КӰСТЕНҶІК СӦБІРЕЛЕРНІҢ ПАЛАЛАРЫНА ӰГРЕНЕРГЕ НИИК
24.01.2017
Хабарлар
Маткичігдегі школаның ӱгретчілері:
(сол саринаң) Н.Д.ЧЕБОДАЕВА, Г.М.ЧЕБОДАЕВА, И.Б.ЧЕБОДАЕВА, Ж.В.АСОЧАКОВА
Пии аймаандағы Маткичіг аалның школазы Бондаревтегі школаның филиалы полча. Пӱӱнгі кӱнде анда 1 классха ікі пала чӧрче, 2 классха - пір пала, 3 классха - ӱс пала, 4 классха - ікі пала.
Ӏдӧк школада олған садына алынҷа пӧлік пар, андар тӧрт пала школа алнындағы ӱгредіге чӧрче, сигіс пала - кічіглер группазында. Школаның устағҷызы Изольда Борисовна Чебодаева Маткичігдегі школада 34-ҷі чылы істен парир, пеер ол 1983 чылда килген. Пастап ӱгретчі полған. Школанаң 2007 чылдаң сығара устап парча.
Маткичігдегі школада ынағ ӧме тоғынча. Изольда Борисовна 1 паза 3 класстарның устағӌызы полча. Жанна Владимировна Асочакова - 2 паза 4 класстарның. Олар ӧӧн уроктарны апарчалар: математика, орыс паза хакас тіллері, хакас литературазы. Надежда Даниловна Чебодаева хығырӌаң урок, ибіркі чир ӱстӱ, физкультура, ИЗО, технологияны апарча, англия тілін - Тамара Александровна Демиденко. Улуғ стажтығ, кӱстіг ӱгретчі школада 45 чыл істен парир. Ол Маткичігзер Бондаревтең чӧрче.
Школа хыриндағы олған садында воспитатель Галина Михайловна Чебодаева полча. Ол 3 - 6 частығ олғанахтарны школаа тимнепче. Иртен андар улуғ группаның палаӌахтары килчелер. Анаң 11.00 - 14.00 частарда ӱс частығлар чӧрчелер. Галина Михайловна палаӌахтарын санирға, хығырарға, кибелістер чоохтирға кӧніктірче. Олған садында олар посты чон аразында орта тудынарға, чалтанмасха ӱгретчелер.
- 1-ғы классха килчеткен пала санирға, ручканы орта тударға, кибелістер чоохтирға, алфавит пілерге, слогтаң хығырарға пілерге кирек. Іҷе-паба палаа ӱгренерге полысса, андада пала ӱгренче, - тіпче школа устағӌызы Изольда Борисовна.
Маткичігдегі школаның ӱгренӌілері школадағы олимпиадаларда араласчалар, анаң аймах паза республика синіне сыхчалар. Уроктардаң пасха, олғаннар кружоктарға чӧрчелер. Галина Михайловна Чебодаева литература кружогын апарча. Школада ідӧк «Чир-чайаан істезіглері», «Хазых азбуказы», «Хыйғаӌахтар» хоза уроктар иртірілчелер. Аалдағы клубта олғанахтарға тренер Леонид Дмитриевич Чебодаев кӱрес апарча. Ол палаларны Асхыссар марығларға даа апар килче.
4 класс тоосхан олғаннар ӱгреністерін Бондаревтегі школада узаратчалар. Піреезі Асхыстағы лицейде алай Ағбандағы национальнай гимназияда ӱгренче. Бондаревсер ӱгренӌілерні школа автобузы тарт чӧрче. Пӱӱнгі кӱнде 5 - 11 классха Бондаревсер 20-ӌе пала чӧрче.
- Палаларыбыс хакастапчалар, че орыстирға кӱстенчелер, - хомзынча школа устағӌызы Изольда Борисовна.
- Мультфильмнерні кӧріп, тіллері іди сыхча полар. Аннаңар хакас тілі урогын апарарға сидік. Тӧреен тіллерінең чоохтассалар даа, че текстті хығырзалар, аны оңар полбинчалар. Урокта кӧп сӧстерні орыс тіліне тілбестепчебіс. Мының алнында пос тіліне ӱгредерге ниик полҷаң, ам аар. Палаларның тіллерін алғыдарға кӧп тоғыс апарарға килісче. Кибелістерні чахсы ӱгрен салчалар. Ноға-да палалар ң, ғ, ҷ тапсағларны адирға сидіксінчелер. Пос тілін ал халарға сіренчебіс.
Школада ӱгренӌілерні азырапчалар. Хазна кӱнде пір паланың ӱчӱн 10 салковай 70 ахча тӧлепче. Ас-тамах аарлығ, аннаңар іӌе-пабалар комитеді, чӧптезіп, сӧбіредең 300-ер салковай хоза чыырға чаратхан. Ағаа хоза іӌе-пабалар кӱскӱдең часхаа теере полған на пала ӱчӱн ікілер кӧнек яблах, ікілер килограмм ухсум, свекла, морковь паза капуста ағылчалар.
- Мының алнында, школада пала кӧп полғанда, тоғынарға хынығ пілдірҷең, - тіпче И.Б.Чебодаева. - Амды палалар асхынах таа полза, піс ӱлӱкӱннерге, аймах мероприятиелерге тимненчебіс.
Кӧп палалығ чиит сӧбірелер тоғыс хоостыра Ағбанзар алай Пилтірзер кӧзібісчелер. Аалда тоғыс чохта, паланы ӧскірерге, ӱгредерге сидік. Маткичігдең парған палалар городтағы школаларда ідӧк чахсы ӱгренчелер. Пос ӱгреткен пала пасха чирде пӧзік чидіге читсе алай институт-техникумзар ӱгренерге кірзе, чӱрекке истіг.
Чуртаста постарына сыданып тоғынчатхан, иблерінде прай чахсы сӧбірелернің палаларына ӱгренерге ниик.
Маткичігде андағ кӧзідім полчатхан сӧбірелер пар. Кӧп палалығ іӌе Мария Владимировна Карачакова - кӱстенӌік, пір орында одырбас ипчі. Ол индейкалар, хастар тутча, інектер саап, ӧріңме, эӌігей тимнепче, анаң аны ахчаа айландырча. Хонғаны Виталий Токояков паза палаӌахтары кӱлӱк іӌее чахсы хабасчалар, прайзы ӧменең хайынча. Хызыӌахтары чахсы ӱгренчелер.
Ідӧк кӧзідім полча Зинаида Романовна Индыгашева. Аның позының ікі пала - хызы Александра Владимировна ӱгретчі полча, оолғы Тамир Бондаревтегі школада 9 класста ӱгренче. Че пос палаларынаң пасха, Зинаида Романовна 10 пала ӧскірче: Цой фамилиялығ ӱс харындас, Чеменевтер - 3 пала, Упылицыннар - 4 пала.
Маткичігде 90-ӌа тура, че пу аал кічіг ааллар программазына кірбинче. Аалда илееде чуртағӌы саналча. Чиит сӧбірелер палаларынаң хада мында чуртапчатхан чіли пазыл парғаннар, че постары городталар.
- Маткичіг кічіг ааллар программазына кір парған полза, хазна полызии чахсы поларҷых, - тіпче Изольда Борисовна. - Аалда ынағ, кӱстенҷік чон чуртапча. Пістің мында фермерлер пар. Школада онҷа кізі тоғыстығ, ФАП-та ікі кізі істенче, клубта - 4 кізі. Халған чон фермерлерде тоғынча паза постары мал-хус тутча. Кӱскӱзін, мал садып, палаларын школаа тимнепчелер.
Маткичіг аал школазының устағӌызы Изольда Борисовна пу аалда тӧреен, ӧскен, ӱгренген. Школа соонаң ол Ағбанда ӱгретчілер училищезінде ӱгренген, анаң Ағбандох заочно институт тоосхан. Амды ол тӧреен-ӧскен чирінде істен парча.
Автор :
Татьяна ТЮТЮБЕЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде