ХАКАСИЯ ХЫРАӋЫЛАРЫ ХАЗНА ХАБАЗИИН КИРЕКСІПЧЕЛЕР
06.03.2019
Хабарлар
Чыылығ. Хакасия пазы Валентин Коновалов 4 мартта часхы хыра тоғыстарынӌа паза аал хонииның 2019 чылға тилир оңдайларынӌа алғым чыылығ иртірген.
Республика пазы устаанынаң аал хонииндағыларнаң алғым чыылығ Ағбанда «Чиңіс» культура кінінде ирткен. Улуғ залда 100 азыра кізі чыылыс парған. Олар - республиканың сигіс аймааның аал хонии предприятиелерінің устағҷылары паза фермерлері. Президиумда Хакасия пазы Валентин Коновалов, пастағы орынҷызы Андрей Асочаков, аал хонии паза ас-тамах министрінің тоғызын толдырчатхан Сергей Труфанов паза Хакасияның Ӧӧркі Чӧбінің аал хонии политиказынҷа, ас-тамахча паза чирнең тузаланарынҷа комитет кнезі Пётр Воронин, залда, тізең, республика экономиказынаң палғалыстығ министерство-ведомстволар устағҷылары одырғаннар. Алғым чыылығның пӧзік аалҷызы полған Россияның Хазна Думазының депутады, КПРФ кізізі Юрий Афонин.
Хакасия пазы Валентин Коновалов, аал хонииндағыларның аар тоғызын таныхтап, республика правительствозы паза позы аал хонии тилізіне нинҷе пар оңдайларнаң хабазарға тимдезін искірген. Чыылығ Сергей Труфановтың искіриинең пасталған. Ол Хакасия чирі тоңастығларны ӧскіреріне хорғыстығ полчатханына пазох хайығ айландырған. Чылдаң чылға хыраҷылар, чир-чайаанның хылыныстарына урунып, ӱртӱннерін толдыр полбин, ӱреге кірчелер. Халғанҷы чылларны ла алза, ирте чаап парған хар, ізіг чайғы, чир-чайаан ӧрттері, пазох ізіг чайғы хыраҷыларны парыс чох артысханнар.
Че Сергей Иванович хыраҷыларны ідӧк толдырылбинчатхан тоғыстарға хайығ айландырған: мелиорациянаң айғаспинчатханнарына, чирні пайытпинчатханнарына, технологияларға тудынминчатханнарына. Ол, тізең, тамахтың хомай сығызы, хайзының ӧӧн чардығы азыралға парча, салтарында малларның хазии хомайланча. Че ӧӧн сылтағ чылдаң чылға аал хониина хазна хабазии хызырылчатханында. Федеральнай синде ле нимес, ідӧк республикада... 2018 чылдағы хабазығ синінең тиңнестірзе, пӱӱл ол 200 миллион салковайға асхынах.
- Пӱӱл піс чылны ӧдістер чох пастадыбыс, ол пастағызын на халғанҷы чыллар аразына! Аның ӱчӱн алғызым читірчем Хакасия правительствозына, Ирина Войнованың устаандағы финанстар министерствозына, оңарчатхан паза хабасчатхан ӱчӱн. Алғыс сірерге, - теен Сергей Иванович.
- Аал хонииндағыларға хабазығны хызырарға чарабас. Олох туста пирілчеткен хазна хабазиинаң чахсы тузаланарға кирек. Аарлығ Валентин Олегович, аал хонииндағыларға тилирге ле нимес, «азахта тур халарға» сидік. Аннаңар сурынчабыс, Сірерні пістің кӧстеге ситкіп хайарға. Піс ізенчебіс, Сірер чарытхы паазын тӱзірерге полыс пиреріне, сыныхтағ органнарынаң арачылирына.
Паза министр тоғызын толдырчатхан кізі аал хонии министерствозының специалисттері наа оңдайнаң тоғынарға кирек тіп санапча. Сыныхтағ органнары хайда даа читче тіпче ол, аннаңар олар сыныхтағхы орнына полысчы поларға киректер. Тиксі искірігде Сергей Труфанов аал хонииның иң сидік сурығларына хайығ айландырған паза оларны пӧкчең оңдайларны искірген. Оларның чардығы регион ӱлгӱлерінің холында, чардығы - аал хонии устағҷыларының. Сергей Ивановичке фермерлер сурығлар пирбееннер.
Аал хонииндағыларға пӱӱл пирілер хазна хабазиинаңар чоохтаан аал хонии министерствозының экономика, социальнай тиліс паза информатизация пӧлиинің пастығы Ирина Амзаракова. Ол «Аал хонии промышленнозы комплексінің паза аалдағы социальнай чуртас тилізі» программаның тоғыс кӧстеенҷе кӧрілген хабазығдаңар искір пирген. Хыраҷыларны «палғалызы чох» хабазығны (часхы хыра тоғыстарына пирілче) алып алар оңдайлар хатығлалғаны хомзындырған. Амды федеральнай кін тузаланылчатхан ӱренге улуғ хайығ айландырча.
Чыылған чон «Бирюса» ООО-ньің устағҷызы Александр Щербаковтын чооғына айа сапхан. Итсе, аның искіриинең, пӱӱнгі кӱнде аал хониинаң айғасчаң пір дее оңдайлар чоғыл чіли пілдір парған. Нимені алба - хомай. Ол республикаа аал хонии сурығларынҷа федеральнай кінзер сығарға кирек санапча: Хазна Думазынзар, правительствозар, че иң не чахсы поларҷых президентсер сығып алары. Че кемге пу нандырығлығ «миссияны» пир саларға? Аның кӧрізінең, Хызылчар крайынаң Борис Мельниченко сыданарҷых (ол «Аалны нааҷылиры» партияның Хызылчар крайындағы пӧлік кнезі) «Кимдегі Сибирь» инвестиция проекті пастыра. Александр Щербаковтың тиксі чооғының салтары мындағ полған: республикада часхы хыра тоғыстарын пастир оңдайлар чоғыл.
Сергей Труфанов, алынҷа коллегия тӧстеп, хабазыға пирілчеткен оңдайларны паза кӧстеглерні хатап ӱзӱрерге сӧлеен.
Палыхчылар республика пазынаң алынҷа тоғазыға сурынғаннар. Сӱт паалары сӱт сатчатханнарның кӧңніне кірбинче паза даа пасха сурығлар сығысхан. Хакасия пазы оларны санға аларға паза правительствоның пар оңдайларынҷа пӧгербіс теен.
Тиксі чыылығ аал хонииндағыларны чӧпсіндірген тиирге сидік. Чылдаң чылға олар ӱлгӱ алнында олох ла сурығларны кӧдірчелер, че оларның пӧгілгені пілдірбинче.
Сағынчам, аал хониин азахха турғызар ӱчӱн, пастағызын, ӧӧн сидік сурығларға - чарытхы паза ГСМ пааларынҷа, хазна хабазиинҷа, кредиттер алар оңдайларҷа паза пасхазынҷа - федеральнай кінзер айланарға кирек. Ікінҷізін, республикада полған на хоныхтың тиліс оңдайларын хатап паалирға кирек, ағаа тӧстеніп, хабасчаң оңдайларны тілирге чарир.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА, Сом Дмитрий СУНЧУГАШЕВТИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде