ЧУРТАҒҶЫЛАРҒА - 2017 ЧЫЛҒА ИҢ ААРЛЫҒ СЫЙЫХ
23.12.2016
Хабарлар
ХАКАСИЯНЫҢ ПАЗЫ ВИКТОР ЗИМИН ПРАВИТЕЛЬСТВО КІЗІЛЕРІНЕҢ ХАДА ПУ НЕДЕЛЯДА АСХЫС АЙМААНЗАР ЧОРЫХХА СЫХХАН. ЧОРЫХТЫҢ ӦӦН ПӦГІНІ - АЙМАХТАҒЫ ӰС НАА ПӰДІРІГНІ АЗАРЫ: КАТАНОВТА - НАА ШКОЛАНЫ, АСХЫС ПОСЁЛОКТА - ОЛҒАН САДЫН, ИС ПИЛТІРІНДЕ- ШКОЛАНЫҢ ІКІНӋІ КОРПУЗЫН, ХАЙДА ОРНЫХЧАЛАР ОЛҒАН САДЫНАҢ ИНТЕРНАТ.
РЕСПУБЛИКА УСТАҒӋЫЗЫН ПОЛҒАН НА ААЛДА ЧУРТАҒӋЫЛАР ЧЫЛЫҒ УДУРЛААННАР. НАА ПӰДІРІГЛЕРНІ ТИМГЕ СЫҒАРЫН ПРАЙЗЫ ӰР САҒААН НООЗА. МЫНА ОЛ ЧАСКАЛЫҒ КӰН ЧИТКЕН, АҒАА ХОЗА НАА ЧЫЛҒА УДУР ОЛАР ЧУРТАҒӋЫЛАРҒА ИҢ ААРЛЫҒ СЫЙЫХ ПОЛЫБЫСХАННАР. ЧЕ РЕСПУБЛИКА ПАЗЫ ІДӦК ПАСХА СЫЙЫХТАР ТИМНЕП КИЛТІР...
КАТАНОВ: ААЛДАҒЫ ШКОЛА МЫНДАҒ ПОЛЗЫН!
Катановтағы ортымах школаның улуғ, сіліг паза чарых полчатханы ырахтынох кӧрінче. Хайдағ даа наа пӱдіріг кізінің хайиин тартча. Катановтағы школа тимге сых парғанын искендӧк, чуртағӌылар аны кӧрерге маңзырааннар. Школада полған на кабинет чапсытхан: мындағ чахсы оңдайларда пірдеезі ӱгренмеен нооза. Прай кабинеттерде амғы тусха килістіре оборудование, мебель, электроника турғызылған. Пӧзік, чарых, ағылах кабинеттер. Олар ӱгренҷілернің дее, ӱгретчілернің дее кирексіністеріне нандырчалар, че ӧӧні - федеральнай ӱгредіг стандарттарына килістіре тимнелгені.
Пілдістіг, Катанов аал Хакасия пазы Виктор Зиминнің ӧскен аалы полча, аннаңар ол ағаа уғаа чағын. Республика пазы чуртағӌыларның ӧӧн чардығын таныпча, олғаннарны, тізең, фамилиялары хоостыра хайдар родтаң полчатханын піліп алча. Аалда мындағ школа пӱдірерге оңдай табылғанына ол прай чуртағҷылардаң даа артых ӧрінчеткенге тӧӧй полған. Олох туста пу аалдаң сыххан устағчы катановтағыларның алнында позын хай-хай нандырығлыға санапча, итсе, республикада ол прайзына тиң хайығ саларға кӱстенче. Школада, тізең, ам даа аны ӱгреткен ӱгретчілернің піреезі істенче. Олар амды наа школада тоғынарларына Виктор Зимин уламох ӧрінче.
Школаның ӧӧн ізии алнында пастыхтарны удурлааннар Катановтың чуртағӌылары, олғаннар, іӌе-пабалар паза чайаачы устар. Хакасияның ӧӧн чуртағҷылары кибірінең аалӌыларны удурлааннар, талған-айран паза іпекнең тус читіргеннер. Хызыл лентаны кизерге улуғ чеес пирілген Хакасия пазы Виктор Зиминге, Асхыс аймаа пазы Абрек Челтыгмашевке паза Хакасияның наука паза ӱгредіг министрі Галина Салатаа.
Иң пастап аалҷылар школанаң танысханнар. Оолахтарның технология кабинедінде пастыхтарны сахтааннар физкультура паза технология ӱгретчізі Иосиф Гертнер паза 9-ҷы класстың ӱгренӌізі Витя Кулумаев. Витя атты ис салғанда, Виктор Михайлович хатхырып ала теен: "Мин дее хаӌан-да Витя Зимин полғам". Анаң ӱгренӌее улуғ чидіглерге чидерге алғаан. Технология кабинедінде наа станоктар паза полған на ӱгренӌінің тоғынҷаң орны пар. Ӱгретчі дее, ӱгренҷі дее наа оңдайларға ӧрінчеткеннерін паза алғыстарын читіргеннер. Технология ӱгретчізі Ирина Монгуш ӱгренҷізі Виктория Бельтрекованаң хада хызыҷахтарның технология кабинедін кӧзіткеннер: анда тікчең, чібекнең хоостаҷаң машинкалар турғаннар паза даа пасха оборудование полған. Че иң не хандыра полған химия кабинеді - полған на столзар суғ паза чарытхы тартылған. Ӱгренҷілерге аймах-пасха опыттар иртірерге хандыра полар.
Спортзалны кӧргенде, ағаа прайзы морсынған. Меспектердең пасха олғаннарға конькилер паза саналар алылтыр. Хакасияның ӱгредіг паза наука министрі Галина Салатаның искіриинең, 250 орынға кӧрілген школада полған на ӱгренӌінің орнына 180 азыра муң салковай хорадылған. Ол уғаа чахсы кӧзідім, пӱӱнгі кӱнде Россияда городтарда даа андағ оборудованиеліг школаны таппассың. Тиктең нимес, Катановтағы школа Россияның аалдағы иң чахсы 10 школа санына кірче.
- Аарлығ ӱгренҷілер, - 9-ҷы класстағыларзар айланған республика пазы, - кӧріңер, хай син ниме иділче сірерге! Хаӌан даа аарлаңар школаңарны, хазна сірер чахсы ӱгренер ӱчӱн прай ниме итче. Чуртаста прай чирде маңнан турыңар: ӱгредігде, киректерде паза хыныста.
Кабинеттерні кӧрген соонаң пастыхтар актовай залда чыылысханнар. Пастағы сӧс Виктор Зиминге пирілген. Чир-суғӌыларын удурлап, республика пазы аалның турыстыра чуртағӌыларын, олған тузын сағысха кирген паза наа школаның тузазын таныхтаан. Ол ізенче, наа школадаң наа катановтар паза ломоносовтар сығарлар.
- Катанов паза Ломоносов Москвада тӧрібееннер, олар андар килгеннер, аннаңар сағынчам, Катановтағы наа школа олғаннарның ізестіг чуртас чолларын азарына чахсы чӧлег полар, - теен республика пазы.
Чоохтирға кирек, хазнада экономика сидіксіністері пасталыбысханда, школа пӱдіриин тохтадарға киліскен. Хазна пасха кӧстеглерге хайығ айландырған, ол санда, олған садтарынзар теестерні хызырар ӱчӱн, наа олған садтары пӱдірілген. Тӱзімніг тоғыстың салтары - пӱӱнгі кӱнде Хакасияда 3-7 частығ олғаннарның теезі чоғыл. Школаның пӱдіриин тоозарға пӱӱл чахсы оңдай пирілген. Федеральнай программа хоостыра халған тоғыстарны толдырарына 125 миллион салковай пирілген.
Хакасия пазы Катановтағы школаның пӱдіриинде ӧткін араласхан устағӌыларны алынҷа алғыстаан: пӱдірігҷілерні, аймах пазы Абрек Челтыгмашевті, орынҷылары Ирина Смолинанаң Иван Вагнерні. Анаң Хакасияның аарластығ сыйыхтарын читірген. Кӧп чыллар істенгеннері паза профессионализмнері ӱчӱн "Трудовая доблесть Хакасии" медальға турысханнар тынағдағы ӱгретчі Алиса Угдыжекова паза математика ӱгретчізі Екатерина Чаптыкова. Олар хакас кип-азахтығ сценаа сыхханнар, Виктор Зиминге школа ӱчӱн алынҷа алғыстарын читіргеннер. Школа директоры Лариса Барашкова алтын часха турысхан, физкультура паза технология ӱгретчізі Иосиф Гертнер - Хакасияның Аарластығ грамотазына. Хакасия пазының алғыстазына турысханнар пӱдіріг организациязының устағӌылары - "ПМиК Манжула" ООО-ның ӧӧн директоры Валерий Манжула паза аның орынӌызы Алексей Манжула.
АСХЫС ПОСЕЛОК: ОЛҒАН САДЫНЗАР ТЕЕСТІ ЧАБАР ӰЧӰН
Асхыс станциязында олған садтары пар. Мында тимір чолның олған сады паза школаның пӧлии "Огонёк" муниципальнай олған сады тоғынча. Че посёлокта ӱс часха читкелек ле олғаннар саны 390-ӌа пала, ағаа хоза ӱс час толдыр салған 25 олған саналча. Олар, наа чыл тынағ кӱннері тоозылза, олған садынзар чӧріп пастирлар. Чарым чыл аразына ла олған садының пастағы чардығы тимге сых парған, хайда ікі ӧмее орын кӧріл парған.
Наа олған сады ідӧк школа полии чіли тоғынар тіпче Асхыс поселоктағы ортымах школаның директоры Тамара Минор. Олғаннарнаң "Перспектива" программаҷа айғазарлар, ол пӧзік салтарларға чидерге полысчаттыр. Ідӧк Тамара Георгиевнаның чооғынаң, наа олған садында хакас тіліне ӱгредерлер. Хакас тілін воспитатель Алёна Майнакова апарар. Алёна Валерьевна алында Ағбанда чуртаан, 28 № школада ӱгретчі полған, анаң воспитатель. Посёлокта тӧртінӌі чылы чуртапча.
Пастыхтар, наа олған садында хызыл лента кискен соонаң, группаларны кӧргеннер. Музыка залында, тізең, оларны 3-4 частығ олғанахтар сағааннар. Хызыҷахтар сіліг кӧгенектіг полғаннар, оолахтар ах кӧгенектер паза галстук-бантиктер кистірлер. Мындох олар, теестезіп, теелбек сал пиргеннер. Виктор Михайлович кічіг палаӌахтарға чоо ачынчатхан. Алиса Тюмерекованы холға алып, аннаң хабарласхан. Палаҷахтар улуғ пастыхтаң пір дее чалтанминчатханнар, улуғлары ла сууласчатхан палалары ниме чоохтанчатханнарын ис халарға кӱстенчеткеннер.
ИС ПИЛТІРІ: ОЛҒАННАРҒА ИСТІГ ПОЛАР ӰЧУН
2016 чылға удур Ис пилтіріндегі ортымах школаның пастағы корпузы азылған. Анда ӱгредіг кабинеттері орныхчалар. Амды, тізең, 2017 чылға удур аалдағыларға наа сыйых - школаның ікінӌі корпузы тимге сыхты, хайда олған садынаң интернат орныхчалар. Пӱдірігні тоозыбызар ӱчӱн, пӱӱл халған тоғыстарға хоза 60 миллион салковай пирілген.
Ис пилтіріндегі ортымах школада аал чӧбіне кірчеткен прай даа ааллардаң олғаннар ӱгренчелер. Пасха аалдағылар интернатта чуртапчалар. Пӱӱнгі тусха теере олар школа осхас иргі турада орныхханнар, амды наа корпуссар кӧзерлер. Наа пӱдірігде олғаннарға истіг чуртир прай оңдайлар пар: чуунынӌаң, азыранӌаң, узуҷаң, кип-азах чуғҷаң, ибдегі тоғыс итчең пӧліктер. Истіг, чарых паза чылығ пӧліктерге ӱгренҷілер тың ӧрінчелер.
Олған садының музыка залында аалҷыларға концерт турғызылған. Школаның сарынӌы, теелбекчі олғаннары паза кічіг частығ оолағас-хызыӌахтар чахсы тимнен салтырлар, пастыхтар оларға ізіг айа сапханнар.
Виктор Зимин Ис пилтіріндегі школаның пӱдіриине позының хозымын иткен устағӌыларға улуғ алғызын читірген. Мында республика пазы ідӧк сыйыхтар читірген.
- Пу школаны пӱдірерінеңер прайзынаң артых сағыссыраан ӱчӱн, - пастаан Виктор Зимин сыйыхтарны читірерін, - Хакасияның иң пӧзік сыйиина - "За заслуги перед Хакасией" орденге - турысча Ис аал чӧбінің пазы Руслан Чистыгашев.
Руслан Леонидовичтің чооғынаң, мындағ чахсы киректер Хакасия пазы Виктор Зиминнің кӱстенізінең иділчелер.
Ідӧк аарлығ сыйыхнаң - алтын часнаң - сыйыхтатхан Ис пилтіріндегі ортымах школаның директоры Надежда Чебодаева. Хакасия пазының алғыстазына турысхан "Хакасгражданстрой" ООО-ның директоры Олег Манжула.
Пайрамнығ мероприятиелерні тоозып, Хакасия пазы прай чуртағҷыларны Наа чылнаң алғыстаан, часка, хазых паза чахсы чуртас алғаан. Чоохтирға кирек, республика пазы пу аалларның хайзында даа чуртағӌыларнаң тиңе ӧрінген, иң пастағызын, наа школалар, олған садтары аалларда пӱдірілчеткені ӱчӱн. Чуртас сині халғанӌы чылларға табырах алыс парған. Пӱӱнгі аалларның кӧбізінде чуртас синін кӧдірерінҷе улуғ тоғыс апарарға киректелче. Аннаңар Виктор Зимин удаа таныхтапча: «Аалда чуртас городтағызынаң халбасха кирек, прайзының чуртазы аалда пасталча, аал піске халас пирче. Анзын піс ундутпасха кирекпіс! Аннаңар аалдағы істенӌі чонға чахсы оңдайларны тӧстирге кирекпіс!"
Автор :
Наталья СУБРАКОВА Сомнар Максим АХПАШЕВТИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде