ӦӦНІ - САНҒА АЛЫЛАРҒА!
15.10.2021
Хабарлар
Пӱӱнгі кӱннең пасти тиксі Россияда чуртағҷыларны санға алары пасталыбысты. Пу улуғ тоғыстың тузазынаңар чоохтасчабыс республиканың экономика тилізі министрі Виктор Богушевичнең хада
- Виктор Николаевич, чоохтап пиріңер. пістің регионның чуртас-экономика тилізіне тиксі Россияның чуртағҷыларын санға аларының тузазынаңар. Хайдағ искіріг Хакас Республиканың чуртас-экономиказының паза чуртағчыларның таңдағызын мыннаң мындар кӧреріне теелче? Ноға полған на чуртағҷы санға алыларға кирек?
- Чонны санға алғаны иң кирек істезіглернің пірсі полча. Пір саңай хазна чонының тиксі омазы «чайалча» тиирге чарир, аны пу ла оңдайнаң толдырып аларға чарир.
Пастағызын на чонны санға алары саннығ оңдайларнаң иртірілер! Піс амғы туснаң тиң парчабыс паза пӱӱнгі кӱнде постаңар паза сӧбіребістеңер искірігні электроннай оңдайча пир поларбыс.
Хазнаның чуртас-экономика тилізіне чонны санға аларының тузазын орта паалирға кирек. Аның салтарлары стратегия планнарын тимнирінҷе прай пічіктерінің ӧзеніне, ортын паза ӱр тусха тиліс оңдайларын паалирын тимниріне паза тӱзедеріне алылча. Чонны санға алғанынҷа искіріглер істеніс паза чурт рыногының планын, бюджетті тимнирінде, транспорт политиказында, чарытхы пирерінде, социальнай хабазығ читірерінде, хазых хайраллирында, ӱгредігде, тіл паза киртініс политиказында тың киректелче. Пір сӧснең, прай сурығларда киректелче, хайда мыннаң мындархы тиліс оңдайлары азынада паалалча, оларны чонны санға алғанының салтарлары чох толдыр полбассың.
Аның салтарларына тӧстеніп, пос киреенең айғасчатханнар тоғызын алғыдарына, наа сығарысты пастирына, сетьті узарадарына кирексіністі орта санан полар. Ол, тізең, регион экономиказына кӧні инвестициялар.
Посты улуғлапчатхан идінҷектің пірдеезі, чуртағҷылар санын, оларның тоғыс квалификацияларынаңар, орыннарынаңар искірігні пілбин, ӱр тусха кӧрілген проектті чуртасха кирбес.
Чуртағҷыларны санға аларының паза пір кирек искірии - тоғынар кӱзіндегі чуртағҷылардаңар искіріг. Регионда чуртағҷыларның тоғынчатханынаңар тиксі искіріг уғаа сидік, аны, сан пирістерге паза тоғыс чохтарны санға алғанына ла тӧстеніп, орта кӧр полбассың. Алғым істезіг полызиинаң, пос посха тоғыс тӧстеп, мал-хус тудып, оох киректернең айғазып, чуртапчатхан чуртағҷылар санын піліп аларға чарир, кем, тізең, ӧӧн тоғызынаң пасха, ікінҷі тоғыста істенчеткенін.
Ағаа тӧстеніп, налог паза пасха парыстарнаң, ӧӧн кирексіністер корзиназынаң (полған на регионның позыни), иң тӧбін чал ахчазынаң паза пасхазынаң палғалыстығ бюджет кӧстеглері саналча.
Паза ол хайди даа республиканың социальнай омазы. Пӱӱнгі кӱнде сӧбіредеңер кӧрістер пілдірте алыс парған. Кӧбізі, хоныхты санға албин, пічіктерче чарылыспин, чуртапча. Чуртағҷыларны санға алғаны сӧбірелерге хабасчаң программалар тимнирге полысчаң искіріг пирер, ідӧк школа алнындағы учреждениезер чӧрчеткен паза чӧрбинчеткен, школада ӱгренминчеткен олғаннарның тиксі санын піліп аларға полызар.
Чонны санға алғаны чуртағҷыларны частары хоостыра санирға полызар. Салтарында, сӧбіреде тынаға сых парған нинҷе кізі саналчатханын, нинҷезі чалғызан чуртапчатханын, тынаға сығып, хайдағ экономика отрасльында істенерге узаратчатханын піліп аларбыс.
Хайди кӧрчебіс, хайдағ даа экономика алай социальнай кӧзідіг чон санынаң палғалыстығ.
Хакас Республиканың 2030 чылға теере чуртас-экономика тилізінің стратегиязында чуртағҷыларның пӧзік синніг паза чахсы чуртазы, чонны тилідері ӧӧн пӧгін чіли таныхтал парған, че аны чонны санға алған искіріг чох толдырып аларға киліспес. Чуртағҷыларны орта паза туза ағылар иде кӧстеені регионның даа, хазнаның даа тиксі экономиказын ӧскірерге полысча.
- Тиксі Россияда чонны санға алары ӱчӱн нандырчатхан министерство чіли, сірерге хайдағ тоғыс артылған?
- Переписьті иртірерінҷе паза ағаа тимненерінҷе хазна полномочиелері республиканың муниципальнай пӱдістерінің орындағы пос устаныс органнарына пирілген.
Хакасияның экономика тилізі министерствозы, уполномоченнай орган чіли, орындағы пос устаныс органнарына ол полномочиелерні толдырарға хабасча. Оларнаң хада паза Хызылчарстатнаң хада-пірге піс Хака-сияны тиксі Россияда чуртағчыларны санға аларына тимнеебіс - кирек право пічіктерін тимнирінең пасти чуртағҷылар аразында искірігліг-чарыдығлығ тоғыс апарарына теере.
- Пӱӱн тиксі хазнада чуртағҷыларны санға алары пасталыбысты. Пірее хоза толдырҷаң тоғыс халды ба?
- Республика пу килкім паза тузалығ кирекке тимде. Пістің чуртағҷылар постаңар, сӧбірезінеңер сидіксіністер чох, пір пазыснаң чоохтап полар ӱчӱн улуғ тоғыс иділген. Наа коронавирус чуғынҷах ағырығның тарапчатханы чуртағҷыларны санға алар тузын пір ле хати чылдырбаан, че, хайдағ даа хатығ оңдайлар полза, сидіксіністер тобырылған, іди пістің республиканың паза тиксі хазнаның тархынының наа пӧлии пасталча.
Ниме паза идерге халча? Ӧӧні - санға алыларға!
Автор :
Чоохтасхан Наталья СУБРАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде