Иң кӧп кізі грек-рим кӱрезіне чӧрчеттір. Аннаң 325 спортсмен айғасча. Олаңай кӱрес (ипчілер, ир кізілер) пӧлиинде 172 кізі саналча. Ідӧк школада 51 боксер паза 93 самбист пар.
Школада кӱстіг тренер ӧмезі істенче. Олардаң ӱс кізі - Андрей Карамчаков, Марат Кичеев, Виктор Бурнаков
- Россияның саблығ тренері атха турысхан. Пӧзік устығ специалисттернің санына Александр Худяков кірче. Александр Михайловичтің устаанынаң ооллар Сибирь марығларында тӧреміл сыйыхтығ орыннарға сыхчалар. Боксча тренерлердең Николай Дружининні адирға кирек. Аның иң саблығ ӱгренҷізі - чоннар аразындағы класстығ спорт узы Саяна Сагатаева. Ідӧк чидіглерінең Сергей Слободяннаң Виолетта Бондаренко тӧреміл ӧріндірчелер. Пу наада Сергей Россия первенствозында хола медаль холға кирген. Амды боксер Европа мариина тимненче.
Школаның тренерлері Ағбанда ла нимес, аалларда істенчелер. Виктор Бурнаков Асхыста тоғынча, Родион Мылтыгашев - Пииде, Бондаревте Анатолий Карамчаков палаларны спортха кӧніктірче. Ідӧк секциялар Ағбан пилтірінде, Индіркі Тӧӧде, Пилтірде, Асхыс поселокта пар. Сорығ городта тренер Иван Шулбаев маңнаныстығ тоғынча. Иван Семёновичтің ӱгренчізі Семён Терещенко 2018 чылда, Тун пайрамда харбазып, ниикке чӧрчең машина утып алған.
Андрей Карамчаковтың чооғынаң, халғанҷы чылларда спорт министерствозы тренерлернің ӱгредиин улуғ хайығда тутча. Ӧнетін ӱгредіг чох полза, хайди даа курстар иртерге кирек. Піреезі, пілістерін алғыдып, вуз тоосча. Андрей Алексеевич чоохтапча:
- Позым Хызылчардағы имнег институдын тоосхам. Тоғыс оңдайлары алысханда, Хакас хазна университедінде физическай культура специальностьча хоза ӱгредіг алғам. Санапчам, кізі кӱннең кӱнге узын таптаза ла, чидіглерге читче. Хада тоғынчатхан арғыстарымнаң хада чииттерні хайди даа вузты тоозарға кӧстепчем. Спортта чуртас хысхаҷах, аннаңар полған на кізі таңдағызынаңар сағынарға кирек.
МАРЫҒЛАР
Школаның ӧмезі чыл тооза аймах марығлар иртірче. Иң танығлығ - С.З.Карамчаковтың хумартхызына чарыдылған тиксі Россиядағы турнир. Анда кӱресчілернiң спорт узы нормативін толдырыбызарға оңдай пар. Марыға спортсменнер сыбыра чахсы чыылысчалар. Пылтыр пандемия тузында даа анда 192 кізі узын сынаан. Олар Ағбанзар 24 регионнаң килгеннер. Пӱӱл турнирде пастағызын на ипчілер аралазарлар. Андрей Алексеевич марығда 300 артиинаң спортсмен полар тіп ізенче.
Декабрьда кибір хоостыра В.И.Чарковтың адынаң турнир иртедір. Марығ юниорларға (хыстар, ооллар) кӧріл парған. Пастағы орынға сыхханнар спорт узы атха турысчалар. Ідӧк хысхының пастағы айында грек-рим кӱрезінҷе регионнар аразындағы марығ полча. Ол М.И.Боргояковтың хумартхызына чарыдылған. Турнирде 21 часха читкелек ооллар устарын сынапчалар.
ТАҢДАҒЫЗЫНА ПӦГІННЕР
Тоғазығ тузында школаның чидіглеріненер ле нимес, ідӧк сидіксініcтерінеңер чоох парыбысхан. Андрей Алексеевичтің таниинаң, спорт школазына тренировкалар иртірчең орын читпинче, аннаңар тренерлер Ағбанның аймах пулуңнарында тоғынчалар. Школадағы залда грек-рим кӱрезінҷе секция апарылча. Олаңай кӱреснең айғасчатханнар И.С. Ярыгиннің адынаң кӱрес туразында чыылысчалар. Пір тренер Ағбанның 12 № школазында тоғынчаттыр. Боксерлар городтағы кӱрес кӧрімнерінiң спорт школазынаң чоохтазып алғаннар. Ідӧк спортсменнер самбоның спорт клубында тренировкалар иртірчелер.
Школаа спорт залы хайди даа кирек. Ол сурығны пӧгер оңдай табыл парған одыр. Учреждениенің хыринда чир участогы пар. Алында анда иргі тура орныххан. Ол изел сыхханда, пӱдірігҷілер аны сайабысханнар. Устағ-пастағ тузында хайыныбысхан сылтаанда, чир участогы школани тіп саналча. Анда Андрей Карамчаков спорт залын пӱдірерге пӧгінче. Хакасияның спорт министрі Сергей Кочан хабазарға тимде. Амды залның проекті тимнелче. Кирек киліссе, ікі чыл аразына школа хыринда наа спорт залы турыбызар.
Чоохтазығның халғанҷызынзар Андрей Алексеевич теен:
- Пӧгіннер кӧп. Оларны чуртасха кирерге кирек. Пандемия тоғысха харығ полча, че чуғынҷах ағырығ тариры хачан полза тохтир. Санапчам, пістің школа хомай нимес тоғынча, пис кізі Россияның піріктірілген командазына кірче. Оларның піреезі олимп командазына ирт полза, чахсы поларчых.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде