СПОРТНАҢ АЙҒАСХАНЫ ХАЗЫХНАҢ АЙЛАНАР
06.12.2017
Хабарлар
Удаа исчең полғам «Хайда ӱлгӱ - хайдазым мин» сӧстернi, че халғанҷы туста пасха ниме кӧрчем: ӱлгӱнең кӧні палғалыстар иртче, устағ-пастағ чоннаң чоохтазарға аймахтарзар сыхча. Ідӧк кибірге кір парған ӱлгӱдегілер чииттернең тоғазары.
Ӱс чыл изере Хакасияның Халыхтар палатазы студенттерге ӱлгӱнең тоғазығлар иртірче. Ол «Чииттернің ӱлгӱнең чоохтазии» проект хоостыра апарылча. Пу наада чиит улус республиканың спорт министрі Сергей Головкиннең тоғасты. Ідӧк чоохтазығда араласханнар Хакасияның Халыхтар палатазының кнезі Ольга Левченко паза республиканың чииттер киреенҷе хазна комитедінің кнезі Татьяна Борисова.
Тоғазығ Хакас хазна университедінің актовай залында ирткен. Чон залға толдыра полған. Анзы кӧнізінең таныхтапча - чииттерге мындағ чоохтазығлар хынығ. Іди спорт министрінең тоғазарға паза андар сағыссыратчатхан сурығнаң айланарға килгеннер Хакас хазна университедінің, Хакасияның техническай институдының паза Олимп резерві училищезінің студенттері, тоғынчатхан чииттер паза улуғ класстар ӱгренҷілері.
Пастап республиканың Халыхтар палатазының кнезі Ольга Левченко «Чииттернің ӱлгӱнең чоохтазии» проекттеңер чоохтаан. Аның таниинаң, кемнең тоғазарын чииттер постары пӧккеннер. Іди кӧбізі спорт министрін чоохтазыға хығырарға чараттыр. Ідӧк регионның Халыхтар палатазының кнезі чиит улусха уғаа кирек сизіндіріг иткен - мындағ проекттерде ӧткін араласчатханнарны пастыхтар, сизін салып, тоғысха даа алып аларға айабастар. Андағ опыт пар.
Таныхтирға кирек, пу проект чиит оол-хыстарға уғаа тузалығ. Тиктең нимес тиксі Россияда ағаа тӧӧй «Пір синде чоохтазығ» проект чуртасха кирілче. Аннаңар Хакасияның чииттер киреенҷе хазна комитедінің кнезі Татьяна Борисова искірген. Пу ікі проекттің пір пӧгін - улуғ чидіглерге читкен саблығ кізілерні кӧзідімге турғызып, хазнабыста прайзының тиң оңдайлар парын паза чидіглерге хайдағ даа киректе, хайдағ даа регионда чидерге чарирын кӧзідері.
Проекттернең танысхан соонда, спорт министрі Сергей Головкин студенттерзер айланған:
- Мындағ тоғазыға уғаа ӧрінчем. Сірернің прай сурығларыңа пілдістіг нандырығ пирерге кӱстенербін. Паза, министр чооғынаң хыйа парып, сірерге чағын тілнең чоохтазарға сіренербін.
Че теес сурығларға читкенде, залда сымзырых турыбысхан. Студенттернің хылии - пастағы чоохты пыласпасха. Андада ХГУ-ның физическай культура паза спорт кафедразының ӱгретчізі оларға полызыға килген. Ол 2019 чылда Хызылчарда иртер Универсиадада пістің студенттер аралазарлар ба тіп сурған. Хайди Сергей Головкин таныхтаан, Универсиада хоостыра олар аймах спорт федерацияларынаң тоғынарлар. Аннаңар студенттернің анда аралазары олар постарын спортта хайди кӧзідерінең палғалыстығ. Че республиканың чииттері хайди даа анда аралазарлар.
ХГУ-ның студенті Олег Кичеевті, тізең, тоғыс сурии сағыссыратхан:
- Кемнің ӱгретчі стажы парча: инструкторның, тренернің алай тренер-ӱгретчінің?
Министрнің чооғынаң, амғы туста физическай культура паза спорт киреенде улуғ алызығлар полчалар. Амды тренерлер паза инструкторлар аттестацияны спорт министерствозында иртчелер. Оларның ӱгретчі стажы чоғыл, че пасха стаж саналча. Тренер-ӱгретчілернің, тізең, пӱӱнгі кӱнде ӱгретчі стажы парча.
Студенттернің «Импульс» спорт клубының кнезі Константин Балакин, министрзер айланып, тиксі Россияда студенттернің спорт клубтары тиліпче тіп таныхтаан. Университетте, тізең, андағ клуб пар.
- Спорт министерствозы піске марығлар иртірерінде пірее нименең полыс полар ба? - сурығ турғысхан Константин.
- Піссер килерге чочынмаңар. Піс сірерге прай ниме идерге полыс пирербіс. Клубыңарны пічікке кирербіс, сірернің марииңарны календарь планында таныхтирбыс. Піске ӧӧні - нандырығлығ кізі, - теен министр.
Ідӧк ХГУ-ның студенті Михаилнің сурии хайығ тартхан. Ол Сергей Головкин тиксі чон араласчатхан спортты алай пӧзік чидігліг спортты пастағы орынға турғысчатханын пілерге хынған.
- Чоох чоғыл, спорт министерствозы пӧзік чидігліг спортха улуғ хайығ салча. Ол спортта пістің спортсменнер республиканы тиксі Россияда алай пасха хан чирінде кӧзітчелер. Ол - пістің пӧгінібіс. Че ол тиксі чон араласчатхан спорттаң артых тиирге чарабас. Кӧп кізі араласчатхан спорт ідӧк уғаа кирек. Ол - чоныбыстың хазии Спортсменнерібіс чон аразындағы спорттаң сыхханнар нооза.
Таныхтирға кирек, Олимп резерві училищезінің студенттері чоохтазығда ӧткін араласханнар. Олар чалтанмин сурыныстарнаң айланғаннар. Пастағызын Вячеслав Соколов техникум студенттеріне тренажерлығ зал киректелчеткенін искірген. Ағаа спорт министрі хай пірее тренажерлығ залларда оларға ӧнетін тус позыдылар тіп сӧс пирген. Соонаң студенттер техникум хыринда айғы полар ба сурғаннар. Нандырығ оларны ідӧк чӧпсіндірген. Пастых пу кӱннерде айғы хоостыра тоғыстар пасталар теен.
Ідӧк спорт хоостыра наа пӱдіріглердеңер сурығлар кіргеннер. Кем-де хаҷан Ағбанда ниик атлетика манежі пӱдірілерінеңер чоох апарған, пасхазы Харатастағы айғы ӧргезі пӱдірілер бе сурған. Ағбан пилтіріндегілерні, тізең, кӧп нименең айғасчаң спорт залының пӱдірии сағыссыратхан. Прай пу сурығлар республика бюджедінде пос ахча чохтаңар сығыстырлар. Сергей Головкиннің чооғынаң, прай ол проекттер пӧгінде пар. Хайзы-да килер чылларда пӱдірілзе, пасхазы сала соонҷа.
Алында ирткен чоохтазығларнаң тиңнестірзе, пу тоғазығда студенттер сала туртухханнар тіп таныхталған. Че, андағ даа полза, кӧп хынығ сурығлар полған. Анзы амғы чииттер спорт чуртазынаңар кӧп ниме пілчеткенін киречілепче. Олар олаңай ла нимес, че ағырсымнығ сурығлар кӧдіргеннер. Кӧзідімге, пістің спортсменнердеңер паза допингтердеңер, спорт паза политика удур-тӧдір хайди теелчеткеннеңер.
Спорт кізі чуртазына улуғ хозым итче. Хайди спорт министрі таныхтаан, ол кізінің кӧп чахсы сариларын тилітче, тыытча. Ідӧк саблығ спорт узы Вячеслав Фетисовтың чооғын сағысха кирген: «Пала 12 часха теере тӧреміл спортнаң айғасса, аның наркотикке, іскее иммунитет тӧстел парча».
Тоғазығда Сергей Головкин прайзын спортнаң айғазарға чӧптеен. Кӱнде спортха ікі минута даа чарыдарға кирек теен ол.
- Полған на иртен 30 хати одырып турғаны паза 20 хати полдаң ідінгені пір ай пазынаң салтарлар кӧзідер, - чӧп пирген ол оолларға.
Я, кӧбізі спортнаң айғазарға тус читпинче тіп таныхтапча, че сынында піске арғаазыбыснаң кӱрезерге кӱс читпинче полар.
Автор :
Екатерина ИНДЬІГАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 |
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде