ХАКАС ЧИРІНІҢ АБАХАЙЛАРЫ
13.04.2022
Хабарлар
Анна БАЛГАНОВА, Екатерина САГАЛАКОВА паза Илона ТОПОЕВА
«Мисс Абахай-2022». Позырахта С.П.Кадышевтің адынаң чон чайаачызының национальнай кінінде абахайлар марии иртті
Пӱӱл «Мисс Абахай» онынӌы хати иртірілді. Пу чииттернің хынған марии. Анзын чон чайаачызының кінінзер оол-хыстар толдыра килгені киречілепче. Пілдістіг, марығның ӧткін араласчыларының арғыс-ӧӧрелері кӧп. Прайзы абахайларның ӱчӱн «ағырған».
Пайрамнығ «Мисс Абахайда» 18 хыс араласхан. Сценазар иң пурнада 17 частығ Толмач Ачанай Чода сыххан. Ол тӧреен чир-сууна поғдархапча, аннаңар аның сілиин, хыри-пазы чох чазыларын, пӧзік тағларын, хорлап ахчатхан суғларын сомға суурарға хынча. Ікінӌі номерде 23 частығ Арселен Штыгашева араласхан. Ол уғаа чайаачы хыс. Аның андағ хылии-оңдайы ӱгретчі тоғызында чахсы полысча. Пӱӱнгі кӱнде Арселен англия тілін апарча. Ідӧк ол аймах сіліг кӧгенектер тігерге хынча.
Вероника Карачакованың холында ӱзінӌі сан кӧрінген. Читі пӱӱр сӧӧгінең сыххан абахай теелбек саларға паза тхэквондонаң айғазарға хынча. Тӧртінӌі марығӌы - 22 частығ Есфирь Ачитаева. Пӱӱнгі кӱнде ол «Алтыр» хакас мода театрының араласчызы полча. Че чуртазында хакас паза пасха хан тіллері ӱгретчізі поларға тимненче. Есфирь позының культуразына паза аймах тілліг чонға хынчатхан, ачых-чарых, аллығ чӱректіг паза кізее паарсах хыс полча.
Александра Майнагашева пизінӌізі сыххан. «Пӧзік тигір алтында, Читі хыс тағ хыринда Асхыс суғ хорлап ахча. Аның тӧзінде - минің тӧреен-ӧскен чирім. Мин хакас чонның хызы полчам», - чоохтаан позынаңар сылағай хыс Александра. Алтынӌы номерде халар сӧӧктең сыххан хыс Чалтанмас Пайарии араласхан. Чуртазында ол аймах ӱлӱкӱннерні, иирлерні апарча, марығларда хакас тілінің пайын кӧзідерге, тӧреен тілін ӧтіре пілерге кӱстенче.
16 частығ Диана Чистогашева Калининдегі школада 10-ӌы класста ӱгренче. Музыка школазынзар чӧріп, теелбек саларға пілче, фортепианонаң ойнапча. Тынағ тузында туңмаларынаң хазых ойнапча. Ол аарлығ чоныбыс хакас кибірлерін хаӌан даа ундутпазын, пілзін паза улуғлазын тіп сағынча. Диана марығда читінӌі саннығ полған. Сигізінӌі сан, тізең, Валерия Канзычакованың холында кӧрінген. Чағбан чӱректіг хыс кічігдең кізілерге полызарға хынча, аннаңар имнег колледжінзер ӱгренерге кірген. Ідӧк аның чуртазында теелбек ӧӧні полча. Пос тусты сӧбірезінең иртірерге хынча. «Сӧбірем - минің кӱзім», - тіпче Валерия.
Тоғызынӌы номерліг Чағбандай Торғайах Хара пилтір, пос чонының чуртазын чахсыландырар ӱчӱн, Хакас хазна университедінде тӧреен тілін істесче. Хакас чонын сабландырар ӱчӱн, «Кӱн чахайағы» ӧмезер чӧрче. Торғайах пос тілін наа тӧлге пир саларға сағынча. «Мисс Абахай» марығның онынӌы араласчызы 23 частығ Чертых Сомча Хырғыс полған. Ол уғаа чайаачы хыс: хакас паза орыс тіллерінең кибелістер пасча, хоостапча, тікче паза поғо салча. Аның улуғ пӧгіні - хакас кип-азаан сығарарға, хайзын полған на кізі олаңай чуртаста кис чӧрер. Сомча Хырғыс чарых паза сіліг Хакас чиріне, аның пай тархынына паза кибірлеріне тың хынча.
Ӱзінӌі чардыхта абахай хыстар спорт теелбегін кӧзіткеннер. Оларны Хакасияның кӱстіг хореографтары тимнееннер. Араласчылар марығның халғанӌы чардығына тимненерге парыбысханда, «Кӱн сузы» ансамбль сценазар «Чылғыӌы ыры» теелбекнең сыххан. Паза «Кӱн чахайағы» ансамбльның устағӌызы, Хакасияның саблығ артизі Анна Айас хобырахнаң ойнаан.
Анаң сценадағы кӧзеңе пазох азылған. «Мисс Абахай» марығның хазың осхас сылағай хыстары иирлерге, пайрамнарға кис чӧрӌең сіліг кӧгенектіг тур тастабысханнар. Анаң олар сценада кеен пас чӧр сыхханнар. Прайзының кӧгенектері полға теере узун полған, че тігілгені хоостыра паза ӧңнерінең пасхалалғаннар. Хайзының кӧгенегі харах айғанӌа пызыңнапчатхан, кемнің дее кип-азаан хакас хоостар чазапчатхан.
Пӱӱл «Мисс Абахай» марығда саңай кӱстіг хыстар араласты. Полғаны ла чайаачынаң айғасча: сарнапча, теелбек салча, хоостапча. Хыстарның прайзы ачых-чарых, чалахай. Аннаңар жюридегілерге паалирға, чиңісчіні таллирға оой полбаан. Че, андағ даа полза, Хакас чирінің иң абахайы табылған. Марығның халғанӌы 18 номерін ал чӧрчеткен хыс Екатерина Сагалакова «Мисс Абахай-2022» полыбысхан. Н.Ф.Катановтың адынаң Хакас хазна университедінің 21 частығ студенті сарығлар сӧӧгі ӱчӱн ӧткін турысхан. Пастағы вице-мисс пӱрӱт сӧӧктең сыххан абахай Анна Балганова полыбысхан, ікінӌі вице-мисс - ХГУ-ның студенті Топэй Чарых Сағыстығ Хыс Хобый (Илона Топоева). Хакасияның культура министерствозы кибірге кір парған марыға позының номинациязын тимнеп килген. Ол «Мисс чайаачы» адалча. Культура министрі Светлана Окольникова пу номинацияның чиңісчізі Ксения Чебодаеваа Сочиде сигіс кӱн тынанарға путёвка читірген. 15 частығ араласчы марығда прайзынаң кічіг полған. Че андағ даа полза, сценада ӧткін хайынған. Пӱӱнгі кӱнде ол «Час ханат» олған эстрада студиязында сарнапча паза музыка колледжінің «Шейк» ансамбльында теелбектенче.
Полған на араласчаа 10 муң салковай сыйых читірілген. «Мисс Абахай-2022» марығның чиңісчізі Екатерина Сагалакова 100 муң салковай сыйыхнаң таныхтатхан. Амды Хакас чирінің иң абахай хызының Россия паза тилекей синіндегі марығларда араласчаң чолы азыл парды.
Иир соонаң пір ӧріністіг кирек пол парған. Чиит оол, сценазар сых киліп, прайзының кӧзіне 12 номерліг араласчы Хыйан Арығ Ах-Хасха Тазминаға алтын пурба читіріп, позына ирге парарға хығырған. Ӧрінізіне алаң ас парған абахай хыс кӧӧленісчеткен оолғына «я» тіп нандырған.
Автор :
Татьяна ТЮТЮБЕЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде