ПІСТІҢ ЧИИТТЕРІБІС - ХАКАСИЯНЫҢ ТАҢДАҒЫЗЫ
25.01.2019
Хабарлар
Филология паза культуралар аразындағы палғалыс институдының 5-ҷі курстағы студенттері Анна АЁШИНА (сол саринаң), Елена САГАТАЕВА, Татьяна ЧЕПСАРАКОВА
Пӱӱн - Студенттер кӱні. Хакас хазна университедінің хакас кафедразында 5-ҷі курста 14 студент пӧзік ӱгредіг алча.
Студент тузын полған на кізі хынып сағысха кирче. Іҷе-пабазынаң ырах парыбызып, оол-хыстар піліс алчалар паза алынҷа чуртирға ӱгренчелер. Ідӧк ол тус кӧӧленгеніне тоғасханынаң палғалыстығ.
Анна АЕШИНА
Анна Аёшина филология паза культуралар аразындағы палғалыс институдында пизінҷі курста ӱгренче. Піс аннаң, тоғазып, студенттернің чуртазынаңар чоохтазып алғабыс.
- Анна, хысхаӌахти позыңнаңар чоохтап пир.
- Минің тӧреен-ӧскен чирім - Асхыс аймаандағы Полтах аал. Пастап мин аалдағы школада ӱгренгем, анаң - национальнай гимназияда. Школа тоозыбызып, Хакас хазна университедінзер пӧзік ӱгредіг аларға кіріп алғам.
- Ӱгретчі профессиязын позың алай піреезінің чӧбі хоостыра таллап алғазың ма?
- Мин пастап имҷі поларға сағынғам. Че улуғ класстарда ӱгренчедіп, имҷі поларға чайалғаныма ікінҷілеп сыххам. Аннаңар школа соонаң ӱгретчі профессиязын таллап алғам. Олғаннарнаң айғазарға, тоғынарға минің кӧңніме кірче.
- Анна, син пизінӌі курста ӱгренчезің. Институттың чуртазында ӧткін араласчазың ма?
- Мин ікінҷі курстаң сығара аймах олимпиадаларда аралазып пастаам. Олох чыл Тувада ирткен регионнар аразындағы студенттер олимпиадазында араласхам. Анда пасха регионнарда ӱгренчеткен студенттернең танызып алғам. Соонаң піс Тағлығ Алтайда тиксі Россия синіндегі студенттернің олимпиадазында араласхабыс. Анда «Тӱрк чоннарның литературазы» кӧстегҷе III степеньніг дипломны холға киргебіс. Чоохтирға кирек, андағ пӧзік синде ирткен марығларда кӧп хати аралазарға ӱлӱс тӱскені мині ӧріндірче.
Ідӧк мин ирткен чылда Калуга облазында «Тӱрктернің алтыны» тиксі Россия форумының араласчызы полғам. Анда аймах-пасха чоннар культуразынаң, кибірлерінең танысхабыс. Форумға 150 оол-хыс чыылысхан. Чоохтирға кирек, анда СНГ-зар кірчеткен хазналарның чииттері дее араласханнар. Аннаңар піс, пӧзік синде ирткен форумнаң айланып, пістің Хакас кафедразында ӱгренчеткен студенттернің алнында чоох тудып, оларны университеттің чуртазында ӧткін аралазарға хығырғабыс.
- Хайди чонда тидірлер: «Сессиядаң сессияа студент ӧрчіліг чуртапча». Син пу сӧстернең чарасчазың ма?
- Пу чоох тиктең нимес чонда чӧрче (хатхырча. - Авт.). Студенттернің кӧбізі тузында идер тоғысты соона салдырча. Анаң, сессия чағдап килзе, олар маң чохтанчалар.
- Сессия тузындағы кибірлердеңер чоохтап пир. Син оларнаң тузаланчазың ма?
- Минің кӧрізімнең, ол кибірлер алыспинчалар. Сірер дее ідӧк итчең поларзар. Пістің студенттерібістің піреезі, пастағы сыныхтағны чахсы тудыбысса, соонаң прай сыныхтағларға олох кип-азахтығ чӧрче. Піреезі, тізең, экзаменнер тоозылғанҷа пазын чуунмасха даа кӱстенче. Мин, экзаменге парчатсам, ӧдігім істінзер пис салковай сал салчам, чахсы паалағ алар ӱчӱн. Хада ӱгренчеткеннер ідӧк итчелер.
- Экзамен алнында «халяваны» полызыға хығырғазың ма?
- Чох. Че национальнай гимназияда ӱгренчеткенде, хығырғам. Сессия тузында студенттер ам даа «халяваны» хығырыбохчалар. Общежитиеде чуртапчатхан студенттернің піреезі, хараазын кӧзенек азып, «халява, кил!» тіп хысхырча.
- Сағысха кирзе, пастағы туста сессия тударға сидік полған ма?
- Пастағы сессия тузында кізі тың чӱрексіпче. Зачеттар даа ағаа хорғыстығ пілдірче. Улуғ курстағы студенттер хайди сыныхтаға тимненерге чӧп пирчелер. Ідӧк хайдағ ӱгретчее сыныхтағны ниик тудыбызарға, хайзына, тізең, сидік арах поларын чоохтап пирчелер.
- Сыныхтағны чахсы алай хомай тудыбызары нименең палғалыстығ?
- Анзы піліс синінең паза оң полғанынаң палғалыстығ. Сағысха кирчем, пістің курс англия тілінең сыныхтағ хайди тутханын. Сыныхтағда ӱгретчее англия тілінең пис чоохтың пірсін чоохтап пирерге кирек полған. Че мин прай чоохтарны чахсы пілбеем. Пизінҷізін, тізең, мин уғаа чахсы ӱгрен салған полғам. Мағаа экзаменде пизінҷі чоох киліс парған. Минің улуғ ӧрінізіме, сыныхтағны «5» паалаға тудыбысхам.
- Ӱгреністең пасха пірее нименең айғасчазың ма?
- Пос туста мин «Кӱн чахайағы» ансамбльда теелбектенчем. Теелбектенерге кӧңніме кірче. Анда мин тынанчам. Ӱгреніс соонда хайди даа майых парзам, теелбектен сыхсам, майыхханым хайдар-да чіт парча. Кӧңнім кӧдіріл килче. Анаң, иирде ибзер айланзам, чарых кӧңніліг полчам. Аннаңар мин хыстарға теелбекке чӧрерге чӧп пирчем.
- Синің кӧрізіңнең, нименең хынығ студенттернің чуртазы?
- Студент тузы - иң хынығ тус. Чииттер наа кізілернең танысчалар. Аар-пеер тынанарға чӧрчелер, кӧӧленгеніне тоғасчалар. Ідӧк ӧткін оол-хыстар аймах марығларда араласчалар. Піреезі ӱгреніс хоостыра аймах хазналарда пол килче. Аннаңар студент тузын кізілер чӱреенде аарлап ал чӧрчелер тіп сағынчам.
Мин пизінҷі курста ӱгренчем. Тӱрчедең піс прайзы тарас парыбызарбыс. Аннаңар піс амды хада кӧп тынанарға кӱстенчебіс. Пістің группаның кибірі хоостыра Наа чылға піс удур-тӧдір сыйыхтар сыйласчабыс. Чайғызын группанаң Шира аймаандағы кӧллерзер тынанарға чӧргебіс.
- Анна, син пӱӱл институт тоосчазың. Ниме алғап пирерӌіксің пастағы курста ӱгренчеткен оол-хыстарға?
- Ӱгренізін пастапчатхан оол-хыстарға чахсы ӱгренерге, пӧзік пілістер аларға алғапчам. Ідӧк ӧткін поларға чӧп пирчем. Анзы оларға соонаң чуртаста туза полар тіп сағынчам. Маң туста спортнаң алай теелбекнең айғазарға. Паза посты аймах-пасха саринаң тилідерге.
Автор :
Чоохтасхан Ольга ТОМОЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде