АРХИВ ПІЧІКТЕРІ ЧӰРЕК СЫСТАТЧАЛАР
22.04.2022
Хабарлар
Кӧзідіг. Пу кӱннерде Ағбанда Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейде «Без срока давности. Суды истории» кӧзідіг азылған
Пӱӱл Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренӌең Хакас национальнай музей, Илбек Ада чаа тузында совет чонын нацисттер паза оларның полысчылары пӱкӱлее хырғанын хумартхылап, тиксі Россиядағы пірге чӧрімге хозылған. Хазнаның 80 азыра регионында «Без срока давности. Суды истории» цифровой кӧзідіг иртче. Ол Ыраххы Востоктаң Калининградха теере 19 апрельде азылған.
Пу проект Россия президенті Владимир Путиннің чахии хоостыра чуртасха кирілген. Ол кӧзідігде чуртағӌыларға илееде чыл кӧзіділбеен архив пічіктерінең танызып алар оңдай пирілче. Анда нацисттердең паза Японияның чаа сайбағӌыларынаң тоғыр чоннар аразындағы чарғы пічіктері кӧзіділген: 1945-1946 чылларда ирткен Нюрнбергтегі, 1946 - 1948 чыллардағы Токиодағы паза 1949 чылдағы Хабаровсктағы чарғы киректері. Кӧзідіге сығарылған пічіктерде Илбек Ада чаа тузында фашисттер чонны иреелееннеңер паза чох иткеннеңер чоохталча.
Кӧзідіг азылар алнында республиканың ӧӧн музейінің ученай хачызы Игорь Таштандинов чаа чылларында фашисттер холынаң пырозы чох кӧп кізінің тыны ӱзілгеннеңер лекция-презентация иртірген. Анаң чыылысхан улустың хайиина цифровой кӧзідіг азылған. Андағы пічіктер, сомнар чӱрек сыстатчалар. Кем оларны хығырған, кӧрген, олар чонға хайдағ чобағны иртерге киліскенін піліп алғаннар.
- «Без срока давности» тиксі Россияның кӧзідігліг проекті Хакасияда ікінҷізін иртірілче. Пастағы кӧзідіг 2021 чылның 8 февральында полған. Ол СССР-ның Оӧн прокуроры Роман Руденко Нюрнберг городта чоннар аразындағы чаа трибуналында чоох тутханнаң пеер 75 чылына чарыдылған. Пӱӱл ікінҷі проект «Без срока давности. Суды истории» адалча. Андар кірчелер Нюрнбергтегі, Токиодағы паза Хабаровсктағы чарғы киректері. Анда Илбек Ада чаа тузында оккупацияда полған чонны фашисттер иреелееннеңер ле нимес, ідӧк ол Япониядаң тоғыр чаада полған киректерге чарыдылча. Пӱӱнгі кӧзідіг архивтең алылған пічіктердең тимнелген.
Мыннаң мындар пу проект узарадылар тіп сағынчам. Мындағ кӧзідіг чуртағҷыларның хайиин тартча, олар архив пічіктерінең хынып танысчалар, - сағызынаң ӱлескен республиканың ӧӧн музейінің чоннаң палғалыс тударынӌа специализі Наталья Танбаева.
Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренӌең музейнің пастағы хадылында пу кӧзідіг 26 июньға теере иртер. Чаа архиві пічіктерінең танызып аларға сағынчатханнар кӧзідігні тикке кӧр поларлар.
Автор :
Наталья ТЮКПЕЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде