АЙМАХ ААЛҶЫЛАР КӦП ПОЛҒАДАҒ
03.06.2022
Хабарлар
Тоғазығ тузында Анна ШАЛАМОВА, Светлана ОКОЛЬНИКОВА
Тун пайрам. Хакасияның культура министрі Светлана Окольникова, хабарҷыларнаң тоғазып, пӱӱл Тун пайрам хаҷан паза хайди иртірілердеңер чарыда чоохтап пирген
Асхыс аймаандағы Сағай чазызында 25 июньда сіліг кӧгенектіглер тіріг чахайахтар чіли мондылыс чӧрерлер. Іди кӱн тооза. Анзы тиктең нимес. Россияның ыраххы-чағынғы пулуңнарынаң, Москвадаң, Сибирьнің прай даа регионнарынаң аалӌылар килерін, Тун пайрамда ӧткін аралазарын прайзы даа сағыпча.
- Піссер кӱннің сай аймах чирлердең кӧп кізі телефон пастыра сығдыратча, ырахха сабланчатхан Тун пайрамыбыста полып аларға сурынчалар, - искірген хабарӌыларға Хакасияның культура министрі.
- Оларға пис чылтыстығ отельлер дее кирек чоғыл, тӱбен аймах чарых чылтыстарны хараа тооза сани, чалбах чазыда даа хонып аларға тимделер, - чоохха хозылча С.П.Кадышевтің адынаң национальнай культура кінінің устағӌызы Анна Шаламова.
Анна Николаевнаның сӧстерінең, оларзар даа кӧп кізі сығдыратчатхан осхас. Нанӌы-арғыстары матап сурынчатхан одырлар, хайдағ полызығ кирек тіп піліп аларға харасчалар. Тун пайрамның прай тимнегліг тоғызынаң айғасча режиссер, Хакасия культуразының саблығ тоғынӌызы Антонина Тутатчикова. Антонина Семёновна республика синіндегі улуғ пайрамнарны пӧзік синде иртірерге тазых парған кізі.
- Пӱӱл Тун пайрам тузында прай 15 площадка тоғынары кӧрілче. Оларның ӧӧн чардығын чиит режиссерлар тимнепчелер. Чииттер табырах сағыстығлар, пӱӱнгі кӱннең тиңни хаалирға харасчалар. Піс оларға ізенчебіс, - таныхтаан Светлана Анатольевна.
Тун пайрам пістің чонның «Кӧк пуғаӌах» кип-чооғы хоостыра ӧӧн сценада пасталар. Аны 1974 чылда изебі чох хайӌыны-махчы Семён Кадышевтең пазып алған полтырлар. Семён Прокопьевич аны позының родының кип-чооғы тіп санаӌаң. Пу кип-чоох аның род тархынынаң пик палғалыс парғанын кӧр тапчаң одыр. Аның ӧӧн полтазын чоохтирға ӱр, ӱлӱкӱнге килген улус позы кӧріп алар. Уғаа ӱгредігліг кип-чоох тіп санапча аны чон алнынзар сығарарға тимнеен чиит режиссёр Карим Тугужеков.
- Пастағы айран ӱлӱкӱннің ӧӧн чардығы чечіме кӱнде иртер. Че хай пірее марығлар 24 июньда пасталар, - сизіндірче хабарӌыларны культура министрі.
24 июньда Тун пайрамның ӧӧн площадказында 16.00 часта тахпахчылар Айтыс мариин пастирлар. Кибір хоостыра чиңісчее 100 муң салковай сыйыхха пирілер. Маңат тимненіс кӧзіткеннер дее хайығ чох халбастар тіп ізендірчелер чоныбыс хынчатхан ӱлӱкӱнні тимнепчеткен режиссерлар. Аннаңар Айтыс марии хынығ иртерге кирек.
Олох кӱн 22.00 часта «Пурунғыларыбысха пазырчабыс» кибір иртірілер. Анда пайрамға чыылысхан чон Ӧӧркі чайааннарыбыссар сурыныснаң айланар. Хайди таныхтапчалар пілігӌілер, пу олаңай ла кибір иртіргені нимес, пістің пурунғыларыбыстың хыйға философиязы.
Тун пайрамны кӧріп аларға пятницадох килген аалӌыларға палатка-алачыхтар турғысчаң орын пирілер. Анда тынанып, хонып аларға чарир. Хараазын, тізең, пірее хайӌы-нымахчы, аалӌыларны ӱтертіп, алыптығ нымахтың улуғ нимес чардығын толдыр пирер.
Ирткен чыллардағы чіли, Хакасиядағы аймах-городтар аразында кӧп марығ иртірері кӧріл парған: сіліг кӧрімніг чазалған ибіӌек, иң татхыннығ чиис, алтын сарчын паза даа пасхазы. Ӧнетін тӧстелген ӧме марыға сығарылған ниме-нооны паалир. Анаң сыйыхтар ӱлестіріп пастирлар.
- Аймах сыйыхтар кӧп полар. Мында піске Россияның культура министерствозы паза культура фонды маңат хабас пиргеннер, - чоохтапча Светлана Анатольевна хабарӌыларға.
Анаң сурығлар пирері пасталған. Хакасияның культура министрі, аның полысчылары, режиссерлар прай чарыда чоохтап пир турғаннар. Іди электричка Ағбаннаң Сағай чазызына читіре иртеннең сығара 21.00 час иирге теере удаа чӧр турар.
Автор :
Анатолий СУЛТРЕКОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде